Ken jij het vaginawoordenboekje al?

Werk aan je algemene seksuele- en medische ontwikkeling met dit SHE Health Clinics mini-woordenboek waarin je de belangrijkste begrippen kunt terugvinden die te maken hebben met de vagina.

  • A-plek: Plekje in de vagina, tussen de G-spot en de baarmoederhals, dat sommige vrouwen als een erogene zone ervaren. Lees ook: Wat zijn de 4 plekken die nog gevoeliger zijn dan je G-spot?
  • Afscheiding: Normale afscheiding is doorzichtig en wittig van kleur, ruikt niet, of soms een beetje zurig. De afscheiding verandert met de menstruatiecyclus. Rond de eisprong hebben veel vrouwen vaak wat meer last en is de afscheiding waterig. Daarna wordt de afscheiding minder en voelt wat plakkeriger aan. Lees ook: Vaginale afscheiding: wat is normaal?
  • Baarmoeder (uterus): Peervormig orgaan in de onderbuik van de vrouw. Aan de onderkant loopt de baarmoedermond over in de vagina en aan de bovenkant mondt hij uit in de eileiders en de eierstokken. De binnenkant van de baarmoeder is bekleed met slijmvlies (endometrium) dat tijdens de menstruatie onder invloed van hormonen deels wordt afgestoten. De belangrijkste functie van de baarmoeder is de innesteling van de bevruchte foetus en het dragen tot de geboorte.
  • Baarmoederfibromen: Baarmoederfibromen, ook wel bekend als vleesbomen of myomen, zijn goedaardige gezwellen die ontstaan in de spierwand van de baarmoeder. Deze gezwellen zijn zeer veelvoorkomend bij vrouwen, vooral bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd. Hoewel baarmoederfibromen meestal geen ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken, kunnen ze symptomen veroorzaken die van invloed zijn op de kwaliteit van leven. Lees ook: Dít wil je weten over baarmoederfibromen.
  • Baarmoederhals (cervix): Nauwe doorgang onderaan de baarmoeder.
  • Baarmoederhalsslijm: Slijmerige afscheiding van de baarmoederhals waarvan de samenstelling verandert tijdens de cyclus.
  • Baarmoedermond: Onderste deel van de baarmoeder dat in de vagina (schede) zichtbaar is.
  • Bekkenbodemspieren: De spieren die samentrekken tijdens het orgasme en zorgen voor het genotsgevoel. Door ze te trainen (aanspannen en uitzetten), kun je een orgasme verhevigen. Met goed getrainde bekkenbodemspieren verklein je op latere leeftijd de kans op incontinentie en verbeter je jouw seksleven! Lees ook: Dít zijn de 3 beste oefeningen voor je bekkenbodemspieren!
  • Baarmoederverwijdering: Een baarmoederverwijdering, ook bekend als hysterectomie of uterusextirpatie, is een chirurgische ingreep waarbij de baarmoeder wordt verwijderd. Deze procedure kan geheel of gedeeltelijk worden uitgevoerd, en het kan verschillende redenen hebben, waaronder: benigne aandoeningen (behandeling van vleesbomen (myomen), abnormale groei van het baarmoederslijmvlies (adenomyose) of endometriose), gynaecologische kanker (baarmoederhalskanker of baarmoederkanker), en abnormale bloedingen (ernstige en oncontroleerbare vaginale bloedingen die niet reageren op andere behandelingen). Lees ook: Wanneer biedt hysterectomie (baarmoederverwijdering) uitkomst?
  • Baarmoederverzakking: Een baarmoederverzakking (baarmoederprolaps) is een aandoening waarbij de baarmoeder uit zijn normale positie in het bekkengebied zakt en in het vaginakanaal kan uitstulpen. Dit kan een pijnlijke en ongemakkelijke aandoening zijn, doch is meestal goed te behandelen. Lees ook: Wat kun je doen aan een baarmoederverzakking?
  • Besnijdenis (circumcisie): Besnijden van de vulva om cultureel-religieuze redenen. De mildste vorm is een klein sneetje in de clitoris. In de zwaarste vorm worden clitoris en de schaamlippen deels of helemaal weggesneden. De resterende schaamlippen worden dan aan elkaar genaaid, met een kleine opening voor urine en menstruatiebloed.
  • Clitoris (kittelaar): Kleine uitstulping op de plek waar de binnenste schaamlippen bij elkaar komen. In de clitoris komen net als bij de penis van de man veel zenuwuiteinden samen. Het aantal zenuwuiteinden is gelijk aan dat van de penis, maar bij de clitoris zijn ze samengebald op een veel kleiner plekje. Daarom is de clitoris hypergevoelig voor stimulatie, zo gevoelig dat sommige vrouwen directe aanraking moeilijk kunnen verdragen. Lees ook: 10 feiten en fabels over de clitoris.
  • Eierstokken: De twee eierstokken, gelegen aan weerszijden van de baarmoeder, maken hormonen aan en stoten maandelijks een eicel af naar de eileider.
  • Eileider: Elke maand komt bij vruchtbare vrouwen een eicel vanuit de eierstokken in de eileider terecht. Na bevruchting nestelt de eicel zich in de baarmoeder.
  • Ejaculatie (vrouwelijke): Uitscheiden van vocht (geen urine) uit de urinebuis tijdens het orgasme, vaak na een zeer sterk orgasme. Het overgrote deel van de vrouwen heeft nooit een ejaculatie ervaren. Lees ook: 14 vragen over squirten (spuitorgasme).
  • G-spot (G-plek): Ribbelige plek in de vagina, aan de kant van de buik, die sommige vrouwen ervaren als een erogene zone. Of de G-plek als zodanig bestaat, is overigens omstreden. Sommigen zijn ervan overtuigd, zij menen dat het wellicht om het vrouwelijke equivalent van de prostaat gaat. Anderen ontkennen het bestaan. Dat deze plek bij sommige vrouwen zo gevoelig is, verklaren zij uit het feit dat de clitoris waarschijnlijk veel meer omvat dan alleen het hypergevoelige bultje aan de oppervlakte. Ze vermoeden dat er onder de clitoris een innerlijke weefselstructuur verscholen gaat vol zenuwuiteinden, die bij sommige vrouwen groter is dan bij andere. Een G-spot orgasme voelt anders (dieper) dan het clitoraal orgasme. Omdat het hoogtepunt langzamer komt en minder duidelijk aanwezig is, hebben vrouwen vaak niet door dat ze in staat zijn om een orgasme via de G-spot te kunnen krijgen. Lees ook: De G-plek (G-spot): hoe, wat en waar?
  • Lubricatie: Extra vochtig worden van de vagina bij seksuele opwinding. Dit vocht komt niet uit klieren, maar is een soort vaginaal zweet dat uit de poriën komt. Hoe nat de vagina van een vrouw wordt hangt af van de leeftijd, de fase van de menstruatiecyclus en de mate van seksuele opwinding. Vrouwen die voor borstkanker zijn behandeld met chemo, vrouwen die de anticonceptiepil slikken en vrouwen in of na de menopauze, kunnen last krijgen van vaginale droogheid.
  • Masturberen: Verwijst naar het stimuleren van de genitaliën van een vrouw voor seksueel genot, vaak met als doel een orgasme te bereiken. Masturbatie is een natuurlijk en normaal aspect van seksualiteit en wordt door veel mensen als een gezonde manier beschouwd om hun eigen lichaam en seksuele reacties te verkennen. Voor vrouwen kan vaginale masturbatie verschillende vormen aannemen, waaronder: vingeren (van de vagina, clitoris en/of G-spot), het gebruik van seksspeeltjes (bijv. vibrators of dildo’s), waterstralen (zoals die van een douche, op de genitaliën richten). Lees ook: Alles wat je als vrouw over masturberen wil weten.
  • Oestrogeen: Vrouwelijk geslachtshormoon. Zorgt voor de ontwikkeling en instandhouding van de secundaire geslachtskenmerken bij vrouwen (zoals de ontwikkeling van de borsten en de groei van de vagina en de baarmoeder). Oestrogeen speelt een belangrijke rol bij de voortplanting en deze hormonen worden hoofdzakelijk aangemaakt in de eierstokken. Lees ook: Wat zijn symptomen en oorzaken van tekort aan oestrogeen en progestagenen?
  • Orgasme (vrouwelijk): Ritmisch samentrekken van de bekkenbodemspieren, die zich tot ver buiten het bekkengebied tot over het hele lichaam kunnen uitbreiden. Het lichaam kan op het hoogtepunt zelfs even verstijven. Een orgasme kan wanneer het zeer hevig is tot wel vijftien contracties tellen. De vrouw krijgt een rode blos op haar gezicht (sex blush), de roodheid kan zich verspreiden over haar hele lichaam. Lees ook: Dít wil je als vrouw weten over orgasmes.
  • Orgastisch platform: Fase voor het orgasme, waarin het buitenste gedeelte van de vagina opzwelt en de vaginale ingang zich vernauwt. Het gedeelte naar de baarmoeder wordt tegelijkertijd wijder, waardoor de penis in een sterkere greep wordt gehouden.
  • PC-spier: Vaginale spier in het kleine bekken. Deze loopt vanaf de anus, onder het bekken door, tot aan de clitoris, waardoor je vagina en G-spot kunnen samentrekken.
  • PGAD: Vrouwen die lijden aan Persistent Genital Arousal Disorder – ook wel genoemd: Persistent Sexual Arousal Syndrome (PSAS) – ervaren voortdurend genitale opwinding en/of genitale pijn, die helemaal niets met gevoelens van liefde of lust te maken heeft. Ook staat de opwinding los van genitale stimulering. Een Nederlandse benaming voor PSAS is er niet; letterlijk vertaald betekent het “syndroom van voortdurende seksuele opwinding”. Lees ook: Wat zijn de symptomen van Persistent Genital Arousal Disorder (PGAD)?
  • Progesteron: Vrouwelijk hormoon, hoofdzakelijk afgescheiden door de eierstokken. Wordt ook wel zwangerschapshormoon genoemd, omdat zonder dit hormoon een foetus niet kan innestelen en kan groeien in de baarmoeder. Na de bevalling zorgt het voor het op gang komen van de borstvoeding.
  • Pruritus vulvae: Een medische term die wordt gebruikt om jeuk in het genitale gebied van vrouwen te beschrijven, met de vulva als specifiek gebied van betrokkenheid. De vulva omvat de uitwendige delen van het vrouwelijke geslachtsorgaan, waaronder de schaamlippen, clitoris, vestibule (het gebied rond de opening van de vagina) en de opening van de urethra. Lees ook: Pruritus Vulvae: veelvoorkomende, vervelende kwaal bij vrouwen.
  • Schaamlippen: De buitenste schaamlippen zijn bedekt met schaamhaar en liggen tegen elkaar. Tijdens seksuele opwinding zwellen de schaamlippen en openen zich. De binnenste schaamlippen bestaan uit dun, flubberachtig vel, verscholen achter de buitenste schaamlippen. Ze zijn gevoeliger voor aanraking dan de buitenste schaamlippen. Bij meisjes zijn de buitenste schaamlippen nog groter dan de binnenste. Tijdens de puberteit groeien de binnenste schaamlippen en gaan ze wat meer uitsteken. Lees ook: Is jouw vagina volkomen normaal? Dít zijn de 7 typen vagina die je kunt hebben.
  • Schimmel (candida): Normale afscheiding wordt veroorzaakt door schimmels en bacteriën die van nature in de vagina leven. Soms raakt het evenwicht verstoord, dan is sprake van een vaginale schimmelinfectie, die veelal gepaard gaat met jeuk, roodverkleuring en soms pijn. De afscheiding is wit en brokkelig en kan waterig of kwarkachtig van structuur zijn. De aandoening is seksueel overdraagbaar, maar hoort niet bij de soa’s.
  • Shallowing: Is een seksuele term, die gaat over vooral niet te diep gaan tijdens het vrijen. Bij penetratie, masturbatie of orale bevrediging is het bij shallowing namelijk de truc om het tot aan de ingang of net binnen de vagina te houden. Het gaat dus om slechts een paar centimeter en in dit geval is ‘less dus more’. Lees ook: Hoe kan ‘shallowing’ het seksueel genot van een vrouw vergroten?
  • Smegma: Smegma is een substantie die zich kan ophopen onder de clitoriskap. Het bestaat uit talgklierafscheidingen, dode huidcellen en andere lichaamsvloeistoffen. Smegma kan een witte, kaasachtige substantie vormen en zich ophopen in de plooien van de huid. Smegma kan worden verwijderd tijdens de normale persoonlijke hygiëne. Als smegma niet regelmatig wordt schoongemaakt, kan het echter leiden tot irritatie of ontsteking. Lees ook: Wat is het verschil tussen smegma en vaginale afscheiding?
  • Squirten: Squirten, ook wel spuitorgasme genoemd, verwijst naar het fenomeen waarbij een vrouw tijdens seksuele opwinding en stimulatie een plotselinge, intense uitstroom (spuiten) van vloeistof uit de urethra ervaart. Deze fontein aan vloeistof komt meestal na stimulatie van de G-spot niet uit de vagina, maar uit de urethra, hetzelfde kanaal waar urine uit het lichaam wordt afgevoerd. Lees ook: Alles wat je moet weten over het spuitorgasme.
  • Transvaginale echografie: Medische diagnostische procedure die veel wordt gebruikt voor het diagnosticeren en monitoren van gynaecologische afwijkingen en aandoeningen. Lees ook: Transvaginale echografie: dit wil je er over weten.
  • Urethra-opening: Dit is de opening waardoor urine uit het lichaam wordt afgevoerd. Het bevindt zich net boven de vagina-opening.
  • Vagege: spreek uit vedjédjé; is een nickname voor vagina (net zoals vayjayjay, muts, voorbibs, foef, flamoes, doos, gleuf, kut, poenie, punani of grot).
  • Vagina (schede): De poort naar de baarmoeder, bevindt zich tussen de clitoris en de anus en loopt van de uitwendige schaamdelen naar de baarmoederhals. De vagina kan tijdens geslachtsgemeenschap en tijdens een bevalling aanzienlijk uitrekken.
  • Vaginakanker: Vaginakanker (ook wel vulvakanker of vulvacarcinoom genoemd) is een vorm van gynaecologische kanker die begint in de weefsels van de vagina, het buisvormige orgaan dat zich uitstrekt van de baarmoederhals tot de uitwendige geslachtsorganen. Het is een relatief zeldzame vorm van kanker. Er zijn verschillende soorten vaginakanker, en de meest voorkomende is plaveiselcelcarcinoom. Lees ook: Alles wat je moet weten over vaginakanker.
  • Vaginale holte: Dit is het inwendige kanaal dat zich uitstrekt van de vagina-opening tot de baarmoederhals. Het speelt een cruciale rol bij seksuele activiteit en fungeert als het geboortekanaal tijdens de bevalling.
  • VaginismeAandoening waarbij een vrouw tijdens seks of inbrengen van een tampon onbewust de spieren van het bekkenbodem aanspant. Daardoor kan de vagina zo verkrampen dat het pijn doet en de toegang tot de vagina wordt bemoeilijkt of toegang zelfs onmogelijk wordt gemaakt. Lees ook: Wat kun je doen aan vaginisme?
  • Vaginale scheet: Reukloos windje dat een enkele keer ontsnapt bij het vrijen wanneer de penis bij het vrijen in de vagina lucht heeft gepompt. Lees ook: Hoe normaal zijn vaginale winden?
  • Vaginale spataderenDit zijn opgezwollen bloedvaten op je schaamlippen. Vrouwen die teveel druk op hun bekkenbodem en/of erogene zone krijgen, kunnen hier last van krijgen. En ongeveer 20 procent van de zwangere vrouwen krijgt hiermee te maken. Deze vaginale spataderen zijn vervelend, pijnlijk, ongevaarlijk maar vooral; een taboe! Lees ook: Wat zijn vaginale spataderen en wat kan je er aan doen?
  • Venusheuvel: De venusheuvel is het buitenste gedeelte van de vulva, aan de onderkant van de buik. Het is bedekt met schaamhaar. Omdat eronder vetweefsel zit, voelt de venusheuvel zacht aan, als een kussentje. Soms is de venusheuvel plat, bij anderen is hij duidelijk zichtbaar.
  • Voorhof (vestibulum): Bevindt zich tussen de binnenste schaamlippen en bevat twee openingen: de urinebuis en daaronder de vagina.
  • Vulva: Het uitwendige deel van het vrouwelijk geslachtsorgaan. De termen vulva en vagina worden ook wel door elkaar gebruikt. Maar de vagina is slechts een onderdeel van de vulva (de schede). Andere onderdelen van de vulva zijn: de venusheuvel, de schaamlippen aan de binnen- en de buitenkant, de clitoris en de opening van de urinebuis.
  • Vulvadystrofie: Ook bekend als vulvaire dystrofie, is een chronische aandoening die invloed heeft op de huid van de vulva, het uitwendige deel van de vagina. Lees ook: Wat is de vulva-aandoening vulvadystrofie?
  • Vulvaire Intra-epitheliale Neoplasia (VIN): Vulvaire intra-epitheliale neoplasie (VIN) is een voorstadia van vulvaire kanker, waarbij abnormale cellen worden aangetroffen in het epitheelweefsel van de vulva, het uitwendige deel van het vrouwelijke geslachtsorgaan. VIN wordt vaak geassocieerd met het humaan papillomavirus (HPV), hoewel niet alle gevallen van VIN hiermee verband houden. Lees ook: Wat is vulvaire intra-epitheliale neoplasia (VIN)?
  • Vulvaire lichen sclerosus: Vulvaire lichen sclerosus, ook bekend als Lichen Sclerosus et Atrophicus (LSA), is een chronische inflammatoire huidaandoening die voornamelijk vrouwen treft. Het beïnvloedt meestal het genitale gebied, met name de vulva, het gebied rond de externe geslachtsorganen.
  • Vulvair vestibulitis syndroom (VVS): VVS wordt ook wel focale vulvitis of vulvadynie genoemd. Het is een pijnlijke aandoening die zorgt voor chronische branderigheid of schraalheid ter plaatse van de vagina en vulva, met stekende pijn aan de vagina en pijn tijdens en na geslachtsgemeenschap. Het komt vooral bij jonge vrouwen voor. Lees ook: Wat is het vulvair vestibulitis syndroom (VVS)?
  • Witte vloed: Ook wel cervix slijm of vaginale afscheiding genoemd. Dit is een normaal fysiologisch verschijnsel en maakt deel uit van het vrouwelijke voortplantingssysteem. Lees ook: Wat is ‘witte vloed’ (vaginale afscheiding)?

Meer informatie of een afspraak maken met één van onze vrouwelijke gynaecologen of urologen?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een gespecialiseerde vrouwelijke uroloog of gynaecoloog bij SHE Health Clinics? Neem dan contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier

Meer lezen over vaginale gezondheid, seks, blaasklachten en soa’s?

Auteur: Redactie

Bronnen: SHE Health Clinics, MeisjesbesnijdenisOuders OnlineThe Clitoral Complex: A Dynamic Sonographic Study

Deel dit artikel

Welkom op onze vernieuwde website!

SHE Health wordt nog beter!

Onze vernieuwde website biedt je een moderne & toegankelijke ervaring. Want jouw gezondheid verdient de beste zorg én de beste online ondersteuning.

Mis niets van onze opening in november 2025
Meld je aan voor updates voor onze opening en de laatste artikelen over jouw gezondheid.