Wat zijn de symptomen van schildklierkanker?

16 november 2022

Schildklierkanker komt twee keer zoveel voor bij vrouwen als bij mannen en jaarlijks krijgen 700 mensen in Nederland de diagnose voor deze zeldzame kankersoort. Omdat het een vrij onbekende soort kanker is die vaak pas laat wordt ontdekt, leggen we in dit artikel aan je uit wat de symptomen en klachten zijn, hoe de diagnostiek gaat en wat de behandelingsmogelijkheden zijn.

De schildklier zit in je hals, onder de adamsappel. De schildklier maakt hormonen aan. Deze zorgen er onder meer voor dat jouw lichaam voeding omzet in energie. Maar ook voor:

De snelheid van je hartslag
De snelheid van je ademhaling
Jouw huid
Jouw groei
Hoe warm of hoe koud je het hebt
Vruchtbaarheid (fertiliteit).

Lees ook: Hoe beïnvloeden hormonen jouw gedrag en humeur?

Schildklierkanker

Net als bij alle andere organen kan ook hier een kwaadaardig gezwel, een tumor, ontstaan. Er zijn verschillende vormen van schildklierkanker, waarbij de één agressiever is dan de ander. Bij schildklierkanker begint de ongeremde celdeling in de schildklier. Als je één harde knobbel op de schildklier hebt, dan is de kans groot dat deze kwaadaardig is. Kwaadaardig betekent:

Kankercellen kunnen door ander lichaamsweefsel heen groeien;
De kanker kan zich door het lichaam verspreiden via bloed en lymfevaten (uitzaaien).

Het grootste gedeelte van de patiënten heeft papillaire of folliculaire schildklierkanker. Deze vormen groeien langzaam en de kans op uitzaaiingen is klein. Zeldzamere vormen zijn medullaire en anaplastische schildklierkanker. Vooral anaplastische schildklierkanker is een agressieve vorm die snel groeit. Bij deze vorm groeit de tumor door in het omliggende weefsel in de hals en is er sprake van uitzaaiingen.

Lees ook: 40% van alle gevallen van kanker kan door voeding en leefstijl worden voorkomen!

Symptomen schildklierkanker

Wat het ontdekken van schildklierkanker lastig maakt, is het feit dat de aandoening over het algemeen geen klachten geeft. De symptomen die wel ontstaan, kunnen ook veroorzaakt worden door andere aandoeningen. Dit maakt het dus lastig om schildklierkanker te herkennen.

Schildklierkanker komt vooral voor bij mensen die op jonge leeftijd bestraald zijn op het hoofd, de hals of de borst. Ook kan er sprake zijn van erfelijke aanleg. De vormen van schildklierkanker die het meest voorkomen, zijn vaak goed te behandelen.

Klachten en symptomen die kunnen voorkomen bij schildklierkanker zijn:

Een knobbel of gezwel in de hals, die plotseling ontstaat en pijnlijk kan zijn.
Een schildklier die (plotseling) groter wordt.
Een hese stem zonder dat hier een duidelijke verklaring voor is.
De schildklier voelt hard aan.
Moeite met slikken.
Vergrote lymfeklieren in de hals.

Als je last van deze klachten hebt, betekent dat niet automatisch dat je schildklierkanker hebt. Ze kunnen ook veroorzaakt worden door andere aandoeningen. Het kan even schrikken zijn als je een knobbel bij de schildklier voelt, maar het is geen reden voor paniek. Knobbeltjes komen hier namelijk relatief vaak voor, terwijl schildklierkanker zeldzaam is. De kans dat het gaat om een onschuldig gezwel, is groot.

Echter, wanneer je deze klachten langer dan drie weken hebt, kun je het beste naar een huisarts gaan. Als het nodig is, verwijst de huisarts je door naar een medische specialist. Meestal is dat een internist-endocrinoloog.

Lees ook: Wat zijn de 10 symptomen die bij vrouwen kunnen wijzen op kanker?

Diagnose schildklierkanker

Om te achterhalen of er sprake is van schildklierkanker, kun je het best naar een huisarts gaan. De arts zal je hals onderzoeken, om te voelen of er inderdaad sprake is van afwijkingen in de schildklier en lymfeklieren. Daarnaast kan ervoor gekozen worden om bloed te laten onderzoeken, waarbij onder andere gekeken wordt naar de hoeveelheid schildklierhormoon. Geeft dit allemaal geen uitsluitsel? Dan kun je doorgestuurd worden naar een ziekenhuis of focuskliniek (zoals SHE Health Clinics), waar artsen een uitgebreider onderzoek kunnen doen. Hier kun je een schildklierscan, biopsie, echografie, PET-CT-scan of MRI-scan verwachten.

Wat zijn de symptomen van schildklierkanker?

Lees ook: Waardoor stijgt het aantal kankerpatiënten in de komende jaren?

Schildklierkanker behandelingen

Er zijn verschillende soorten van schildklierkanker, die elk op een andere manier behandeld moeten worden. Welke behandeling in jouw situatie nodig is, is dus afhankelijk van de vorm die je hebt, hoe agressief de tumor is en of er uitzaaiingen zijn. De vormen van schildklierkanker die het meest voorkomen, zijn vaak goed te behandelen.
Mogelijke behandelingen van schildklierkanker zijn:

Chirurgie (een operatie)
Behandeling met radioactief jodium
In zeldzame gevallen: medicijnen (chemotherapie)
In zeldzame gevallen: bestraling (radiotherapie).

Bij de meest voorkomende vormen wordt vaak gekozen voor een operatie, waarbij de hele schildklier en eventuele uitzaaiingen verwijderd worden. Als je folliculaire of papillaire schildklierkanker hebt, is er vaak ook nog een nabehandeling nodig. Hoe deze eruitziet kan ook weer verschillen per geval, maar meestal gaat het om een behandeling met radioactief jodium.

Lees ook: Schildklierkanker bij vrouwen: Soorten, symptomen, oorzaken, diagnose en behandeling.

Overlevingskans van schildklierkanker

De overlevingskans van schildklierkanker is sinds 1990 iets verbeterd, maar het verschilt per type schildklierkanker. Patiënten die in de periode 2011 tot 2019 de diagnose kregen, hadden een 5-jaarsoverleving van 85 procent. Volgens Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) is de overleving voor patiënten relatief hoog, zeker bij papillaire en folliculaire schildklierkanker. De overlevingskans voor het zeldzame anaplastische schildklierkanker is daarentegen laag. Hoe hoog de overlevingskans is, is afhankelijk van verschillende factoren. Denk bijvoorbeeld aan het stadium waarin de diagnose gesteld wordt.

Lees ook: Waarom krijgen steeds meer mensen kanker op jonge leeftijd?

Leven met schildklierkanker

Voor patiënten met schildklierkanker stoppen de problemen niet als de behandeling achter de rug is. Ook na de behandeling kan er sprake zijn van gezondheidsproblemen, denk bijvoorbeeld aan vermoeidheid, heesheid en geheugen- en concentratieproblemen. Als de schildklier volledig verwijderd wordt, moeten patiënten ook de rest van hun leven schildklierhormoon gebruiken. Ook is er bij patiënten met een tekort aan bijschildklierhormoon (als de bijschildkliertjes beschadigd of verwijderd zijn) kans op tintelingen in de vingertoppen of zelfs spierkrampen.

Lees ook: Wat zijn de beste supplementen en leefstijlmaatregelen tegen kanker?

Emotionele gevolgen van kanker

De boodschap: ‘Je hebt kanker!’ is vaak verpletterend. Alles is ineens anders: toekomst, gezinsleven, werk, gedachten, etc. Het is logisch dat het evenwicht in jouw bestaan verstoord is. En dat dat een tijd duurt, zelfs als je met succes behandeld bent. Veel mensen ondervinden belangrijke steun van hun familie en vrienden. En van hun behandelende arts en verpleegkundigen.

Lees ook: Tips om het verdriet van een kankerdiagnose te verwerken.

Toch is het heel normaal om een beroep te doen op extra professionele ondersteuning buiten jouw eigen kring. Denk hierbij aan bijvoorbeeld psychotherapie, accupunctuur, massage, leefstijl coaching, diëtiek, krachttraining en beweging onder leiding van een professional.

Lees ook: Hoe vertel je aan een dierbaar iemand dat je kanker hebt?

Meer informatie of afspraak maken?

Wil jij jouw lichaam preventief medisch laten onderzoeken? Of wil je meer informatie of een afspraak maken met een gespecialiseerde vrouwelijke medisch specialist bij SHE Health Clinics? Maak dan een afspraak in onze SHE Health Clinics vrouwenkliniek. Hiervoor kun je rechtstreeks contact met ons opnemen via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over de schildklier, hormonen, kanker, gezonde leefstijl en het voorkomen van kanker?