Heb ik een vaginale infectie of een soa?

Heb je last van jeuk, roodheid of pijn down under? Dan is de vraag ‘heb ik een soa of een vaginale infectie?‘ snel gesteld.

In dit artikel leggen we de verschillen uit, zodat je veelal zelf kunt herkennen met welke aandoening(en) je te maken hebt.

Vaginale infectie of soa?

Afscheiding, jeuk en misschien een afwijkende geur. Vervelende symptomen, die kunnen wijzen op een seksueel overdraagbare aandoening (soa), oftewel: een geslachtsziekte. Maar dat hóeft niet, want dit soort klachten kunnen ook duiden op een vaginale schimmelinfectie of op bacteriële vaginose. Hoe weet je nu met welke aandoening je te maken hebt?

Om maar met de deur in huis te vallen: een vaginale infectie, zoals bacteriële vaginose of vaginale schimmel, is géén soa. Het verschil? Een soa kun je alleen krijgen als je seksueel contact hebt gehad, een vaginale infectie kun je óók zonder krijgen. Toch kán een vaginale infectie wel over te dragen zijn via seks.

Lees ook: Vaginale afscheiding: wat is normaal?

Oorzaken vaginale infectie

De bekendste vaginale infecties zijn vaginale schimmel en bacteriële vaginose. Ze worden alle twee veroorzaakt door je menstruatie, het gebruik van antibiotica of te veel of te grondig wassen met zeep. Bij een vaginale schimmelinfectie kan het weer bovendien ook een rol spelen; deze komt vaker voor in de zomer.

Lees ook: 7 feiten en fabels die iedere vrouw moet weten over schimmelinfecties.

Symptomen vaginale schimmelinfectie

Voor een vaginale schimmelinfectie (ook wel candida-infectie genoemd) hoef je je in ieder geval niet te schamen, want heel veel vrouwen hebben er wel eens last van. Vaginale schimmels komen bijna nooit voor voor de eerste menstruatie of na de overgang (menopauze). Vrouwen met suikerziekte (diabetes mellitus) hebben een verhoogd risico op vaginale schimmelinfecties. Dit risico is ook verhoogd tijdens de zwangerschap, je menstruatie, de eisprong en wanneer je langdurig ‘de pil’, antibiotica of corticosteroïden gebruikt. 

Over het algemeen heb je bij zo’n vaginale schimmelinfectie (candidiasis) de volgende klachten:

  • Jeuk en irritatie: Een van de meest voorkomende symptomen is intense jeuk in en rond de vagina. De jeuk kan variëren van mild tot ernstig en kan het dagelijkse leven beïnvloeden.
  • Branderig gevoel: Veel vrouwen ervaren een branderig gevoel, vooral tijdens het plassen of tijdens geslachtsgemeenschap.
  • Abnormale vaginale uitvloeiing:
    • Wit en korrelig: De afscheiding kan er wit en korrelig (brokkelig) uitzien, vergelijkbaar met kwark.
    • Dik en klonterig: De consistentie van de afscheiding kan dik en klonterig (brokkelig) zijn.
  • Roodheid en zwelling: De vulva (de uitwendige delen van de vrouwelijke genitaliën) en het slijmvlies van je vagina kan rood en gezwollen worden.
  • Pijn bij het plassen: De irritatie en ontsteking kunnen pijn of een branderig gevoel veroorzaken bij het plassen.
  • Pijn tijdens geslachtsgemeenschap: Seksuele activiteit kan ongemakkelijk of pijnlijk zijn tijdens een schimmelinfectie.
  • Onaangename geur: In tegenstelling tot bacteriële vaginose, veroorzaakt een schimmelinfectie meestal geen sterke geur. De geur, als die aanwezig is, is meestal mild.

Lees ook: Mogelijke oorzaken rode pijnlijke vulva en vagina.

Symptomen bacteriële vaginose

Hoewel we er weinig over praten, is bacteriële vaginose (BV) de meest voorkomende vaginale infectie bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd. Het ontstaat wanneer je vaginale flora niet in balans is, waardoor foute bacteriën de overhand krijgen.

Vaak is dat de Gardnerella vaginalis bacterie, de reden dat bacteriële vaginose soms Gardnerella genoemd wordt. Het gaat hierbij om lichaamseigen bacteriën, dus geen infectie van buitenaf. Bacteriële vaginose is dus geen geslachtsziekte! Je kunt de bacteriën tijdens de seks wel aan elkaar overdragen, maar over het algemeen geeft het alleen bij vrouwen klachten. De klachten kunnen wel verergeren na onbeschermde seks doordat het sperma de zuurgraad in de vagina kan verstoren.

In tegenstelling tot een vaginale schimmel, heb je bij deze infectie geen pijn bij het plassen of de seks. Symptomen die je bij bacteriële vaginose wel kunt hebben:

  • Waterige, grijswitte afscheiding.
  • De afscheiding is vaak het ergst na de menstruatie of na de seks.
  • Als de afscheiding met sperma in aanraking komt, wordt de geur sterker.
  • Vaginale jeuk of irritatie in het vaginale gebied.
  • Branderig gevoel tijdens het plassen.
  • Sterke, onaangename (vis)geur.
  • Soms stinkende vaginale winden (lees ook: Hoe normaal zijn vaginale winden?).
  • Een verhoogde zuurgraad (pH hoger dan 5).

Sommige vrouwen met bacteriële vaginose ervaren mogelijk helemaal geen symptomen, vooral als de aandoening mild is.

Lees ook: Wat zijn de symptomen van bacteriële vaginose?

Verwarring met soa

Bovenstaande klachten komen niet alleen voor bij vaginale schimmel en bacteriële vaginose, maar ook bij diverse geslachtsziektes (soa’s). Die loop je op door onveilig te vrijen, dus zonder condoom. Dat de symptomen zo op elkaar lijken is ook de reden dat er soms verwarring ontstaat. De soa’s die min of meer dezelfde klachten als een vaginale schimmelinfectie geven, zijn:

Toch is het wel mogelijk het verschil te zien. Soa’s die lijken op een vaginale infectie geven namelijk vaak ook nog één of meerdere van de volgende symptomen:

  • Geelgroene afscheiding.
  • Pijn of een branderig gevoel bij het plassen.
  • Schuimende urine.
  • Tussentijds bloedverlies.
  • Rode vlekjes en/of zweertjes op de slijmvliezen van de vagina of anus.

Heb je één van deze extra symptomen? Dan is het belangrijk zo spoedig mogelijk naar je huisarts of gynaecoloog bij SHE Health Clinics te gaan. De meeste geslachtsziektes zijn gemakkelijk te behandelen, maar kunnen onbehandeld wel vervelende gevolgen hebben. Zo kun je van een onontdekte of onbehandelde chlamydia-infectie onvruchtbaar worden! Zoek dus tijdig professionele hulp bij een vermoeden op een soa.

Lees ook: Hoe herken je de symptomen van een soa?

Wat te doen bij een vaginale infectie?

Heb je een vaginale infectie als bacteriële vaginose of een vaginale schimmel, dan hoef je niet per se naar de huisarts. Maar je wil er natuurlijk wel zo snel mogelijk vanaf. Bij de drogist en apotheek verkopen ze voor beide kwalen zelfzorgproducten waarmee je de symptomen meestal effectief behandeld. Bij hevige, terugkerende of langdurige klachten is het wel verstandig je huisarts of onze vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics te bezoeken.

Lees ook: Hoe behandel je vaginale schimmelinfectie?

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een van onze vrouwelijke gynaecologen bij SHE Health Clinics? Neem dan contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over vaginale klachten, vaginale gezondheid, anticonceptie, soa, menstruatie en seks?

Bronnen: SHE Health Clinics, Soa Aids Nederland, Thuisarts, Gezondheidsnet

Deel dit artikel

Welkom op onze vernieuwde website!

SHE Health wordt nog beter!

Onze vernieuwde website biedt je een moderne & toegankelijke ervaring. Want jouw gezondheid verdient de beste zorg én de beste online ondersteuning.

Mis niets van onze opening in november 2025
Meld je aan voor updates voor onze opening en de laatste artikelen over jouw gezondheid.