Van alle jonge vrouwen met kanker wordt slechts de helft naar een gynaecoloog doorverwezen voor een gesprek over de mogelijkheden tot het behoud van de vruchtbaarheid en hun kinderwens, bijvoorbeeld door het invriezen van eicellen. Dat concludeerde onderzoekster en promovenda Michelle van den Berg van het Radboudumc in Nijmegen.
Vrouwen kunnen onvruchtbaar worden door chemotherapie, bestraling of een operatie aan de voortplantingsorganen. Vaak kan een gynaecoloog voordat de kankerbehandeling begint echter eicellen invriezen of de eierstokken verplaatsen, waardoor de vruchtbaarheid tijdig gered kan worden.
‘Doodzonde dat patiënten er nog zo weinig op worden gewezen’
Dat kankerpatiënten daar nog steeds zo weinig op worden gewezen, ook al gebeurt het vaker dan een aantal jaren geleden, is doodzonde, vindt de promovenda. ‘Ik liet in mijn proefschrift zien dat vrouwen die deze zorg wel krijgen, na hun herstel van kanker een hogere kwaliteit van leven hebben. Ook als ze niet kozen voor een behandeling om de vruchtbaarheid te behouden.’
Invriezen van eicellen
Het aantal jonge vrouwen dat geneest van kanker neemt toe door de betere en agressievere behandelingen. Bijkomend effect is wel dat vrouwen een grotere kans hebben op onvruchtbaarheid, zegt Van den Berg.
Belangrijk is dat voorafgaand aan de behandeling met vrouwen de risico’s worden besproken. Artsen moeten hen de keuze geven om bijvoorbeeld via een kort ivf-traject eicellen of embryo’s in te laten vriezen.
Lees ook: Eicellen invriezen wordt regelmatig gedaan, doch weinig gebruikt.
‘Te weinig bewustzijn en kennis’
‘Het ontbreekt soms aan bewustzijn en kennis van dit onderwerp. Het is ook een kwestie van tijd, logistiek en houding. Soms is goede informatie in een ziekenhuis niet beschikbaar, of is onduidelijk wie verantwoordelijk is’, verklaart gynaecologe en copromotor Dr. Ina Beerendonk de situatie.
Vrouwen moeten keuze hebben
Van alle ondervraagde vrouwelijke patiënten werd wel aan bijna 73 procent verteld dat er risico op onvruchtbaarheid was. Aan 51 procent werd een verwijzing naar een gynaecoloog aangeboden voor een ivf-traject. “Het belangrijkste probleem is dat sommige vrouwen de keuze wordt ontnomen.”
Van den Berg ziet wel verbetering vergeleken met 10 jaar terug, het vraagt echter volgens de onderzoekster nog veel aandacht om het te verbeteren. “Het is geen onwil, maar een oncoloog denkt niet automatisch aan de eventuele kinderwens van een vrouw.” De leeftijd van de vrouwen of het feit dat ze al kinderen hebben, speelt daarbij een belangrijke rol. “Dan wordt het voor die vrouwen ingevuld dat ze waarschijnlijk geen kinderen meer willen.”
Lees ook: Waardoor krijg je schouderklachten na chemotherapie?
Eén eindverantwoordelijke
Uiteindelijk moet er volgens haar één iemand in elk ziekenhuis eindverantwoordelijk gemaakt worden. “Het moet standaard onderdeel worden van het zorgpad.” Dat zal niet van vandaag op morgen voor verandering zorgen, verwacht ze.
“Wat oude routines moeten doorbroken worden. Dat vergt tijd en heel veel energie.” Vrouwen die vragen die hierover vragen hebben, raadt ze aan deze vooral bij de eigen specialist te stellen. Daarnaast is geld nodig, zodat straks het ontwikkelde stappenplan in heel Nederland kan worden gebruikt.
Het Radboudumc heeft inmiddels een onlinekeuzehulp gemaakt, waarmee vrouwen op weg worden geholpen om een keuze te maken.
Lees ook: Risico’s op hartklachten na chemotherapie.
Meer lezen over kanker en leefstijl?
- SHE Health Clinics infopagina leefstijl poli.
- 40% van alle gevallen van kanker kan door voeding en leefstijl worden voorkomen!
- Leefstijl bij genetisch kankerrisico meest effectief.
- Hoe vertel je aan een dierbaar iemand dat je kanker hebt?
- Tips om het verdriet van een kankerdiagnose te verwerken.
- Na menopauze regelmatig bewegen vermindert kans op borstkanker.
- Keuringsdienst van Waarde: “Gerookte voeding zit vol kankerverwekkende stoffen”.
- Hoe zwaarder je weegt na menopauze, hoe hoger risico op borstkanker.
- Wat zijn de beste supplementen en leefstijlmaatregelen tegen kanker?
- 15 feiten over voeding en borstkanker.
- 7 vragen over kanker en voeding.
- Wat zijn de risico’s van overgewicht?
- 15 voedingsmiddelen die het risico op kanker mogelijk kunnen verlagen.
- Stop jij kankerverwekkende tampons in je vagina?
- Overgewicht vergroot de kans op een miskraam en op geboorteafwijkingen.
- 10 soorten voeding waar je NIET bepaald gezonder van wordt.
- Heb ik door overgewicht een grotere kans op borstkanker?
- Kun je kanker krijgen van chips en patat?
- 18 feiten en fabels over alcohol en gezondheid.
- Dít zijn de 14 beste superfoods voor je darmen.
- Wat kun je na (borst)kanker doen om de kans dat je opnieuw kanker krijgt te verkleinen?
- Vrouwen gebaat bij yoga na borstkanker.
- Dit zijn de lichamelijke én mentale gevolgen van dagelijks alcohol drinken.
- Zijn schoonmaakmiddelen echt net zo ongezond als sigaretten? Jazeker!
- 7 makkelijke tips om meer groenten te eten.
- 5 gezonde redenen om meer uien te eten.
- 12 gezonde voordelen van groene thee met citroen.
- Hoeveel glazen water moet je per dag drinken? Bereken het met deze formule.
- Gezonde leefstijl nu nóg belangrijker!
Meer lezen over zelfdiagnostiek?
- Dít zijn de (kanker)symptomen die vrouwen veelal niet herkennen.
- Kijken én voelen: zo kun je je borsten zelf checken op borstkanker.
- Jezelf op huidkanker controleren: waarop moet je letten?
Meer lezen over kankerdiagnostiek en kankerbehandeling?
- SHE Health Clinics infopagina gynaecologische kanker.
- SHE Health Clinics infopagina eierstokkanker.
- SHE Health Clinics infopagina baarmoederkanker.
- Hoe onderzoek je jouw borsten op verdachte plekjes en knobbeltjes?
- Wat zijn ‘stille’ kankers: kanker zonder symptomen?
- Neuro-endocriene kanker: Belangrijke waarschuwingssignalen die je niet mag negeren.
- Kankerverwekkende chemicaliën gevonden in pleisters waar ze direct in het bloed kunnen komen via open wonden, waarschuwt rapport.
- Wat zijn de stille symptomen van darmkanker?
- Rectale kanker: dít wil je er over weten.
- Schildklierkanker bij vrouwen: Soorten, symptomen, oorzaken, diagnose en behandeling.
- Dít zijn de 9 meest voorkomende symptomen die op kanker wijzen.
- Longkanker: hoe kun je het tijdig ontdekken?
- Nieuwe studie bewijst dat Pfizer mRNA vaccin turbokanker kan veroorzaken.
- Wat zijn de 12 symptomen van borstkanker?
- Waarom krijgen gekleurde vrouwen op jongere leeftijd borstkanker?
- Hoe kun je blaaskanker ontdekken?
- Dit zijn dé 5 meest voorkomende kankersoorten bij vrouwen.
- Borstimplantaten in verband gebracht met zeldzame vormen van kanker.
- De vagina: iedereen kent de weg, doch niemand kent de bewoners.
- Waarom ontdekken vrouwen borstkanker nog steeds vaak te laat?
- Preventief verwijderen van eierstokken bij erfelijke eierstokkanker.
- Dít wil je weten over schaamlipkanker!
- Afwijkend uitstrijkje? Dit zijn de vervolgstappen.
- Hoe zwaarder je weegt na menopauze, hoe hoger risico op borstkanker.
- Genetisch kankerrisico is voor iedereen verhoogd!
- 10 vragen en antwoorden over borstkanker.
- Hoe kunnen borstimplantaten lymfeklierkanker veroorzaken?
- Waarom je alles zou moeten weten over het humaan papillomavirus (HPV).
- Dít zijn de symptomen die kunnen wijzen op lymfeklierkanker.
- ‘Dokter, heb ik borstkanker…?’
- Nieuwe aanbevelingen FDA over risico’s borstimplantaten zijn een ‘enorme stap voorwaarts’ voor patiënten met borstkanker.
- Hoe herken je Premature Ovariële Insufficiëntie (vervroegde overgang)?
- Waarom moet je ook na de menopauze een uitstrijkje laten nemen?
- Hoe kom je erachter of je drager bent van het erfelijke kankergen BRCA1 of BRCA2?
- Vrouwen met BRCA1- en BRCA2-mutaties hebben verhoogd risico baarmoederkanker.
- 12 vragen over het BRCA-gen, borstamputatie en verwijdering eierstokken.
- Hoe groot is het risico op borstkanker in je andere borst?
- Waarom wordt alvleesklierkanker meestal pas laat ontdekt?
- ’Na de kijkoperatie zei de arts direct: u heeft darmkanker’.
- Melanoomkanker: de agressieve vorm van huidkanker.
- Welke moedervlekken kunnen kwaadaardig zijn?
- 14 veel gestelde vragen over melanoomkanker.
- 1 op 3 mensen met zeldzame kanker krijgt eerst verkeerde diagnose.
- Waarom huidkanker in de winter veel minder vaak ontdekt wordt.
- Hoe weet je of je super gezond bent? Déze 7 kenmerken vertellen het je!
- Onderzoek: HPV-vaccin beschermt tot 87 procent tegen baarmoederhalskanker.
- Waardoor kom je vroeger in de overgang na een kankerbehandeling?
- Hoe noodzakelijk is het om een uitstrijkje te laten afnemen?
- TU Delft onderzoekt nieuwe behandeling borstkanker: straks geen operatie of bestraling meer nodig!
- UMCG start onderzoek effect cannabis olie bij uitbehandelde kankerpatiënten.
- Nieuwe methode om eierstokkanker te voorkómen verhoogt kwaliteit van leven.
- Preventief verwijderen van eierstokken bij erfelijke eierstokkanker.
Auteur: Redactie
Bronnen: SHE Health Clinics, ANP, EenVandaag
