Wat is de eetstoornis orthorexia?

29 juli 2023

Orthorexia is een ongezonde focus op gezond eten. Het is geen formeel erkende eetstoornis in het Diagnostic and Statistical Manual, maar het bewustzijn erover neemt snel toe.

Daarom leggen we in dit artikel graag aan je uit wat orthorexia is, waarin het verschilt van andere eetstoornissen, wat je er aan kunt doen en hoe je iemand anders met orthorexia kunt helpen.

Wat is orthorexia?

Mensen met orthorexia raken zo gefixeerd op zogenaamd ‘gezond eten’ dat ze eigenlijk hun eigen welzijn schaden. Hoewel het op zich geen probleem is om je bewust te zijn van en je zorgen te maken over de voedingswaarde van het voedsel dat je eet, raken mensen met orthorexia zo gefixeerd op zogenaamd ‘gezond eten’ dat ze eigenlijk hun eigen welzijn schaden.

Enkele veelvoorkomende waarschuwingssignalen en symptomen van orthorexia zijn:

Het dwangmatig controleren van ingrediëntenlijsten en voedingswaarde-etiketten
Starre eetpatronen
Angst om in de buurt van bepaalde voedingsmiddelen te zijn
Sociale isolatie vanwege dieetbeperkingen.

Hoe verschilt orthodexia van andere eetstoornissen?

Orthorexia verschilt op verschillende manieren van andere eetstoornissen. Hier volgen enkele belangrijke verschillen:

Motivatie: Orthorexia wordt gemotiveerd door een verlangen om alleen “puur” of “gezond” voedsel te eten, terwijl anorexia nervosa wordt gedreven door een verlangen naar slankheid. . Terwijl mensen met anorexia extreme maatregelen nemen om hun voedselinname te beperken, nemen mensen met orthorexia extreme maatregelen om alleen voedsel te eten dat zij als puur of gezond beschouwen. .
Focus op voedselkwaliteit: Orthorexia wordt gekenmerkt door een obsessie voor de voedingskwaliteit van voedsel en een nadruk op het eten van alleen “schoon” of “puur” voedsel. . Aan de andere kant gaat het bij anorexia nervosa om ernstige beperking van de voedselinname, wat vaak leidt tot aanzienlijk gewichtsverlies en een laag lichaamsgewicht. .
Gewichtsstatus: Mensen met orthorexia hebben niet altijd ondergewicht of zijn gedreven om extreem dun te zijn, terwijl anorexia nervosa wordt gekenmerkt door een ernstig laag gewicht of aanzienlijk gewichtsverlies. Orthorexia hoeft niet noodzakelijk te resulteren in extreem gewichtsverlies of ondergewicht.
Herkenning: Anorexia nervosa is een erkende psychologische aandoening, terwijl orthorexia nog niet erkend is in het Diagnostic and Statistical Manual. Het bewustzijn over orthorexia neemt echter toe en het wordt onderzocht als een aparte eetstoornis.
Behandeling: Behandelplannen voor orthorexia kunnen verschillen van die voor anorexia nervosa op basis van de verschillen in onderliggende motivaties en gedragingen. Hoewel er al behandelmethoden bestaan voor anorexia nervosa, zijn er op dit moment nog geen klinische behandelingen die specifiek zijn ontwikkeld voor orthorexia.

Het is belangrijk om te weten dat orthorexia samen kan gaan met andere eetstoornissen of psychische aandoeningen, zoals een obsessieve compulsieve stoornis. Als jij of iemand die je kent worstelt met orthorexia of een andere eetstoornis, is het aan te raden om hulp te zoeken bij een professional in de gezondheidszorg voor een juiste diagnose en passende behandeling.

Lees ook: Wat zijn de symptomen en oorzaken van een eetstoornis?

Hoe beïnvloedt orthorexia iemands sociale leven?

De ziekelijke fixatie op gezond eten, kan een grote invloed hebben op iemands sociale leven. Hier lees je hoe orthorexia iemands sociale interacties kan beïnvloeden:

Isolatie en terugtrekken: Mensen met orthorexia kunnen meer geïsoleerd raken en zich terugtrekken uit sociale situaties. Ze kunnen sociale bijeenkomsten of evenementen vermijden waarbij voedsel een rol speelt, omdat ze zich angstig of ongemakkelijk voelen in de buurt van bepaald voedsel dat ze als “ongezond” beschouwen. Dit isolement kan leiden tot gevoelens van eenzaamheid en het missen van sociale ervaringen.
Obsessieve gedachten en angst: Orthorexia wordt gekenmerkt door obsessieve gedachten over de kwaliteit van voedsel en een intense focus op het eten van alleen “puur” of “gezond” voedsel. Deze preoccupatie met eten kan het voor mensen met orthorexia moeilijk maken om deel te nemen aan gesprekken of activiteiten die niet draaien om hun strikte dieetvoorkeuren. Ze kunnen angst of verdriet ervaren wanneer ze geconfronteerd worden met voedselkeuzes die niet overeenkomen met hun rigide eetpatronen.
Invloed op het gevoel van eigenwaarde: De strikte regels en rigide eetpatronen die geassocieerd worden met orthorexia kunnen een negatieve invloed hebben op iemands gevoel van eigenwaarde. Ze kunnen zich superieur voelen of een oordeel vellen over anderen die zich niet aan hun dieet houden. Dit kan relaties onder druk zetten en het een uitdaging maken om op een dieper niveau contact te maken met anderen.
Beperkte voedselkeuzes: Mensen met orthorexia hebben vaak beperkte voedselkeuzes vanwege hun strikte dieetbeperkingen. Dit kan het moeilijk maken om deel te nemen aan gezamenlijke maaltijden of om gezellig uit eten te gaan met vrienden en familie. De focus op “schoon” of “puur” voedsel kan leiden tot het vermijden van sociale situaties waarin voedsel een rol speelt, waardoor de persoon nog meer geïsoleerd raakt.

Het is belangrijk om te weten dat de impact van orthorexia op iemands sociale leven kan variëren, afhankelijk van het individu en de ernst van de aandoening. Als jij of iemand die je kent worstelt met orthorexia of een andere eetstoornis, is het cruciaal om hulp te zoeken bij een professional in de gezondheidszorg voor ondersteuning en de juiste behandeling.

Behandeling van orthorexia

Behandeling voor orthorexia kan bestaan uit een combinatie van psychotherapie, cognitieve gedragstherapie, leefstijlaanpassingen en voedingsadviezen. Het is belangrijk om hulp te zoeken bij een professional in de gezondheidszorg als jij of iemand die je kent worstelt met orthorexia of een andere eetstoornis.

Hoe kunnen familie en vrienden iemand met orthodexia helpen?

Als je iemand kent die worstelt met orthorexia, kun je hem of haar op verschillende manieren steunen:

Moedig hem of haar aan om professionele hulp te zoeken: Veel mensen met orthorexia hebben professionele hulp nodig om te herstellen. Bied aan om de persoon te helpen bij het vinden van een arts of therapeut als ze die nog niet hebben, of woon een afspraak bij waar de eetstoornis wordt besproken. Een tijdige, effectieve behandeling vergroot de kans op herstel aanzienlijk. .
Luister zonder te oordelen: Het is belangrijk om goed te luisteren en steun te bieden zonder te oordelen. Laat de persoon weten dat je er voor hem of haar bent en dat je om hun welzijn geeft. .
Vermijd commentaar op de voedingskeuzes: Het bekritiseren of becommentariëren van de voedingskeuzes van de persoon kan averechts werken en ervoor zorgen dat hij of zij zich meer geïsoleerd of defensief voelt. . Richt je in plaats daarvan op andere aspecten van het leven en bied ondersteuning op andere manieren.
Onderwijs jezelf: Leer meer over orthorexia en eetstoornissen in het algemeen. Dit kan je helpen te begrijpen wat de persoon doormaakt en hoe je hem of haar het beste kunt steunen.
Bied aan om deel te nemen aan activiteiten die niet om eten draaien: Stel activiteiten voor waarbij eten geen rol speelt, zoals een wandeling maken of een film kijken. Dit kan de persoon helpen zich minder geïsoleerd te voelen en meer verbonden te zijn met anderen.
Wees geduldig en ondersteunend: Herstel van orthorexia kan een lang en uitdagend proces zijn. Het is belangrijk om geduldig en ondersteunend te zijn en onderweg kleine overwinningen te vieren.

Onthoud dat ieders ervaring met orthorexia uniek is en dat wat voor de één werkt, voor de ander misschien niet werkt. Het is belangrijk om open en flexibel te zijn in je aanpak en indien nodig begeleiding te vragen van medische professionals en therapeuten.

Lees ook: Hoe ga je om met psychische klachten bij jezelf of vriendinnen?

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke arts of therapeut bij SHE Health Clinics? Neem dan contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.