Wat zijn de symptomen, oorzaak en behandeling van de ziekte van Asherman?

20 februari 2022

Bij vrouwen die de ziekte van Asherman hebben (ook wel Asherman syndroom genoemd), zitten er verklevingen en littekenweefsel in de baarmoeder die vaak kunnen zorgen voor fertiliteitsproblemen, onvruchtbaarheid, menstruatieproblemen, terugkerende miskramen of vastzittende placenta. Zonder dat ze het weten, kunnen vrouwen hieraan lijden.

Er is bij het Asherman syndroom sprake van littekenweefsel in de baarmoeder, waarbij de wanden van de baarmoeder aan elkaar verkleefd zitten. Deze verklevingen komen door een beschadiging van het baarmoederslijmvlies, meestal door een operatie, zoals een curettage.

Asherman is een van de meest onbekende (vrouwen)ziektes, terwijl het relatief vaak voorkomt en ingrijpende gevolgen kan hebben voor vrouwen met een kinderwens.

In dit artikel leggen we je daarom uit wat de mogelijke oorzaken, klachten, symptomen en behandelingen zijn.

Oorzaken ziekte van Asherman

De oorzaken van het syndroom van Asherman kunnen zijn:

Curettage (weghalen van weefselresten uit de baarmoeder na een zwangerschap, miskraam of abortus).
Verwijderen van de placenta.
Keizersnede.
Embolisatie (afsluiten van een bloedvat) bij heftig bloedverlies na een bevalling.
Verwijderen van vleesbomen (myomen) of poliepen.
Operatie aan de baarmoeder.
Infectie van de binnenwand van de baarmoeder (endometritis) of tuberculose.
Infectie aan de baarmoeder door chlamydia (soa).

Het baarmoederslijmvlies is erg kwetsbaar en bestaat uit diverse lagen. Er is nog maar weinig informatie over waarom sommige vrouwen de ziekte van Asherman krijgen en anderen niet. Het lijkt erop dat de meeste vrouwen met deze aandoening al om te beginnen een wat dunner baarmoederslijmvlies hebben. De meeste problemen ontstaan bij de eerste zwangerschap. Als je eerder een ongestoorde zwangerschap of een miskraamcurettage hebt gehad en daarna weer gewoon zwanger bent geworden, heb je een lagere kans op het krijgen van Asherman.

Lees ook: Chlamydia: symptomen, preventie en behandeling.

Klachten en symptomen bij ziekte van Asherman

Het Asherman syndroom is nog vrij onbekend en geeft niet altijd klachten. Vaak komt het pas aan het licht doordat je problemen hebt met zwanger worden of met je menstruatie.

Heb je een van de bovengenoemde situaties meegemaakt die we onder oorzaken beschrijven? En heb je één of meerdere van de volgende klachten, dan heb je misschien verklevingen in je baarmoeder:

Onregelmatige menstruatie of uitblijven van de menstruatie.
Weinig of geen bloedverlies tijdens menstruatie.
Alleen wat bruine afscheiding in plaats van een echte bloeding.
Pijn in de onderbuik.

De meeste vrouwen die komen voor behandeling van het Asherman Syndroom zijn doorverwezen door een huisarts. De meest voorkomende klacht is het hebben van geen of erg weinig bloedverlies tijdens de menstruatie.

Doordat er verklevingen in de baarmoeder zitten, wordt er geen of onvoldoende baarmoederslijmvlies opgebouwd en zult u niet of nog nauwelijks menstrueren. Baarmoederslijmvlies is nodig voor een goede innesteling van een zwangerschap. De verklevingen kunnen leiden tot problemen om zwanger te raken en er kunnen later complicaties tijdens een zwangerschap optreden, zoals een miskraam of een vastzittende placenta.

Lees ook: Welke onderzoeken zijn er mogelijk als het niet lukt om zwanger te worden?

Hoe herken je verklevingen rond baarmoeder?

Verklevingen kunnen voorkomen rond de baarmoeder, de eileiders en de eierstokken, of op andere plaatsen in de buik. Meestal geven ze geen klachten. Een aantal vrouwen krijgt wel klachten. Zij krijgen bijvoorbeeld last van buikpijn, een opgezette buik en verstopping.

Lees ook: Heb jij een gezonde menstruatiecyclus?

Hoeveel kans op Asherman na een curettage?

Heel soms krijg je na de curettage verklevingen aan de binnenkant van de baarmoeder (deze kans is 1 op 1.000). Het is nadelig voor je vruchtbaarheid. Mogelijk heb je nog hiervoor een andere operatie nodig om de verklevingen te verwijderen.

Wat is het verschil tussen Asherman, endometriose en PCOS?

Bij PCOS (PolyCysteus Ovarium Syndroom) zijn er geen verklevingen in de baarmoederholte, maar is er sprake van een ovulatieprobleem. Bij endometriose kunnen er verklevingen ontstaan maar alleen buiten de baarmoederholte. Afhankelijk van de ernst van de endometriose, zijn endometriose en PCOS met medicijnen te behandelen en zijn kansen op een zwangerschap relatief goed. Zonder operatieve behandeling is de kans op een doorgaande zwangerschap bij de ziekte van Asherman echter zeer klein.

Lees ook: Wat zijn de verschillen tussen PCOS en endometriose?

Hoe vaak komt Asherman voor bij zwangere vrouwen?

Van elke 100.000 zwangere vrouwen krijgen er 350 een ernstige vorm van verklevingen die operatie behoeftig zijn.
De ziekte komt voor bij vrouwen in de vruchtbare levensfase – tussen twintig en 45 jaar, en openbaart zich eigenlijk altijd na een eerste zwangerschap – ongeacht of deze in een bevalling of in een miskraam eindigt. Als je er gevoelig voor bent, krijg je het meteen de eerste keer.

Diagnose en behandeling Asherman

Als gedacht wordt aan Asherman syndroom, dan is een (diagnostische) hysteroscopie de methode om dit vast te stellen. Bij SHE Health Clinics bekijkt onze vrouwelijke gynaecoloog de baarmoederholte met een soort kijkbuis. Dat gaat meestal poliklinisch. Eventuele verklevingen zijn direct zichtbaar en in de helft van de gevallen kunnen de verklevingen direct worden weggeknipt. De andere helft van de vrouwen wordt op de OK geholpen. Bij de meeste patiënten kunnen de verklevingen worden verwijderd en de functie van de baarmoeder worden hersteld.

Behandeling is lastig bij onherstelbare vernietiging van endometrium. In geval van afsluitingen lukt het soms de afvoerweg te heropenen.

Behandeling Asherman voor zwangerschap

Voordat je kunt proberen zwanger te worden, moeten de verklevingen in de baarmoeder worden verwijderd. Dit gebeurt operatief, via een therapeutische hysteroscopie. Dit kan poliklinisch, met of zonder (lokale) verdoving of op de operatiekamer als dagbehandeling plaatsvinden. De gynaecoloog knipt de verklevingen weg en plaatst tijdens de operatie een koperspiraaltje, dit is bedoeld om de voor- en achterwand van de baarmoeder gescheiden te houden. Hiermee voorkom je dat deze opnieuw aan elkaar verkleefd raken. Daarnaast krijg je gedurende zes weken extra vrouwelijk hormoon. Deze zijn bedoeld om het baarmoederslijmvlies te herstellen. Na zes weken wordt het spiraaltje verwijderd, twee weken later gevolgd door een controle hysteroscopie.

Lees ook: Welke behandelingen zijn er mogelijk als het niet lukt om zwanger te worden?

Hoeveel vrouwen genezen na behandeling Asherman?

Na behandeling geneest ongeveer 95% van de vrouwen. Genezing betekent dat alle verklevingen weg zijn, dat de vorm van de baarmoederholte in originele staat hersteld is en het menstruatiepatroon weer is als voorheen.

Zwangerschap na Asherman

In veel gevallen is Asherman goed te behandelen. Een zwangerschap in de toekomst is dan ook meestal mogelijk. Helaas hebben patiënten met het Asherman syndroom een verhoogde kans dat de verklevingen wel weer terugkomen, bijvoorbeeld na een bevalling, miskraam of curettage.

Ben je na een hysteroscopie (tijdelijk) ‘schoon’, dan is een spoedige zwangerschap het beste, voordat er weer eventuele verklevingen ontstaan. Bovendien worden er tijdens een zwangerschap hormonen aangemaakt die een positief effect hebben op de baarmoeder.

Een zwangerschap bij of na Asherman hoeft in principe geen extra complicaties met zich mee te brengen. Vanwege de medische achtergrond is een bevalling in het ziekenhuis echter onvermijdelijk. Eventueel kunnen er verklevingen met de placenta ontstaan.

Ook na de zwangerschap is de kans aanwezig dat weer verklevingen optreden. Het is echter ook mogelijk dat iemand helemaal schoon is en dat het Asherman syndroom niet meer terugkomt.

Lees ook: Abnormale menstruatie? Dan is er sprake van een menstruatiestoornis!

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over menstruatie, menstruatieklachten, fertiliteit en zwangerschap?