De link tussen lichaamsvet en kanker is al langer bekend, maar volgens onderzoek van de WHO (World Health Organization), is die lijst van verschillende kankersoorten nog uitgebreider. Wie aan overgewicht lijdt, verhoogt zijn of haar kans op maar liefst dertien verschillende vormen van kanker!
In dit artikel lees je meer over de relatie tussen overgewicht en een verhoogd risico op verschillende soorten kanker.
Overgewicht en kanker
Overgewicht bij vrouwen is een complex gezondheidsprobleem dat verband houdt met een verhoogd risico op verschillende soorten kanker. Het is bekend dat overgewicht leidt tot een chronische ontstekingsstaat in het lichaam. Deze ontsteking kan de groei van kankercellen bevorderen. Bovendien kan overtollig vetweefsel hormonale veranderingen veroorzaken, zoals een toename van oestrogeen, wat het risico op borstkanker verhoogt.
Overgewicht kan ook het metabolisme verstoren, wat kan leiden tot onregelmatige bloedsuikerspiegels en insulineresistentie. Dit kan het risico op bepaalde kankers vergroten.
Mensen met overgewicht hebben vaak een minder gezonde levensstijl. Dit omvat veelal: slechte voeding, gebrek aan lichaamsbeweging, stress, alcoholconsumptie en roken. Al deze factoren worden geassocieerd met een hoger risico op kanker.
Lees ook: Wat zijn de risico’s van overgewicht?
Welke soorten kanker?
De dertien soorten kanker waarop een verhoogd risico is vanwege overgewicht:
- Slokdarmkanker
- Maagkanker (aan de ingang van de maag)
- Darmkanker
- Leverkanker
- Galblaaskanker
- Pancreaskanker
- Borstkanker bij postmenopauzale vrouwen
- Baarmoederkanker
- Eierstokkanker
- Nierkanker
- Meningioom (een bepaald type hersentumor)
- Schildklierkanker
- Multipel myeloom (een bepaalde vorm van bloedkanker).
Hoe groot de risicofactor van overgewicht is om kanker te ontwikkelen, hangt af van de kankersoort, bijvoorbeeld:
- Zwaarlijvige mensen lopen gemiddeld vijf (5) keer meer kans op slokdarmkanker dan mensen met een normaal gewicht.
- Bij borstkanker daarentegen speelt overgewicht een minimale rol: daar loop je 5% tot 10% meer risico als je overgewicht hebt.
Lees ook: Dit zijn dé 5 meest voorkomende kankersoorten bij vrouwen.
Hoe verhoogt obesitas het risico op kanker?
Bij zwaarlijvige mensen zijn verschillende mechanismen aan het werk die tot kanker kunnen lijden. Ze hebben bijvoorbeeld vaak laaggradige chronische ontstekingen in hun lichaam die na verloop van tijd het DNA kunnen aantasten, wat tot kanker kan leiden. Vetweefsel produceert bovendien oestrogeen, en hoge oestrogeenspiegels doen het risico op sommige kankersoorten toenemen.
Lees ook: Wat zijn de 6 hormonen die gewichtstoename veroorzaken?
Daarnaast hebben obese mensen verhoogde insulineniveaus in hun bloed. Dat veroorzaakt insulineresistentie en verhoogt het risico op kanker van de dikke darm, de nieren, de prostaat en de baarmoeder. Ook blijkt uit onderzoek dat vet rond de taille het lichaam kan aanzetten tot het produceren van ‘groeihormonen’. Als iemand veel van deze hormonen heeft, kan dat tot een groter kankerrisico leiden.
Lees ook: Dít zijn de (kanker)symptomen die vrouwen veelal niet herkennen.
Hoe bepaal je of je overgewicht hebt?
Behalve kanker verhoogt overgewicht ook het risico op andere aandoeningen zoals diabetes, hart- en vaatziekten en beroertes. Het is dus belangrijk om een gezond gewicht te handhaven en de risico’s te beperken.
Men spreekt over overgewicht bij een Body Mass Index of BMI hoger dan 25. Bedraagt je BMI meer dan 30, dan ben je zwaarlijvig of obese. Bij een BMI van 25 of meer is je risico op kanker groter, maar ook een te grote buikomtrek door lokaal lichaamsvet kan de kans verhogen, ongeacht je lichaamsgewicht. Gelukkig geldt ook het omgekeerde: een gezond gewicht kan het risico op kanker tot 30% helpen verlagen. In combinatie met een gezonde leefstijl en voldoende bewegen, kan je het risico op kanker tot 40% helpen verlagen.
Preventieve maatregelen
Gelukkig zijn er stappen die vrouwen kunnen nemen om hun risico op kanker te verminderen, zelfs als ze te maken hebben met overgewicht. Hier zijn enkele tips:
- Gezonde voeding: Een uitgebalanceerd dieet met veel groenten, fruit en volle granen kan helpen het risico op kanker te verlagen.
- Regelmatige lichaamsbeweging: Probeer minstens 150 minuten matige lichaamsbeweging per week te krijgen. Dit kan helpen bij gewichtsbeheersing en het risico op kanker verminderen.
- Gewichtsverlies: Als je overgewicht hebt, overweeg dan om af te vallen onder begeleiding van een zorgverlener.
- Stoppen met roken: Als je rookt, stop dan met roken. Roken verhoogt het risico op diverse soorten kanker.
- Stoppen met alcohol: Alcohol werkt als gif voor je lichaam! Alcoholgebruik kan zorgen voor ongeveer 200 verschillende ziekten, waaronder 7 verschillende soorten kanker. Eén glas alcohol per dag vergroot al het risico op kanker! Stop dus helemaal met alcohol en ga over op alcoholvrij of andere alternatieven.
- Vermijd hormoonverstoorders: Hormoonverstoorders die zitten in o.a. voeding, persoonlijke verzorggingsproducten en schoonmaakmiddelen, kunnen een hormonale disbalans veroorzaken en kankergroei mogelijk maken. Probeer hormoonverstoorders daarom te vermijden.
- Regelmatige controles: Zorg voor regelmatige gezondheidsonderzoeken en screenings om kanker in een vroeg stadium op te sporen.
Lees ook: Wat zijn de meest voorkomende hormoonverstoorders?
Veel gestelde vragen (FAQs) over overgewicht en kanker
Is overgewicht bij vrouwen het enige risicofactor voor kanker?
Nee, overgewicht is slechts een van de vele risicofactoren voor kanker. Andere factoren, zoals genetica, levensstijlkeuzes en blootstelling aan carcinogenen en hormoonverstoorders, spelen ook een rol.
Hoe kan ik mijn gewicht onder controle houden?
Het handhaven van een gezond gewicht omvat een evenwichtige voeding en regelmatige lichaamsbeweging. Raadpleeg een diëtist en fitnessprofessional voor persoonlijk advies.
Verhoogt overgewicht bij mannen ook het risico op kanker?
Ja, overgewicht bij mannen wordt ook geassocieerd met een verhoogd risico op kanker, zij het mogelijk met enkele verschillen in de specifieke kankertypes.
Is er een specifieke BMI-waarde waarbij het risico op kanker sterk stijgt?
Er is geen specifieke BMI-waarde die voor alle kankertypes geldt. Het risico kan variëren afhankelijk van het type kanker en andere factoren.
Kan gewichtsverlies het risico op kanker verminderen als ik al te zwaar ben?
Ja, gewichtsverlies kan het risico op kanker verminderen, zelfs als u al overgewicht heeft. Het is nooit te laat om positieve veranderingen in uw levensstijl aan te brengen.
Zijn er specifieke dieettips om het risico op kanker te verminderen?
Ja, een dieet rijk aan groenten, fruit, volle granen en magere eiwitten kan helpen het risico op kanker te verminderen.
Lees ook:
- Wanneer heb je overgewicht of obesitas?
- Welke ziektes en klachten ontstaan bij vrouwen door overgewicht of obesitas?
- Bereken je BMI!
- Ongeveer 40% van alle gevallen van kanker kan door voeding en leefstijl worden voorkomen!
- 15 voedingsmiddelen die het risico op kanker mogelijk kunnen verlagen.
- Wat zijn de beste supplementen en leefstijlmaatregelen tegen kanker?
- 7 vragen over kanker en voeding.
- Overgewicht vergroot de kans op een miskraam en op geboorteafwijkingen.
Meer lezen over kanker en leefstijl?
- SHE Health Clinics infopagina leefstijl poli.
- Gezonde leefstijl werkt bewezen beschermend tegen kanker.
- Amycretin: de nieuwste afslankpil in aantocht.
- Afvallen met Ozempic: wat zijn de voordelen en nadelen?
- Nieuwe studie bewijst dat Pfizer mRNA vaccin turbokanker kan veroorzaken.
- Leefstijl bij genetisch kankerrisico meest effectief.
- Intermittent fasting en calorierestrictie: gunstig voor je darmen.
- Aantal kankergevallen wereldwijd met bijna 80 procent toegenomen!
- Alcohol en roken: beide kankerverwekkend!
- Stijging aantal Nederlanders met overgewicht: ‘Verleiding ongezonde voeding te groot’.
- Ketodieet: wat zijn de voordelen en nadelen?
- Vroeg avondeten is goed voor je gewicht bewijst nieuw onderzoek.
- Alles wat je moet weten over vaginakanker.
- Wat zijn de 12 symptomen van borstkanker?
- Alcohol vergroot risico op 7 soorten kanker!
- Nieuw onderzoek: verhoogt risico op huidkanker bij twee porties vis per week.
- Waarom ontdekken vrouwen borstkanker nog steeds vaak te laat?
- Gewichtsafname vergroot kans op zwangerschap bij vrouwen met PCOS.
- Onderzoek vindt verband tussen haarverf, stijltang en borstkanker.
- Gezonde tips voor blijvend gewichtsverlies.
- Hoe zwaarder je weegt na menopauze, hoe hoger risico op borstkanker.
- Wat zijn de beste supplementen en leefstijlmaatregelen tegen kanker?
- 15 feiten over voeding en borstkanker.
- Wat zijn de risico’s van overgewicht?
- Stop jij kankerverwekkende tampons in je vagina?
- Overgewicht vergroot de kans op een miskraam en op geboorteafwijkingen.
- 10 soorten voeding waar je NIET bepaald gezonder van wordt.
- Heb ik door overgewicht een grotere kans op borstkanker?
- Kun je kanker krijgen van chips en patat?
- 18 feiten en fabels over alcohol en gezondheid.
- Dít zijn de 14 beste superfoods voor je darmen.
- Wat kun je na (borst)kanker doen om de kans dat je opnieuw kanker krijgt te verkleinen?
- Vrouwen gebaat bij yoga na borstkanker.
- Dit zijn de lichamelijke én mentale gevolgen van dagelijks alcohol drinken.
- Zijn schoonmaakmiddelen echt net zo ongezond als sigaretten? Jazeker!
- 7 makkelijke tips om meer groenten te eten.
- 5 gezonde redenen om meer uien te eten.
- 12 gezonde voordelen van groene thee met citroen.
- Hoeveel glazen water moet je per dag drinken? Bereken het met deze formule.
- Gezonde leefstijl nu nóg belangrijker!
Meer lezen over zelfdiagnostiek?
- Hoe onderzoek je jouw borsten op verdachte plekjes en knobbeltjes?
- Dít zijn de (kanker)symptomen die vrouwen veelal niet herkennen.
- Kijken én voelen: zo kun je je borsten zelf checken op borstkanker.
- Jezelf op huidkanker controleren: waarop moet je letten?
Meer lezen over kankerdiagnostiek en kankerbehandeling?
- SHE Health Clinics infopagina gynaecologische kanker.
- SHE Health Clinics infopagina eierstokkanker.
- SHE Health Clinics infopagina baarmoederkanker.
- Wat zijn de 10 symptomen die bij vrouwen kunnen wijzen op kanker?
- Dít zijn de 9 meest voorkomende symptomen die op kanker wijzen.
- Seksuele gezondheid tijdens kankerbehandeling.
- Borstimplantaten in verband gebracht met zeldzame vormen van kanker.
- Dit zijn dé 5 meest voorkomende kankersoorten bij vrouwen.
- Longkanker: hoe kun je het tijdig ontdekken?
- Preventief verwijderen van eierstokken bij erfelijke eierstokkanker.
- Op haar 28e kreeg Leontien baarmoederhalskanker: ’Oproepleeftijd voor uitstrijkjes moet omlaag!’.
- Dít wil je weten over schaamlipkanker!
- Hoe zwaarder je weegt na menopauze, hoe hoger risico op borstkanker.
- Genetisch kankerrisico is voor iedereen verhoogd!
- 10 vragen en antwoorden over borstkanker.
- Hoe kunnen borstimplantaten lymfeklierkanker veroorzaken?
- Waarom je alles zou moeten weten over het humaan papillomavirus (HPV).
- Dít zijn de symptomen die kunnen wijzen op lymfeklierkanker.
- Hoe kun je blaaskanker ontdekken?
- ‘Dokter, heb ik borstkanker…?’
- Nieuwe aanbevelingen FDA over risico’s borstimplantaten zijn een ‘enorme stap voorwaarts’ voor patiënten met borstkanker.
- Waarom moet je ook na de menopauze een uitstrijkje laten nemen?
- Hoe kom je erachter of je drager bent van het erfelijke kankergen BRCA1 of BRCA2?
- Vrouwen met BRCA1- en BRCA2-mutaties hebben verhoogd risico baarmoederkanker.
- 12 vragen over het BRCA-gen, borstamputatie en verwijdering eierstokken.
- Hoe groot is het risico op borstkanker in je andere borst?
- Waarom wordt alvleesklierkanker meestal pas laat ontdekt?
- ’Na de kijkoperatie zei de arts direct: u heeft darmkanker’.
- Melanoomkanker: de agressieve vorm van huidkanker.
- Welke moedervlekken kunnen kwaadaardig zijn?
- 14 veel gestelde vragen over melanoomkanker.
- 1 op 3 mensen met zeldzame kanker krijgt eerst verkeerde diagnose.
- Waarom huidkanker in de winter veel minder vaak ontdekt wordt.
- Hoe weet je of je super gezond bent? Déze 7 kenmerken vertellen het je!
- Onderzoek: HPV-vaccin beschermt tot 87 procent tegen baarmoederhalskanker.
- Waardoor kom je vroeger in de overgang na een kankerbehandeling?
- Hoe noodzakelijk is het om een uitstrijkje te laten afnemen?
- TU Delft onderzoekt nieuwe behandeling borstkanker: straks geen operatie of bestraling meer nodig!
- UMCG start onderzoek effect cannabis olie bij uitbehandelde kankerpatiënten.
- Nieuwe methode om eierstokkanker te voorkómen verhoogt kwaliteit van leven.
- Preventief verwijderen van eierstokken bij erfelijke eierstokkanker.
Auteur: Redactie
Bronnen: SHE Health Clinics, WHO, National Cancer Institute, KWF Kankerbestrijding, Gezondheidswetenschap, Stichting tegen kanker, Gezondheid.be, Voedingscentrum
