Je weet waarschijnlijk al wel dat je vagina erg indrukwekkend is en dat je vagina dingen kan die jij nog niet wist. Dit verbazingwekkende lichaamsdeel kan voor zowel intens genot als vervelende pijn zorgen en kinderen te wereld brengen. Echter, hoe weet je eigenlijk of je vagina gezond is?
Het is best moeilijk om een gezonde relatie met je lichaam te hebben als je niet precies weet hoe het echt werkt. Door thuis een keer op onderzoek uit te gaan, leer je vertrouwd te raken met je eigen lichaam. Dat is belangrijk, aangezien alle vagina’s anders zijn. Ook al is het moeilijk om te zeggen of je vagina ‘gezond’ is, je kunt zelf letten op tekenen zoals abnormale afscheiding, een soa of genitale wratten.
Maar let wel op: een zelfonderzoekje mag een bezoek aan de huisarts of gynaecoloog niet vervangen. Zij kunnen je controleren op symptomen van seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s), een uitstrijkje uitvoeren om je te checken op baarmoederhalskanker of een inwendige- en uitwendige echografie maken. Bij SHE Health Clinics bieden we daarvoor een breed gynaecologisch zorgaanbod.
Tijdens je zelfonderzoek kun je in ieder geval op de volgende onderstaande symptomen letten.
Hoe een vagina eruit hoort te zien
De vagina ziet er bij iedereen anders uit wat betreft kleur, vorm en grootte. Daarom kan ‘gezond’ er dus ook voor iedereen anders uitzien. Voordat je bij jezelf op onderzoek uitgaat, is het belangrijk om te weten wat wat is.
1. Vulva
Veel mensen zeggen ‘vagina’ tegen de vulva, maar eigenlijk klopt dat niet. De vagina is de opening die naar je baarmoeder leidt. De vulva is het hele gebied rondom die opening. De vulva is dus het buitenste gedeelte van het vrouwelijke geslachtsorgaan. De vulva bestaat uit:
- Schaamlippen
- Clitoris
- Uitgang van de urinebuis
- Ingang van de vagina.
Lees ook: Wat zijn de meest voorkomende vulva-aandoeningen?
2. Grote schaamlippen
De buitenste plooien van de vulva worden ook wel de ‘grote schaamlippen’ genoemd. Dit zijn de beschermers en zorgen ervoor dat alles afgedekt is.
Lees ook: Zijn grote schaamlippen normaal?
3. Kleine schaamlippen
De kleine schaamlippen bevinden zich net binnen de grote schaamlippen. Deze kunnen erg klein van formaat zijn, maar soms zijn ze juist wat groter en zitten ze niet helemaal verstopt. Ze zijn meestal roze van kleur vanwege de rijke toevoer van bloedvaten in dit gebied.
4. Vaginale opening
Dit is pas echt de vagina en de opening ervan bevindt zich tussen je plasbuis en anus. Het is de opening die naar je baarmoeder leid en dus waar het bloed tijdens de menstruatie naar buiten stroomt en waar een baby door wordt geboren. Hier gaat ook de penis naar binnen tijdens seks.
5. Clitoris
Het van de buitenkant zichtbare deel van de clitoris is een klein uitsteeksel, of knobbeltje, dat zich tussen de grote schaamlippen en het bovenste uiteinde van de vagina bevindt. Dit knobbeltje is extreem gevoelig voor aanraking en de bron van seksuele stimulatie voor veel vrouwen. Wist je dat de clitoris eigenlijk helemaal niet zo klein is? Van binnen is de clitoris minstens net zo groot als een piemel (circa 11 centimeter in lengte!).
Lees ook: 10 feiten en fabels over de clitoris.
How to do: een zelfonderzoek
Net als dat je regelmatig je borsten hoort te controleren op knobbeltjes of ongewone veranderingen, zou je dit ook bij je vagina moeten doen. Houd er wel rekening mee dat je vagina in de loop van de maand enigszins kan veranderen. Om thuis een zelfonderzoek uit te voeren kun je een spiegel en een klein zaklampje gebruiken:
- Was van tevoren je handig met water en zeep of trek handschoentjes aan.
- Ga op de grond zitten en leun een beetje naar achter. Trek je benen op en buig je knieën. Laat je benen opzij vallen en spreid je knieën zo ver mogelijk uit elkaar om te beginnen. Probeer je bekkenspieren zo veel mogelijk te ontspannen, zorg dat je in een comfortabele houding zit.
- Houd de spiegel voor je vulva. Gebruik de zaklamp om het eventueel nog beter te zien.
- Onderzoek dan de vulva op kleine snijwonden, zweren of knobbels.
- Spreid vervolgens met één hand de grote en kleine lippen voorzichtig uit en houd met de andere hand de zaklamp of spiegel vast. Behalve goed kijken, kun je ook voelen of bijvoorbeeld zachtjes knijpen.
- Steek vervolgens heel voorzichtig een vinger in je vagina. Raadpleeg een arts als je zweren, bobbeltjes, knobbeltjes of gezwellen langs de vaginawand voelt.
- Verwijder voorzichtig je vinger en kijk naar de vaginale afscheiding. Raadpleeg een arts als je een ongewone kleur of een vieze geur opmerkt.
- Check alles op zwellingen, knobbels of ongewone veranderingen. Vervolgens kun je je knieën weer sluiten en langzaam opstaan.
Je kunt jezelf aanleren om één keer per maand tijd voor jezelf te nemen om een zelfonderzoekje te doen. Doe dit liever niet tijdens je menstruatie. Kies bijvoorbeeld één dag per maand in de week die volgt op je verwachte menstruatie.
Lees ook: Hoe onderzoek je jouw eigen vulva?
Tips voor een gezonde vagina en vulva
Het handhaven van een gezonde vagina en vulva omvat verschillende aspecten, en het is belangrijk om regelmatig zelfonderzoek te doen en alert te zijn op eventuele veranderingen.
Dit zijn de belangrijkste richtlijnen en inzichten:
Regelmatige hygiëne
Was de buitenkant van je vagina met milde, ongeparfumeerde zeep. Vermijd het gebruik van vaginale douches, omdat deze het natuurlijke evenwicht van bacteriën in de vagina kunnen verstoren. Je zou denken dat je precies weet hoe je het down under zo schoon houdt, maar weet je dat wel echt? Als het gaat om de verzorging van je vagina zijn er namelijk nogal wat onduidelijkheden.
Lees ook: 7 tips voor de juiste vaginale verzorging.
Normale afscheiding
Afscheiding is normaal en helpt de vagina schoon te houden. Het kan variëren in kleur en consistentie afhankelijk van je menstruatiecyclus. Als je merkt dat de afscheiding een sterke geur heeft, van kleur verandert (bijv. groen of grijs), of gepaard gaat met jeuk, kan dit wijzen op een infectie.
Lees ook: Wat zijn normale en abnormale soorten afscheiding?
Menstruatie
Houd bij hoe regelmatig en normaal je menstruatie is. Eventuele ongewone veranderingen kunnen duiden op problemen.
Pijn of ongemak
Let op eventuele pijn, jeuk of ander ongemak. Dit kan wijzen op een infectie of een andere aandoening.
Veilig vrijen
Gebruik altijd bescherming (zoals condooms) tijdens seks om het risico op seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s) te verminderen.
Lees ook: Meer soa’s en soa-testen, met name onder jongeren.
Jaarlijkse controles
Plan regelmatige controles en preventieve check-ups bij een vrouwelijke gynaecoloog van SHE Health Clinics om ervoor te zorgen dat alles in orde is.
Lees ook: Wat zijn de voordelen van een gynaecologische check-up?
Lichamelijke activiteit en voeding
Een gezonde levensstijl met regelmatige lichaamsbeweging en een gebalanceerd dieet kan bijdragen aan een gezonde vagina.
Lees ook: Wat zijn de belangrijkste gezondheidstips voor vrouwen?
Symptomen om aan de bel te trekken
Als je ook maar iets ziet waar je je zorgen over maakt, dan kun je langs de huisarts of gynaecoloog om dit te laten onderzoeken. Ook de volgende symptomen kun je beter niet negeren:
- Ongebruikelijke afscheiding (opvallende kleur of sterke, vieze geur).
- Zwelling rond de vulva
- Jeuk
- Branderig gevoel
- Irritatie
- Kleine rode bultjes
- Zweertjes
- Scheurtjes in de huid
- Vaginale pijn
- Pijn tijdens of na het vrijen
- Pijn bij het plassen
- Tussentijdse bloedingen
- Abnormale menstruele bloedingen.
Een ervaren vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics kan jouw symptomen beoordelen en de juiste behandeling aanbevelen als dat nodig is.
Lees ook: Vaginaklachten: veel voorkomende symptomen en behandelingen.
Preventief Gynaecologisch Onderzoek
Wil je echt weten of je vagina, vulva, eierstokken, eileiders en baarmoeder gezond zijn? Maak dan een afspraak voor een Preventief Gynaecologisch Onderzoek (PGO), oftewel; een preventieve gynaecologie check-up.
Bij SHE Health Clinics kun je dit uitgebreide gynaecologische onderzoek op ‘eigen verzoek’ laten verrichten, zonder medische indicatie (= zonder medische reden) en daarmee ook zonder verwijzing van je huisarts. Dit onderzoek wordt daardoor niet vergoed door je zorgverzekering. Dit gynaecologische consult gebeurt dan op eigen kosten.
Waarom een gynaecologische check-up?
- Omdat je onzeker bent over de gezondheid van je vrouwelijke organen.
- Om uit te sluiten dat er iets aan de hand is.
- Om snel en doeltreffend geholpen te worden.
- Omdat je graag gezond zwanger wil worden.
- Omdat je graag geholpen wil worden door een vriendelijke en ervaren vrouwelijke gynaecoloog.
Meer informatie of afspraak maken?
Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke gynaecoloog, seksuoloog en/of dermatoloog bij SHE Health Clinics? Neem dan contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.
Meer lezen over vaginale klachten, vaginale gezondheid, anticonceptie, menstruatie en seks?
- SHE Health Clinics infopagina gynaecologisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics infopagina vaginale schimmelinfectie.
- SHE Health Clinics infopagina bacteriële vaginose.
- SHE Health Clinics infopagina vulvacorrectie.
- SHE Health Clinics gynaecologische check-up.
- SHE Health Clinics infopagina vaginale klachten.
- SHE Health Clinics infopagina overgang en menopauze.
- SHE Health Clinics infopagina menstruatieklachten.
- SHE Health Clinics infopagina leefstijl poli.
- SHE Health Clinics infopagina anticonceptie.
- SHE Health Clinics infopagina vaginale infectie.
- Wat zijn veel voorkomende vaginale klachten?
- Hoe kan ‘shallowing’ het seksueel genot van een vrouw vergroten?
- Heb jij last van eau de vag? Dít zijn 11 mogelijke oorzaken waardoor je vagina sterk ruikt.
- Wat is het verschil tussen smegma en vaginale afscheiding?
- Mogelijke oorzaken rode pijnlijke vulva en vagina.
- Veranderingen in je vagina na de bevalling: een leidraad voor nieuwe moeders.
- Vaginale afscheiding: wat is normaal?
- 15 oorzaken van bloedverlies tussen je menstruaties.
- Transvaginale echografie: dit wil je er over weten.
- Is jouw vagina volkomen normaal? Dít zijn de 7 typen vagina die je kunt hebben.
- Vaginale afscheiding: wat is normaal?
- 14 mythes over menstruatie die je achter je kunt laten.
- Alles wat je moet weten over vaginakanker.
- Wat zijn alle alternatieven voor de anticonceptiepil?
- Geen zin meer in maandverband of tampons? Dít zijn de alternatieven!
- Er zijn 5 verschillende soorten vagina’s en ze zijn allemaal normaal!
- Hoe kun je jouw vagina gezond houden na een antibioticakuur?
- Probiotica voor je vagina…? Hoe en wanneer werkt dat?
- 7 vaginale klachten die je moet kunnen herkennen.
- Waarschuwing: ‘Stop geen parels of jade eieren in je vagina!’.
- Heb ik een vaginale infectie of een soa?
- ‘Een vrouw met menstruele migraine ligt 4 tot 5 jaar van haar leven in een donkere kamer’.
- Combinatie menstruatiecup en spiraaltje kan gevaarlijk zijn.
- 7 dagelijkse dingen die invloed hebben op de gezondheid van je vagina.
- Hoe vermijd je een Gonorroe besmetting en hoe kom je er snel vanaf?
- Wat zijn genitale wratten en hoe kom je er vanaf?
- Het uitstrijkje: alles wat je moet weten over dit bevolkingsonderzoek.
- Wat is het Post Birth Control Syndrome?
- 15 oorzaken van vaginale jeuk.
- Kijken én voelen: zo kun je je borsten zelf checken op borstkanker.
- Hoe herken je een ontsteking in je baarmoeder, eileider of eierstok?
- Wat zijn vaginale spataderen en wat kan je er aan doen?
- 10 redenen waarom masturberen goed voor je is.
- Wat gebeurt er tijdens een orgasme met je lichaam?
- 7 tips voor de juiste vaginale verzorging.
- Chlamydia: symptomen, preventie en behandeling.
- Wat is een vagina-ontsteking?
- Hoe noodzakelijk is het om een uitstrijkje te laten afnemen?
- 12 dingen waarvan je niet wist dat je vagina ze kan.
- De vagina: iedereen kent de weg, doch niemand kent de bewoners.
- Wat zijn genitale wratten en hoe kom je er vanaf?
- Hoe herken je een ontsteking in je baarmoeder, eileider of eierstok?
- Dít zegt de geur van je vagina over je gezondheid.
- Hoe weet je of je super gezond bent? Déze 7 kenmerken vertellen het je!
- 8 gewoontes die eigenlijk niet zo goed zijn voor je vagina.
- Wát zegt de kleur van je urine over je gezondheid?
- 24 fabels en feiten over je vagina.
- Dít wil je weten over schaamlipkanker!
- Hoe goed en veilig zijn menstruatiecups?
- 28 opmerkelijke feiten over seks die je nog niet wist.
- Wat zegt je menstruatiebloed over je gezondheid?
- Abnormale menstruatie? Dan is er sprake van een menstruatiestoornis!
- Branderig gevoel bij het plassen, doch geen blaasontsteking? Dít zijn 6 mogelijke andere oorzaken.
- Wat zeggen de geur en kleur van je vaginale afscheiding?
- 15 redenen waarom vrouwen eigenlijk commando door het leven zouden moeten gaan.
- Vaginale droogheid: oorzaken en behandeling.
- 12 praktische tips tegen menstruatiepijn.
- Dít zijn de 9 meest voorkomende symptomen die op kanker wijzen.
- Wat gebeurt er met je lichaam als je met de anticonceptiepil stopt?
- ‘Van het vrouwenlichaam weten we te weinig!’
- 10 redenen waarom naakt slapen gezonder is.
- Wat te doen bij heftige menstruatiepijn (Dysmenorroe)?
- Moeite met klaarkomen? 10 tips voor een beter orgasme.
- 8 tips om gezonder te eten en drinken.
- Wat zijn de meest voorkomende oorzaken van bloeden na het vrijen?
- 14 vragen over pijn bij het vrijen.
- Wat gebeurt er allemaal met je vagina naarmate je ouder wordt?
- 8 tips voor een beter seksleven.
- 10 soloseks tips: déze dingen moet iedere vrouw weten over masturberen.
- Dit kun je het best eten om je vagina gezond te houden.
- Depressiviteit rondom je menstruatie: wellicht is het PMS of PMDD?
- Hoe herken je de symptomen van een soa?
- Wat zijn de symptomen van Persistent Genital Arousal Disorder (PGAD)?
- Diagnose PCOS (Polycysteus Ovarium Syndroom) komt vaak voor.
- Wat is tamponziekte (Toxic Shock Syndrome)?
- 21 verrassende bijwerkingen van de anticonceptiepil.
- Stop jij kankerverwekkende tampons in je vagina?
- Alles wat je moet weten over een orgaanverzakking.
- 12 tips tegen menstruatiehonger.
- Dít zijn de 10 dingen waarvan je gynaecoloog graag wil dat je er nú mee stopt!
- Voordelen Gynaecologische Check-up.
- Hoe vermijd je een Gonorroe besmetting en hoe kom je er snel vanaf?
- Menstruatiepijn en nog 5 symptomen die kunnen wijzen op endometriose.
- Hoe kun je precies weten of je ovuleert?
- Waarom stinkt je urine? Dít zegt de geur van je plas over je gezondheid.
- Doorlopen met vaginale ongemakken is onnodig!
- Van Vulva Tot Vagina: de voor- en nadelen van de pil.
- Welke symptomen kunnen wijzen op te slappe bekkenbodemspieren en wat kun je er aan doen?
- Hoe goed en veilig zijn menstruatiecups en wat zijn de voordelen?
- Zaden eten tegen menstruatieklachten (seed cycling). Helpt dat het echt?
- Wat zijn de eerste symptomen van de overgang?
- 18 feiten en fabels over de anticonceptiepil.
- Welke soa’s kun je hebben zónder dat ze voor duidelijke symptomen zorgen?
- Déze 10 symptomen moet je volgens een gynaecoloog nooit negeren.
Bronnen: SHE Health Clinics, Women’s Health Mag