PMS nu kan later dubbel zoveel risico op vervroegde menopauze betekenen, blijkt uit onderzoek

16 oktober 2023

Krampen, hoofdpijn en depressie zijn misschien niet de enige gevolgen van het PreMenstrueel Syndroom (PMS). Want volgens een nieuw wetenschappelijk onderzoek kunnen er later complicaties optreden in de menopauze. Vrouwen met premenstruele stoornissen, of premenstruele disorders (PMD’s), zoals het premenstrueel syndroom (PMS) en de ernstigere premenstruele dysforie stoornis (PMDD), hebben volgens het onderzoek meer dan twee keer zoveel risico om vroeg in de menopauze te komen.

“We ontdekten dat in vergelijking met vrouwen zonder PMD’s, degenen met PMD’s gemiddeld 2,67 keer meer risico hebben op een vervroegde menopauze,” zei hoofdauteur Yihui Yang, een promovendus aan het Karolinska Institutet in Zweden.

In dit artikel lees je meer over het nieuwe onderzoek, PMS, PMDD en vervroegde overgang naar de menopauze.

Lees ook: Wat is het PreMenstrueel Syndroom (PMS)?

Vervroegde overgang

Prematuur ovarieel falen (POF), vroegtijdige menopauze, vroegtijdige ovariële insufficiëntie (POI), premenopauzale ovariumdepletie en premature menopauze: dit zijn allemaal termen die worden gebruikt om te verwijzen naar het vroegtijdig stoppen van de menstruatie en verminderde ovariële functie bij vrouwen, meestal vóór de leeftijd van 40 jaar.

Menopauze wordt als vroeg beschouwd als het optreedt voor de leeftijd van 45 jaar, wat bij 5% tot 10% van de vrouwen gebeurt, zei Yang.

Een vervroegde menopauze is zorgwekkend vanwege de verkorte reproductieve jaren, maar ook vanwege het verband met andere gezondheidsproblemen, voegde ze eraan toe.

“Het is belangrijk om vrouwen te identificeren die risico lopen op een vervroegde menopauze vanwege het verband met een slechtere gezondheid van hart, hersenen en botten,” zei Dr. Stephanie Faubion, Directeur van het Mayo Clinic Center for Women’s Health en medisch directeur van The Menopause Society in Amerika. Faubion was zelf niet direct betrokken bij het onderzoek.

Uit een wetenschappelijk onderzoek uit 2010 bleek dat vrouwen die vroeg in de menopauze komen een verhoogd risico lopen op algehele sterfte, waaronder hart- en vaatziekten, osteoporose en neurologische aandoeningen. Vrouwen met PMD hadden volgens het onderzoek ook meer kans op ernstige vasomotorische symptomen, zoals opvliegers en nachtelijk zweten.

Eerder wetenschappelijk onderzoek heeft een verband aangetoond tussen opvliegers en latere cognitieve achteruitgang en hartaanvallen. En recent onderzoek heeft een verhoogd risico op dementie aangetoond.

Lees ook: Vroege overgang geeft vrouwen mogelijk meer risico op dementie.

Wat is de samenhang tussen PMS en vervroegde menopauze?

Het nieuwe wetenschappelijk onderzoek, gepubliceerd in JAMA Network Open, omvatte gegevens van meer dan 3.000 vrouwen – 1.220 met premenstruele stoornissen (PMD) en 2.415 zonder – die deelnamen aan de Nurse’s Health Study II, die de risicofactoren voor chronische ziekten bij vrouwen onderzoekt.

Vanaf 1991 gaven de vrouwen zelf hun PMD-diagnoses op en beantwoordden ze een vragenlijst om de symptomen te bevestigen, aldus de studie. Onderzoekers volgden de deelnemers elke twee jaar tot 2017 om te bepalen wanneer de vrouwen in de menopauze kwamen en in drie van die onderzoeken vroegen ze naar de ernst van hun symptomen.

Aangezien dit een observationele studie is, is het belangrijk op te merken dat het niet kan zeggen dat het hebben van premenstruele stoornissen een vroege menopauze veroorzaakt. In plaats daarvan laten de resultaten zien dat er een verband is tussen de twee, zei hoofdauteur van de studie Dr. Donghao Lu, een universitair hoofddocent aan het Instituut voor Milieugeneeskunde van het Karolinska Institutet.

Het onderzoek is echter goed opgezet en “benadrukt een belangrijke reproductieve gezondheidsgerelateerde aandoening die onvoldoende wordt herkend en behandeld”, aldus Faubion.

Vervolgens moeten onderzoekers ontdekken waarom de twee aandoeningen met elkaar in verband staan en of er een biologisch proces is dat ze met elkaar verbindt, zei Faubion in een e-mail.

Er is enig onderzoek dat het idee ondersteunt dat PMD en vroege menopauze met elkaar in verband staan, zei Yang.

Studies hebben aangetoond dat de twee gemeenschappelijke risicofactoren hebben, zoals de ontwikkeling tijdens de puberteit en roken, wat suggereert dat ze gemeenschappelijke oorzaken kunnen hebben, zei Yang.

Het kan zijn dat de hypothalamus, het gebied in de hersenen dat verantwoordelijk is voor opvliegers, anders is bij vrouwen met hormoonafhankelijke stemmingsstoornissen, voegde ¨Dr. Faubion eraan toe.

“We weten ook niet of de behandeling van deze stemmingsstoornissen de opvliegers zou verminderen of de timing van de menopauze zou beïnvloeden,” zei ze. “Er blijven nog veel vragen over.”

Lees ook: Fotografe Jacqueline van den Heuvel: ‘Te vroege overgang zet leven van vrouwen op z’n kop!’.

Wat te doen bij PMS en vervroegde menopauze

Onderzoek zoals dit kan professionals in de gezondheidszorg helpen om vast te stellen wie risico loopt op een vervroegde menopauze, aldus hoofdauteur van het onderzoek Dr. Elizabeth Bertone-Johnson, professor epidemiologie aan de Universiteit van Massachusetts Amherst.

Het premenstrueel syndroom is een aandoening met maandelijkse lichamelijke en stemmingsveranderingen in de aanloop naar de menstruatie, volgens het American College of Obstetricians and Gynecologists.

Symptomen zijn onder andere angst, depressie, prikkelbaarheid, slapeloosheid, slechte concentratie, veranderde eetlust, vermoeidheid, pijn, hoofdpijn, een opgeblazen gevoel, maag- en darmklachten en buikpijn.

Een klein percentage van de mensen heeft een premenstruele dysforie stoornis, of PMDD, die lijkt op PMS maar ernstigere symptomen heeft zoals paniekaanvallen, woede die invloed kan hebben op andere relaties en gebrek aan interesse in reguliere activiteiten, volgens het Office on Women’s Health, dat deel uitmaakt van het Amerikaanse ministerie van Volksgezondheid en Human Services.

Hoewel je niet van PMS of PMDD af kunt komen, kunnen medicijnen, voeding en gedragsveranderingen (leefstijl) helpen om de symptomen onder controle te houden, aldus Faubion.

Lees ook: Hoe kun je PMDD herkennen en laten behandelen?

Zoek professionele hulp

Vrouwen moeten ook weten dat er manieren zijn om de vroege menopauze en de vervelende opvliegers onder controle te houden, zegt Dr. Stephanie Faubion. Ze raadt aan om met je gynaecoloog te praten of op zoek te gaan naar een ervaren overgangsconculente (zoals bij SHE Health Clinics).

Er is misschien niet veel dat mensen met PMD nu kunnen doen, maar het is belangrijk om een potentieel risico voor de toekomst te kennen, zei Yang. “Vrouwen kunnen tijdig gezondheidsdeskundigen raadplegen voor mogelijke preventie en/of interventie als het zover is,” zei ze.

Lees ook: Hoe herken je Premature Ovariële Insufficiëntie (vervroegde overgang)?

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke gynaecoloog, overgangsconsulente of overgangs-verpleegkundige? Neem dan rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen?