Waarom geen melatonine gebruiken als je niet kunt slapen?

12 juli 2024

Uit onderzoek van een aantal jaren geleden blijkt dat meer dan 12 procent van de Nederlanders een middel of medicijn gebruikt om de slaap te verbeteren. Een kwart van deze mensen neemt melatoninepillen. Slecht slapen komt dus heel veel voor. Toch is het geen goed idee om slaappillen te nemen. Ook geen melatonine.

In dit artikel leggen we je uit waarom je beter geen melatonine kunt nemen, wat de risico’s van slaapmiddelen zijn en wat mogelijke alternatieven en tips zijn om beter te kunnen slapen.

Waarom moet je dit slaaphormoon niet nemen?

Melatonine is een hormoon dat ons lichaam zelf aanmaakt. Dat gebeurt ‘s nachts in de hersenen terwijl we slapen. Vandaar dat de stof slaaphormoon wordt genoemd. Maar voor het in slaap vallen doet de stof niets.

Uit meta-analyses van verschillende internationale studies blijkt dat mensen niet significant eerder in slaap vallen na het nemen van een melatoninepil. Ook op doorslapen scoort melatonine niet significant.

Lees ook: Slaapmedicatie is niet op vrouwen afgestemd.

Wat doet melatonine dan wel?

De stof zorgt ervoor dat we overdag, zo tegen het eind van de avond, slaperig worden. Het zorgt er dus niet voor dat we in slaap vallen, maar het helpt met de afstelling van de biologische klok: melatonine regelt het slaap-waakritme. Externe melatonine toevoegen schopt je eigen slaaphormoonhuishouding in de war. Geef het daarom ook absoluut niet aan je kind.

Melatonine is vrij verkrijgbaar bij de drogist, zo slecht kan het dan toch niet zijn?

Helaas wel. Je eigen melatoninepeil volgt een strak ritme, gestuurd door de biologische klok. Om negen uur ‘s avonds begint het te stijgen. Tussen twee en vier ‘s nachts piekt het en daarna daalt het weer. Om negen uur ‘s ochtends is het peil helemaal gedaald.

Melatonine toevoegen kan de biologische klok verschuiven. Je komt ermee van de regen in de drup, want het leidt tot meer slaapproblemen.

Lees ook: 10 veel voorkomende oorzaken van slaapproblemen.

Werken andere slaappillen wel goed?

In Nederland nemen ongeveer 750.000 mensen elke avond een slaapmiddel. Ongeveer 300.000 mensen doen dit langer dan drie maanden en zijn chronische gebruikers van slaapmiddelen. Deze slaapmiddelen hebben meestal een negatieve impact op de kwaliteit van jouw slaap. Ze grijpen namelijk in op het deel van het slaap-waaksysteem dat de hersenen tot rust brengt. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat ze de remslaap daardoor verkorten en dus de kwaliteit van de slaap aantasten. Slaapmiddelen lossen de slaapproblemen dus niet op.

Het slikken van slaap- en kalmeringsmiddelen (benzodiazepines) is niet zonder gevaar, want de bijwerkingen zijn gevaarlijk:

Slaap- en kalmeringsmiddelen maken je suf en traag en veroorzaken spierzwakte.
Ouderen die deze middelen gebruiken vallen vaker en breken snel een heup, arm en/of pols.
Het coördinatie- en concentratievermogen verslechtert en er treedt geheugenverlies op.
Daarnaast raak je verslaafd aan de slaapmiddelen.

Benzodiazepines zijn zowel geestelijk als lichamelijk verslavend. Al na twee weken dagelijks gebruik kan gewenning optreden. De werking van deze medicijnen neemt af, en je hebt er steeds meer van nodig om hetzelfde effect te bereiken. Vooral vrouwen en ouderen blijken relatief veel slaap- en kalmeringsmiddelen te gebruiken.

De meest voorgeschreven slaapmedicijnen zijn Oxazepam (merknaam Seresta) en Temazepam (merknaam Normisom) en die zijn het meest verslavend! Afkicken moet geleidelijk en onder professionele begeleiding.

Lees ook: Heb jij hulp nodig bij afbouwen medicijnen?

Wat kun je wel doen om beter te slapen?

Het grootste deel van onze slaapproblemen komt voort uit de manier waarop we overdag ons leven leiden. En we zijn ‘s avonds ook veel te druk. Geef het lichaam en het brein de nodige tijd om tot rust te komen.

Licht, ook van lampen en computer-, televisie- of telefoonschermen, remt de eigen aanmaak van melatonine. Het houdt je alert. Laat je kinderen dan ook niet ‘s avonds voor het slapengaan nog ‘schermen’, maar laat ze rustig ‘opslomen’. Laat ze een uur voordat ze naar bed gaan helemaal tot rust komen en doe dat zelf ook.

Slaaptips

Wil je meer lezen over gezonder slapen, lees dan de volgende slaapartikelen op onze SHE Health Clinics website:

Meer informatie of afspraak maken?

Heb je last van chronische slaapproblemen en wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke neuroloog of een leefstijlcoach bij SHE Health Clinics? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen?