Ooit was darmkanker een ziekte die voorbehouden was aan ouderen. Nu stijgt het aantal darmkanker diagnoses onder millennials sterk. Inmiddels is darmkanker (colorectale kanker) één van de meest voorkomende vormen van kanker wereldwijd. De klapper is dat bij veel fysiek fitte, gezondheidsbewuste individuen de diagnose darmkanker wordt gesteld, ondanks hun inspanningen en gezonde leefstijl.
Detectie van darmkanker in het voortraject zorgt ervoor dat je de beste behandeling en verzorging krijgt. Als je colorectale kanker hebt, wordt vroegtijdig ingrijpen ook in verband gebracht met verhoogde overlevingskansen. Het vroegtijdig opsporen van deze ziekte is dus van cruciaal belang voor een succesvolle behandeling. Echter, helaas vertoont darmkanker vaak in de vroege stadia subtiele of “stille” tekenen, die gemakkelijk over het hoofd kunnen worden gezien.
In dit artikel beschrijven we de subtiele symptomen van darmkanker en leggen we uit waarom het belangrijk is om alert te zijn op deze waarschuwingssignalen.
Lees ook: Wat zijn ‘stille’ kankers: kanker zonder symptomen?
Wat is darmkanker?
Darmkanker ontstaat wanneer cellen in de dikke darm (colon) of endeldarm (rectum) ongecontroleerd beginnen te groeien. In de meeste gevallen ontwikkelt darmkanker zich langzaam vanuit kleine, goedaardige poliepen in de dikke darm of het rectum, die na verloop van tijd kwaadaardig kunnen worden als ze niet worden verwijderd. Hoewel deze ziekte in elk stadium kan worden ontdekt, zijn de overlevingskansen aanzienlijk hoger als de kanker in een vroeg stadium wordt gediagnosticeerd.
Volgens sommige MDL-artsen is colorectale kanker, vooral sterk in opkomst onder de millenniumgeneratie (geboren tussen 1981 en 1996).
Lees ook: Hoe suiker je darmen schaadt en het risico op darmkanker verhoogt.
Stille tekenen en symptomen van darmkanker
De symptomen van darmkanker kunnen subtiel zijn en lijken vaak op die van andere, minder ernstige aandoeningen, zoals het prikkelbare darm syndroom (PDS) of aambeien. Toch zijn er enkele stille signalen die, wanneer ze optreden, niet genegeerd mogen worden:
Veranderingen in de stoelgang
Vroege stadia van darmkanker kunnen leiden tot veranderingen in de stoelgang, zoals:
- Diarree of constipatie die langer dan enkele weken aanhoudt.
- Vernauwde ontlasting, die dunner is dan normaal.
- Onvolledige lediging, het gevoel dat de darmen niet volledig geleegd worden na een bezoek aan het toilet.
Hoewel veranderingen in de stoelgang vaak een andere oorzaak hebben, kunnen aanhoudende veranderingen wijzen op een obstructie of groei in de darmen.
Bloed in de ontlasting
Een van de meest voor de hand liggende symptomen is natuurlijk bloed in de ontlasting. Dit is nooit normaal en je dient contact op te nemen met je zorgverlener als dit gebeurt. Er moet echter worden opgemerkt dat het mogelijk ook te wijten is aan iets minder ernstigs.
Bloedverlies in de ontlasting kan een vroeg teken zijn van darmkanker, hoewel dit symptoom vaak wordt toegeschreven aan aambeien. Bloed kan:
- Helderrood zijn, wat meestal wijst op een probleem in de lagere delen van het spijsverteringskanaal.
- Donker of teerachtig van kleur zijn, wat kan duiden op een bloeding hoger in de darmen.
Regelmatig bloedverlies in de ontlasting, ook al is het gering, moet altijd worden onderzocht door een (huis)arts.
Lees ook: Bloed bij je ontlasting? Neem je klachten serieus!
Onverklaarbaar gewichtsverlies
Gewichtsverlies zonder duidelijke reden kan een teken zijn van darmkanker. Kanker verstoort vaak het lichaamseigen metabolisme en veroorzaakt een vermindering van de eetlust. In sommige gevallen kan een tumor in de darmen leiden tot een gedeeltelijke obstructie, wat de voedselopname bemoeilijkt en bijdraagt aan gewichtsverlies.
Lees ook: ’Na de kijkoperatie zei de arts direct: u heeft darmkanker’.
Vermoeidheid en zwakte
Chronische vermoeidheid kan een symptoom zijn van veel aandoeningen, maar bij darmkanker kan het het gevolg zijn van bloedarmoede door verborgen bloedingen. Dit type bloedarmoede ontstaat wanneer een tumor in de darmen bloedverlies veroorzaakt, wat leidt tot een tekort aan rode bloedcellen.
Lees ook: Dít zijn de symptomen waaraan je bloedarmoede herkent.
De chronische vermoeidheid wordt veelal beschreven als een ‘verlammend’ gebrek aan energie, dat ontstaat doordat kankercellen de energiebronnen in het lichaam omleiden. Het is belangrijk om aanhoudende gevoelens van vermoeidheid niet te negeren.
Dus als je lijdt aan chronische vermoeidheid die niet met rust verdwijnt, dan klopt er waarschijnlijk iets niet. De vermoeidheid die gepaard gaat met darmkanker verschilt van gewone vermoeidheidsgevoelens.
Lees ook: Altijd moe? Dit zijn dé 14 oorzaken van vermoeidheid.
Buikpijn of buikkrampen
Aanhoudende buikpijn, opgeblazen gevoel, krampen of een gevoel van druk in de buik kunnen wijzen op darmkanker. Dit geldt ook voor bekkenpijn. Deze symptomen kunnen optreden als gevolg van een tumor die de doorgang in de darmen blokkeert of de normale darmwerking verstoort. Dit kan verkeerd worden geïnterpreteerd als iets anders. Wanneer een darmtumor groter wordt, zet dit de omringende biologie onder druk. Deze druk kan ongemak of pijn veroorzaken, omdat de tumor organen en weefsels in de bekkenholte binnendringt. Bekkenpijn op zichzelf is echter geen onmiddellijk waarschuwingssignaal.
Opgeblazen gevoel
Een ongemakkelijk opgeblazen gevoel en een zwaar gevoel, en het gevoel alsof je dringend naar het toilet moet zonder verlichting (tenesmus), kunnen ook tekenen zijn van darmkanker.
Verlies van eetlust
Een verlies van eetlust en onverklaard gewichtsverlies van 4,5 kg of meer in een tijdsbestek van zes maanden, zijn symptomen van darmkanker waar je op moet letten.
Veranderingen in de consistentie van de ontlasting
Mensen met darmkanker kunnen merken dat hun ontlasting dunner of slijmeriger is dan normaal. Slijm kan wijzen op irritatie van de darmwand door de aanwezigheid van een tumor.
Overgeven (braken)
Aanhoudende misselijkheid en braken, zonder duidelijke reden, is een mogelijk symptoom van darmkanker.
Ontsteking en PDS
Ontstekingen in het lichaam worden nu erkend als een kenmerk van kanker. Verhoogde ontstekingen kunnen in verband worden gebracht met een hoger risico op darmkanker.
Lees ook: Voordelen van Probiotica bij Prikkelbare Darmsyndroom (PDS).
Lees ook: Dít zijn de 9 meest voorkomende symptomen die op kanker wijzen.
Risicofactoren voor darmkanker
Hoewel iedereen darmkanker kan ontwikkelen, zijn er bepaalde risicofactoren die de kans op de ziekte verhogen:
- Leeftijd: Darmkanker komt vaker voor bij mensen ouder dan 50 jaar.
- Familiegeschiedenis: Een familiegeschiedenis van darmkanker of poliepen verhoogt het risico. Als je familie een voorgeschiedenis van darmkanker heeft, is het in jou belang om vóór de leeftijd van 50 jaar regelmatig gecontroleerd te worden en te beginnen met screening op colorectale kanker.
- Dieet: Een dieet met veel rood of bewerkt vlees en weinig vezels kunnen het risico verhogen.
- Bewerkte voedingsmiddelen: Als jouw dieet veel rood vlees en bewerkte voedingsmiddelen bevat, verhoogt dit je risico op darmkanker. Daarentegen kan een vezelrijk dieet het risico op darmkanker verminderen.
- Roken: Roken is vooral bekend vanwege het verband met longkanker, maar als kankerverwekkende stof kan het ook bijdragen aan een aantal andere vormen van kanker in het lichaam, waaronder darmkanker.
- Alcoholgebruik: Matige tot zware alcoholconsumptie is in verband gebracht met darmkanker. Het beperken van alcohol tot niet meer dan twee drankjes per dag voor mannen en één voor vrouwen heeft voordelen voor de gezondheid, terwijl volledig alcoholgebruik je gevoeligheid voor een reeks ongewenste gezondheidsproblemen zal helpen verminderen.
- Inactieve levensstijl: Het leiden van een sedentaire levensstijl, d.w.z. mensen die niet regelmatig sporten of een groot deel van de dag zittend/liggend doorbrengen, betekent een hoger risico op het ontwikkelen van colorectale kanker.
- Obesitas: Overgewicht of zwaarlijvigheid verhoogt het risico op colorectale kanker bij zowel vrouwen als mannen, hoewel het risico iets hoger is voor mannen.
- Darmmicrobioom: De toestand van het darmmicrobioom kan ook een bijdragende factor zijn, vooral als er schade aan is opgetreden als gevolg van overmatig of onnodig antibioticagebruik.
- Chronische darmziekten: Mensen met chronische inflammatoire darmziekten zoals de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa lopen een hoger risico.
Lees ook: Iedereen kan de ziekte van Crohn of Colitis Ulcerosa krijgen!
Het belang van tijdige screening
Vroege opsporing is essentieel om darmkanker succesvol te behandelen. Regelmatige screening, zoals een fecale immunochemische test (FIT), een colonoscopie of een CT-colografie, kan helpen om poliepen of vroege stadia van kanker op te sporen voordat symptomen zich voordoen. Artsen raden vaak aan om rond de leeftijd van 50 te beginnen met regelmatige screening, hoewel voor mensen met een verhoogd risico dit eerder kan worden aanbevolen.
Lees ook: Darmkanker eerder opsporen met nieuwe test kan duizenden levens redden.
Wat te doen bij mogelijke symptomen?
Als je één of meerdere van deze bovenstaande stille symptomen ervaart, vooral als ze langer dan enkele weken aanhouden, is het belangrijk om medisch advies in te winnen bij een huisarts, internist en/of MDL-arts. Hoewel deze tekenen niet altijd wijzen op darmkanker, is het beter om een arts te raadplegen en zeker te zijn. Vroege diagnose en behandeling kunnen namelijk levensreddend zijn!
Meer lezen?
- SHE Health Clinics overzicht medisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics kennisbank.
- Welke ziektes komen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen?
- Dit zijn dé 5 meest voorkomende kankersoorten bij vrouwen.
- Interview met Dorine Verwoerd (Managing Director).
- Roken: Dít zijn de unieke gevaren voor vrouwen.
- Hoe kankerverwekkend is vlees?
- Overgewicht verhoogt risico op 13 soorten kanker!
- Waarom suiker funest voor jouw lichaam is.
- Alcohol vergroot risico op 7 soorten kanker!
- 15 voedingsmiddelen die het risico op kanker mogelijk kunnen verlagen.
- Kanker: 1/3 krijgt het door ongezonde leefstijl en leefomgeving.
- Darmmicrobioom: hoe houdt je die gezond?
- Rectale kanker: dít wil je er over weten.
- 7 vragen over kanker en voeding.
- Welke ziektes en klachten ontstaan bij vrouwen door overgewicht of obesitas?
- Neuro-endocriene kanker: Belangrijke waarschuwingssignalen die je niet mag negeren.
- Hoe vertel je aan een dierbaar iemand dat je kanker hebt?
- Alcohol is gif voor je lichaam!
- Tips om het verdriet van een kankerdiagnose te verwerken.
- Antibiotica blijkt griepafweer te verslechteren.
- Bijzondere aandacht voor kanker.
- Wat zijn de beste supplementen en leefstijlmaatregelen tegen kanker?
- Chronisch Vermoeidheidssyndroom: oorzaken, symptomen en behandelingen.
- Keuringsdienst van Waarde: “Gerookte voeding zit vol kankerverwekkende stoffen”.
- Bloedarmoede: steeds meer vrouwen krijgen het door hun leefstijl.
- Het eten van sterk bewerkte voedingsmiddelen in verband gebracht met cognitieve achteruitgang en beroerte.
- Chronische darmaandoening Colitis Ulcerosa komt steeds vaker voor.
- Kankerverwekkende chemicaliën gevonden in pleisters waar ze direct in het bloed kunnen komen via open wonden, waarschuwt rapport.
- Steeds meer Nederlanders met overgewicht en obesitas.
Auteur: Redactie
Bronnen: SHE Health Clinics, Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde (NTvG), Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), American Cancer Society, Nederlands Kanker Instituut (NKI), CNA Lifestyle, News Network, CDC, HealthMatch, Texas Health Resources
