Wat zijn de lange termijn gevolgen van PCOS?

5 september 2022

Bij vrouwen die het Polycysteus Ovarium Syndroom (PCOS) hebben, groeien er cysten op de eierstokken. Dit kan gevolgen hebben voor de vruchtbaarheid. Naast de cysten op de eierstokken zijn er meer verschijnselen die bij dit syndroom voorkomen. Vrouwen met het Polycysteus Ovarium Syndroom hebben vooral rond of na de overgang een grotere kans op gezondheidsproblemen.

Hierbij gaat het meestal om:

Diabetes mellitus type II (suikerziekte)
Hart- en vaatziekten
Hoge bloeddruk
Stemmingsstoornissen
Verhoogde kans op baarmoederslijmvlieskanker (endometriumcarcinoom).

Veel van deze aan PCOS gerelateerde problemen hangen samen met overgewicht en een gestoorde suikerstofwisseling, waardoor er een verminderde gevoeligheid voor insuline optreedt. PCOS komt voor bij 5 tot 10 procent van alle vrouwen. Vrouwen die aanleg hebben voor PCOS krijgen PCOS als ze dikker worden. Omdat overgewicht tegenwoordig vaker voorkomt, komt PCOS daardoor ook vaker voor.

Vroegtijdige vaststelling en behandeling van deze gezondheidsproblemen kunnen de gevolgen op lange termijn verminderen. Regelmatige controle op risicofactoren is daarom belangrijk.

Lees ook: Stijging aantal Nederlanders met overgewicht: ‘Verleiding ongezonde voeding te groot’.

Diabetes mellitus (type 2)

Ongeveer de helft van de vrouwen met PCOS heeft overgewicht. Overgewicht gaat vaak samen met een verminderde gevoeligheid voor insuline. Om de waarde van het glucose op een normaal niveau te houden wordt er meer insuline aangemaakt. Als de waarden van het glucose te hoog blijven raakt de suikerstofwisseling gestoord en ontstaat er uiteindelijk suikerziekte (diabetes mellitus type II).

Lees ook: Hoe weet je of je diabetes type 2 aan het ontwikkelen bent?

Hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk en verhoogd cholesterolgehalte

Bepaalde risicofactoren voor hart- en vaatziekten komen bij vrouwen met PCOS vaker voor dan bij vrouwen van dezelfde leeftijd zonder PCOS. Het gaat hierbij met name om:

Overgewicht
Een hoge waarde van het testosteron
Verhoogde insulineconcentratie
Verhoogd cholesterolgehalte
Suikerziekte (diabetes)
Verhoogde ongunstige vetten in het bloed
Leververvetting (‘fatty liver’)
Een hoge bloeddruk.

Behandeling van deze problemen door middel van afvallen, een dieet, meer beweging en zo nodig door medicijnen verlaagt de kans op schade voor jouw lichaam. Het multidisciplinaire medische team van SHE Health Clinics kan je hierbij helpen.

Het is nog niet duidelijk of ziekten van het hart of de bloedvaten bij vrouwen met PCOS ook vaker voorkomen. Problemen tijdens de zwangerschap: zwangerschapssuikerziekte en een hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap zijn problemen die bij vrouwen met PCOS aanzienlijk vaker voorkomen.

Lees ook: Gewichtsafname vergroot kans op zwangerschap bij vrouwen met PCOS.

Stemmingsstoornissen

Bij vrouwen met PCOS lijken stemmingsstoornissen zoals een depressie vaak voor te komen. Overgewicht speelt daarbij meestal een rol, maar ook de verstoorde hormoonbalans zou ook een rol kunnen spelen.

Als je ondanks alle moeite die je doet niet zwanger wordt en soms dus ongewenst kinderloos bent, is dat vaak moeilijk te verwerken. Jij (en jouw partner) maken als het ware een rouwproces door. Dat kan soms zelfs een trauma opleveren. Het is onze ervaring dat het de meeste paren lukt om deze tegenslag te boven te komen. Veelal met ondersteuning van een maatschappelijk werker en/of psycholoog.

Lees ook: Verband tussen vitamine D-tekort en depressie bij vrouwen.

Baarmoederkanker

Onder invloed van oestrogeen wordt het slijmvlies in de baarmoeder dikker. Omdat er geen eisprong is, wordt er geen progesteron aangemaakt en wordt het slijmvlies niet afgestoten. Als dit proces jaren doorgaat, is de kans groter dat er in dit weefsel gezwellen worden gevormd en ontstaat er een verhoogde kans op baarmoederkanker (endometriumcarcinoom). Dit kankerrisico is meestal te verhelpen met progesteron. Dit kan door 3 tot 4 keer per jaar een menstruatie op te wekken met medicijnen die progesteron bevatten. Een andere mogelijkheid is de pil of een Kyleena hormoonspiraal of Mirena-spiraal waarin ook progesteron zit. Het slijmvlies van de baarmoeder blijft hierdoor dun.

Lees ook: Overgewicht verhoogt risico op 13 soorten kanker!

Hoe en wanneer wordt de diagnose PCOS gesteld?

De aandoening PCOS kan door een gynaecologische echografie en bloedonderzoek worden vastgesteld. Soms ontdekken wij het tijdens een preventieve gynaecologische check-up. Dit gebeurt vaak als een vrouw graag zwanger wil worden en vooraf wil laten controleren of alles in orde is. Of het wordt ontdekt nadat een vrouw merkt dat de menstruatie steeds uitblijft zonder zwangerschap. Echter, ook als je geen kinderwens hebt, kan worden vastgesteld of je PCOS hebt.

De diagnose PCOS wordt gesteld als je minstens twee van de volgende drie punten hebt:

Onregelmatige of geen menstruaties (minder dan 8 menstruaties per jaar);
Polycysteuze eierstokken: met de echo worden meer dan 12 blaasjes per eierstok gezien;
Verhoogd mannelijk hormoon en/of de symptomen die daarbij kunnen horen, zoals acné en overbeharing volgens een mannelijk patroon.

Lees ook: Wat iedere vrouw moet weten over PCOS.

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een in PCOS gespecialiseerde vrouwelijke gynaecoloog, hormoonspecialist of leefstijltherapeut bij SHE Health Clinics? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over PCOS, menstruatieklachten en het verhelpen van je klachten?