15 feiten over voeding en borstkanker

25 augustus 2022

Er doen zich veel verhalen de ronde over voeding en borstkanker, maar wat is nou een feit en wat een fabel? We weten allemaal dat gezonde voeding belangrijk is voor ons, maar toch is er nog veel onduidelijkheid over wat wel en niet goed is. Gelukkig leert wetenschappelijk onderzoek ons steeds meer en worden feiten en fabels ontrafeld.

Déze vijftien wetenschappelijk onderbouwde feiten over voeding en borstkanker zijn belangrijk om te weten.

1. E-nummers veroorzaken geen borstkanker

E-nummers zijn stofjes die aan voedingsmiddelen worden toegevoegd om producten te verbeteren. Denk dan bijvoorbeeld aan kleur- en geurstoffen, conserveringsmiddelen die er voor zorgen dat iets langer houdbaar is of smaakversterkers die je eten lekkerder laten smaken.

E-nummers staan bekend als vreemde of ongezonde chemische stoffen die aan eten toegevoegd zijn, maar dat blijkt zeker niet in alle gevallen waar te zijn. Voordat ze gebruikt mogen worden, worden ze uitvoerig getest op veiligheid door de Europese Autoriteit Voor Voedselveiligheid (EFSA). Als zij besluiten dat de stof veilig is, krijgt het een E-nummer. Dus voeding met E-nummers kun je prima eten zonder dat je bang hoeft te zijn dat het de kans op borstkanker vergroot.

Lees ook: 10 vragen en antwoorden over borstkanker.

2. Soja zorgt niet voor een hoger risico op borstkanker

Soja is voor veel vegetariërs en veganisten een geliefde vleesvervanger. Toch wordt het vaak in verband gebracht met een hoger risico op borstkanker. Tot op heden is hier geen wetenschappelijk bewijs voor. Wel voor het tegendeel: dat soja kanker juist kan afremmen. De kankerremmende stoffen in soja, de isoflavonen, hebben een chemische structuur die lijkt op die van de geslachtshormonen en kunnen effect hebben bij de ontwikkeling van kanker die wordt veroorzaakt door een te grote hoeveelheid van die hormonen. Isoflavonen zoals genisteine hebben het vermogen de reactie van de hormonen af te zwakken, zodat hun stimulerende werking op de celgroei van de betrokken weefsels teniet wordt gedaan. Het geheim van de kankerremmende effecten van soja schuilt in het gebruik van gewone voedingsproducten zoals sojabonen. Zolang je gevarieerd eet met veel groente en fruit, kun je gewoon sojaproducten eten of drinken. Let er wel op dat je een non-GMO versie consumeert.

3. Voedingssupplementen zijn niet zonder risico’s

Voedingssupplementen slikken is helaas niet zonder risico’s. Wanneer je te veel vitamines en mineralen binnenkrijgt, kan dit schadelijk zijn voor je gezondheid. Uit onderzoek blijkt zelfs dat wanneer je voedingssupplementen in hoge doseringen slikt, de kans op kanker vergroot zou worden. Gezonde voeding en gevarieerd eten beschermt beter tegen borstkanker dan het slikken van supplementen. Heb je een vitaminetekort? Dan wordt wel geadviseerd om een supplement te slikken.

Lees ook: Hoeveel vitaminen moet je als vrouw dagelijks innemen?

4. Borstvoeding geven kan je beschermen tegen borstkanker

Borstvoeding geven is niet voor iedere vrouw weggelegd, maar als het eenmaal lukt, verkleint het de kans op borstkanker. Daarnaast verklein je de kans van overgewicht voor je kind door het geven van borstvoeding.

Lees ook: Wat is het verband tussen borstvoeding en vrouwelijke seksualiteit?

5. Al één glas alcohol per dag vergroot de kans op (borst)kanker

Alcohol in alle vormen vergroot je kans op borstkanker en andere soorten kanker aanzienlijk. Of je nu bier, rum, een gin-tonic of wijn drinkt: het is de alcohol die schadelijk is. Daarnaast bevat alcohol calorieën, waardoor je gewicht kan toenemen en overgewicht vergroot je kans op minstens twaalf soorten kanker. Kom er met behulp van de Alcohol Calorieën Calculator achter hoeveel calorieën er in je drankje zitten.

Lees ook: Wat zijn de 14 gezondste voordelen van stoppen met alcohol drinken?

6. Rood vlees en bewerkt vlees vergroten de kans op (borst)kanker

Consumptie van regulier (niet biologisch) rood vlees (bijvoorbeeld rundvlees, lamsvlees en varkensvlees) en bewerkt vlees (vlees dat is geconserveerd door middel van roken, drogen, zouten en/of door toevoeging van conserveringsmiddelen, zoals: boterhamworst, salami, knakworst en rookworst) vergroten het risico op kanker.

Lees ook: Hoe kankerverwekkend is vlees?

7. Koolsoorten (Brassica) werken kankerwerend

Kool is een plantenfamilie die kenmerkend is voor de kruisbloemigen. Dit slaat op het feit dat de bloembladen in een kruisvorm staan. Het kankerwerend effect komt door de hoge concentraties aan glucosinolaten.

Spruitjes (237 mg per 100 gram glucosinolaten)
Boerenkool (101 per 100 gram glucosinolaten)
Sluitkool (zij danken hun naam aan hun gesloten vorm). De kolen die hieronder vallen zijn witte kool, rode kool, savooie kool. (65 mg per 100 gram glucosinolaten)
Broccoli (62 mg per 100 gram glucosinolaten)
Bloemkool (43 mg per 100 gram glucosinolaten)
Paksoi (54 mg per 100 gram glucosinolaten)
Chinese kool ( 21 mg per 100 gram glucosinolaten) < Indirect werkt ook

Het belang van de fytochemische stof glucosinolaten schuilt niet in hun rechtstreekse werking, maar in hun eigenschap om twee soorten stoffen vrij te maken die wel een sterke kankerwerende werking hebben namelijk isothiocyanaten en indolen. Om van deze twee stoffen ten volle te kunnen profiteren van hun kankerwerende vermogen is het wel noodzakelijk om de groenten kort te koken (bij voorkeur stomen) en goed te kauwen.

Lees ook: 7 makkelijke tips om meer groenten te eten.

8. De Alliumfamilie (knoflook en uien) remt kanker af

Van knoflook en uien eten ga je niet alleen winden laten. Ze geven kankercellen ook tegenwind! Knoflook en zijn verwanten van de Allium-familie (ui, prei, sjalot, bieslook) remmen namelijk de ontwikkeling van kanker af, zowel doordat ze beschermen tegen schade die kankerverwekkende stoffen aanrichten als door hun vermogen om kankercellen te hinderen in hun groei. De stoffen met kankerwerende effecten komen vrij bij het pletten van de groenten. Vers geplette of uitgeknepen knoflook is verreweg de beste bron en verdient de voorkeur boven supplementen.

Lees ook: 5 gezonde redenen om meer uien te eten.

9. Kurkuma (geelwortel) is gezond om mee te koken of thee te zetten

Kurkuma is een heel gezond specerij en kun je op heel veel manieren gebruiken: om mee te koken, thee te maken, door je dessert of als supplement. Kurkuma bevat de kankerremmende verbinding curcumine. Kurkuma een plant uit de gember familie Zingiberaceae is een helder okergeel kleurig poeder. Het wordt verkregen door de gedroogde wortelstok van de plant Curcuma longa te vermalen. Hoewel de biobeschikbaarheid van curcumine betrekkelijk laag is, kan deze aanzienlijk worden verhoogd door peper. Elke dag een theelepel kurkuma met zwarte peper in de soep, vermengd door een eigengemaakt vegetarische paté (humus, linzen, tofuspread), door de zilvervliesrijst of wilde rijst is een snelle en goedkope manier om zoveel mogelijk kurkuma te eten. Van vloeibare kurkuma met peper neemt jouw lichaam nog veel meer werkzame stoffen op.

Lees ook: Dít zijn dé 20 voordelen van kurkuma voor je gezondheid.

10. Groene Japanse thee is de meest gezonde theesoort

Klopt helemaal! In tegenstelling tot zwarte thee bevat groene thee grote hoeveelheden catechinen, stoffen die allerlei kankerwerende eigenschappen hebben. Om zo veel mogelijk baat te hebben van de kankerwerende stoffen is de groene thee uit Japan beter dan die uit China.
Laat de thee 8 tot 10 minuten trekken, zodat de stoffen goed aan het theewater worden afgestaan. Drink altijd vers gezette thee (dus niet uit een thermoskanfles) en spreid de drie kopjes over de dag.

Groene thee bevat diverse catechinen (flavonolen), waaronder EGCG (epigallocathechinegallaat), de stof met de grootste kankerremmende eigenschappen. De hoogste gehalte aan EGCG zijn de groene thee soorten uit Japan namelijk; Sencha-Uchiyama en Gyokuro (www.biothee.nl).

Lees ook: 12 gezonde voordelen van groene thee met citroen.

11. Klein fruit zit vol kankerremmende stoffen

Klopt ook! Vooral frambozen, aardbeien, cranberry’s (vosbessen) en blauwe bessen. Klein fruit vormt een belangrijke bron van kankerremmende polyfenolen: ellaginezuur, anthocyanidinen en proanthocyanidinen. Cranberry’s kunnen beter in de gedroogde vorm worden gegeten.

Frambozen en bramen: 22 mg Ellaginezuur per 150 gram.
Aardbeien: 9 mg Ellaginezuur per 150 gram.
Cranberry’s: 1,8 mg Ellaginezuur per 150 gram.

Ellaginezuur heeft veel positieve eigenschappen, maar de meest recente wetenschappelijke ontdekking is dat het een sterke remmer is van twee eiwitten die van wezenlijk belang zijn bij het ontwikkelen van bloedvaten bij tumoren (VEGF en PDGF).
Anthocyanidinen zijn niet alleen antioxidanten, ze kunnen de celgroei stoppen en remmen de angiogenese. Anthocyanidinen (delfinidine) in de blauw bes remmen de activiteit van de receptor van VEGF.

Proanthocyanidinen (mg/100 gram):

Cranberry: 418.
Wilde blauwe bes: 329.
Aardbei: 145.
Appel met schil (red delicious): 128.
Druif: 81.
Framboos: 30.

Lees ook: Ruim 53% meer pesticiden op fruit.

12. Omega 3 vetzuren werken ontstekingsremmend

Het belang van goede vetten is bij velen al bekend. Desondanks hierbij een klein rijtje met goede gezonde producten waar Omega 3-vetzuren inzitten:

Vette vis (sardines, makreel, zalm, haring).
Verse walnoten (biologische), walnotenolie (koudgeperst in donkere fles).
Lijnzaad (biologische), lijnzaadolie (koudgeperst in donkere fles).

Lees ook: Zijn jouw omega’s wel in balans?

13. Tomaat (Lycopeen) werkt met name kankerremmend als deze in het juiste vet is gestoofd

Het pigment lycopeen, dat de tomaten hun rode kleur geeft, is het belangrijkste bestanddeel dat zorgt voor de kankerremmende werking van tomaten. De kankerremmende werking van lycopeen is pas optimaal nadat de tomaten in het juiste vet gestoofd zijn, bijvoorbeeld sausen op basis van tomatenpuree. (29,3 mg per 100 gram Lycopeen).

14. Citrusvruchten werken direct en indirect in op kankercellen

Citrusvruchten zijn sinaasappel, grapefruit, citroen en mandarijn. Citrusvruchten spelen een essentiële rol bij de kankerpreventie, vanwege hun vermogen om niet alleen rechtstreeks in te werken op de kankercellen, doch ook de kankerremmende werking (ongeveer 60 verschillende polyfenolen, terpenen) van andere fytochemische stoffen in de voeding te versterken.

Lees ook: Quercetine-rijk dieet zorgt voor lager kankerrisico.

15. Druiven (Resveratrol)

Resveratrol en ook quercetine zijn krachtige stimulatoren van specifiek eiwitten (sirtuines) die de levensduur van de cellen kunnen verlengen. Daarnaast verlagen de flavonen in de druiven ook het risico op Alzheimer dementie.

Pas wel op met wat voor een verse druiven je koopt en consumeert, want sommige (bespoten) druiven bevatten veel pesticiden en/of insecticiden die hormoonverstorend kunnen werken. Druiven kun je voor consumptie het beste wassen in lauw warm water met een halve eetlepel sodium bicarbonate (Natriumwaterstofcarbonaat, ook aangeduid als natriumbicarbonaat en dubbelkoolzure soda).

Lees ook: Waarom je blauwe (bos)bessen altijd eerst moet wassen.

Voeding en (borst)kanker

Kanker is in principe een multifactoriële aandoening. Dat betekent dat ze zelden of nooit ontstaat onder invloed van een enkele factor. Een enkele factor, zoals bijvoorbeeld een ‘superfood’, zal dus ook nooit in staat zijn om kanker te voorkomen.

Echter, wel is aangetoond dat gezonde voeding aanzienlijk kan helpen om kanker te voorkomen. Maar het kankerrisico zal nog meer kunnen dalen als er ook aandacht is voor andere beschermende factoren zoals het aanpakken of vermijden van overgewicht, voldoende fysieke activiteit, niet roken, gezonde leefstijl, regelmatig ontspannen, etc.

Lees ook: 15 voedingsmiddelen die het risico op kanker mogelijk kunnen verlagen.

Meer informatie of afspraak maken?

Wil jij jouw borsten medisch laten onderzoeken? Maak dan snel een afspraak in onze SHE Health Clinics vrouwenkliniek. Hiervoor kun je rechtstreeks contact met ons opnemen via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over andere soorten feiten en fabels?