Ultrabewerkte voeding verhoogt risico op dementie

Net zoals bij vele welvaartsziekten is ook bij dementie voorkomen beter dan genezen. Volgens nieuw onderzoek speelt voeding (naast leefstijl) hierbij een cruciale rol. Minder ultrabewerkte voeding eten zou de kans op dementie namelijk aanzienlijk kunnen verkleinen!

Eerder onderzoek toonde al aan dat een gezond voedingspatroon de kans op dementie kan verkleinen. Ultrabewerkte voeding is vaak rijk aan energie, verzadigde vetten, suiker en zout en hoort niet thuis in een gezond voedingspatroon. De vaststelling dat mensen die veel ultrabewerkte voeding eten ook meer kans hebben op dementie is dus niet echt verrassend. Je hebt het grotendeels in eigen hand!

Lees ook: Gezonde leefstijl vermindert kans op dementie met 40 procent!

Wat is ultrabewerkte voeding?

Ultrabewerkte voeding is voeding die complexe industriële processen ondergaan heeft en waaraan extra ingrediënten aan toegevoegd zijn die meestal geen extra nutritionele waarde hebben. Je kan ze herkennen aan hun etiket: vaak hebben ze een lange lijst met ingrediënten, additieven en rode E-nummers. Veel gebruikte ingrediënten zijn suiker, geraffineerde bloem, palmolie (en andere vetten rijk aan verzadigde vetzuren) en zout. Ultrabewerkte voedingsmiddelen bevatten vaak veel calorieën en zijn erg caloriedens (caloriedichtheid is de hoeveelheid calorieën een voedingsmiddel bevat per volume eenheid).

Lees ook: Stijging aantal Nederlanders met overgewicht: ‘Verleiding ongezonde voeding te groot’.

Bovendien bevatten ultrabewerkte voedingsproducten weinig vitaminen, mineralen, vezels en eiwit; stoffen die erg belangrijk zijn voor het normaal functioneren van het lichaam. Voorbeelden van ultrabewerkte voedingsmiddelen zijn: chips, (gefrituurde) snacks, snoep, instant noedels, diepvriespizza, voorbewerkte hamburgers, hotdogs, worst, voorbewerkt vlees en vleeswaren, donuts, kant-en-klaar maaltijden, voorbewerkte soepen en sauzen, (schep)ijs, frisdranken, zuiveldranken, energiedranken en geraffineerde ontbijtgranen.

Bij ultrabewerkte voeding doet de industrie eigenlijk het werk dat we anders in de keuken zouden doen. Een chocomousse kopen is eenvoudiger dan er een maken. Daar waar onze voorouders met de mand naar de winkel gingen om grondstoffen te kopen, vullen wij onze winkelkarren met afgewerkte voedingsmiddelen. Die zijn duurder, en leveren meer profijt op aan de voedingsindustrie dan grondstoffen.

Lees ook: Je kunt gemakkelijk jouw risico op dementie verminderen, zo blijkt uit onderzoek.

Nieuwe studie

In een nieuwe wetenschappelijke studie zijn wetenschappers nagegaan of er een verband is tussen ultrabewerkte voeding en dementie. Gedurende gemiddeld 10 jaar hebben ze 72.083 volwassenen ouder dan 55 jaar gevolgd. De deelnemers werden op basis van hoeveel ultrabewerkte voeding ze aten ingedeeld in 4 groepen. Tijdens de opvolgperiode werd nagegaan wie dementie ontwikkelde. Uiteindelijk was dat het geval bij 518 deelnemers.

Na een analyse van de gegevens bleek dat de groep die het meest ultrabewerkte voeding consumeerde (gemiddeld 28% van hun voedselinname) 50% meer kans had op dementie in vergelijking met de groep die er het minst van at (9%). Volgens de onderzoekers verhoogt elke 10% stijging in de hoeveelheid ultrabewerkte voeding die je eet de kans op dementie met 19%. Omgekeerd zou je je kans op dementie met 10% kunnen verlagen wanneer je 5% van de ultrabewerkte voeding vervangt door minimaal bewerkte voeding zoals verse groenten en fruit, volkoren granen, peulvruchten of verse vis.

Lees ook: Wat zijn de 10 signalen van beginnende dementie (Alzheimer)?

Voedingspatroon

Een overzichtsstudie met meta-analyse uit 2020 toonde al aan dat een gezond voedingspatroon de kans op dementie verkleint. Ook de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) stelt in een artikel dat een gezond voedingspatroon, zoals het Mediterraanse (paleo) dieet, kan helpen om het risico op dementie te verminderen.

Lees ook: Wat zijn volgens gezondheidsexperts de beste én slechtste diëten?

De resultaten van deze nieuwe studie zijn dus niet echt verrassend. Veel ultrabewerkte voeding eten en een gezond voedingspatroon gaan namelijk niet echt samen. Mensen die veel ultrabewerkte voeding eten, nemen over het algemeen meer energie, suiker, verzadigde vetten, zout en hormoonverstoorders in. Hierdoor vergroot hun kans op overgewicht, hoge bloeddruk, diabetes (suikerziekte) en hart- en vaatziekten. Dit zijn allemaal belangrijke risicofactoren voor het krijgen van dementie. Deze risicofactoren zijn meestal beïnvloedbaar door de juiste leefstijl en voedingspatroon aan te nemen, dus daardoor kan het risico op het ontstaan aanzienlijk worden beperkt!

Lees ook: Vezelrijk dieet kan kans op dementie verkleinen.

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met onze vrouwelijke internist of voedingskundige bij SHE Health Clinics? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over hormoonverstoorders, ongezonde producten en gezond leefstijl?

Bronnen: SHE Health Clinics, PubMed, Gezond Leven, Gezondheid en Wetenschap, Move2Health, WHO, American Journal of Epidemiology, The Lancet, ResearchGate

Deel dit artikel

Welkom op onze vernieuwde website!

SHE Health wordt nog beter!

Onze vernieuwde website biedt je een moderne & toegankelijke ervaring. Want jouw gezondheid verdient de beste zorg én de beste online ondersteuning.

Mis niets van onze opening in november 2025
Meld je aan voor updates voor onze opening en de laatste artikelen over jouw gezondheid.