SCAD bij vrouwen is een zeldzame, maar ernstige aandoening die steeds vaker wordt gediagnosticeerd. SCAD staat voor Spontaneous Coronary Artery Dissection (spontane coronaire arteriële dissectie), waarbij er een spontane scheur optreedt in de binnenste laag van een kransslagader. Dit kan leiden tot een verminderde bloedtoevoer naar het hart, wat kan leiden tot een hartaanval (hartinfarct) of zelfs de dood. Een SCAD komt vaker voor bij vrouwen (90%) dan bij mannen (10%).
In dit artikel gaan we dieper in op SCAD bij vrouwen, hoe het wordt gediagnosticeerd en welke behandelingen beschikbaar zijn.
Wat is SCAD?
SCAD is een zeldzame aandoening waarbij een scheur optreedt in de binnenste laag van een kransslagader. Dit kan leiden tot een verminderde bloedtoevoer naar het hart, wat kan leiden tot een hartaanval. SCAD komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen en treft meestal vrouwen tussen de 30 en 50 jaar oud, hoewel het op elke leeftijd kan voorkomen. Een SCAD is verantwoordelijk voor hartinfarcten bij 25% van de vrouwen jonger dan 50 jaar.
Bijna een derde van de vrouwen met SCAD heeft kortgeleden een zwangerschap doorgemaakt. Vaak hebben deze patiënten weinig of geen risicofactoren voor hart- en vaatziekten.
Veel stress (vaker bij vrouwen) of zware lichamelijke inspanning (eerder bij mannen) worden vaak gemeld net vooraf aan het ontstaan van een SCAD.
Lees ook: Het verschil tussen een hartstilstand, hartaanval en hartfalen.
Wat zijn de oorzaken van SCAD?
De oorzaak van SCAD is nog niet volledig bekend, maar er zijn enkele factoren die bijdragen aan het risico ervan, zoals hoge bloeddruk, stress, zware lichamelijke inspanning, roken, een geschiedenis van migrainehoofdpijn en het hebben van bindweefselaandoeningen.
Mogelijke (hoofd)oorzaken van SCAD zijn:
- Medische ingreep aan de kransslagaders.
- Ernstig vaatspasme (bijvoorbeeld na gebruik van cocaïne of andere drugs).
- Hormonen (zwangerschap, anticonceptie).
Indien een hartinfarct tijdens de zwangerschap ontstaat, is in 25% van de gevallen een SCAD de oorzaak. Als het hartinfarct ontstaat in de maanden na de zwangerschap, is in 50% van de gevallen een SCAD de oorzaak.
Bij een aantal aandoeningen is er een verhoogd risico op een dissectie (scheur in de wand van een bloedvat of slagader):
- Hoge bloeddruk.
- Bindweefselziekten (Marfan syndroom, Ehlers-Danlos syndroom).
- FMD (fibromusculaire dysplasie): verstoorde aanleg van bind- en spierweefsel in de wand van één of meer middelgrote slagaders in het lichaam. Dit kan leiden tot vernauwing, verwijding of dissectie in de bloedvaten. De aandoening komt vaak voor in de slagaders die de nieren van bloed voorzien. De aandoening kan ook voorkomen in de slagaders in de hals en het hoofd en in de kransslagaders van het hart.
- Vaatontsteking (vasculitis).
Lees ook: 40 tekenen dat je hartproblemen kunt hebben.
Symptomen SCAD
De symptomen van SCAD lijken op de verschijnselen die ook voorkomen bij angina pectoris (hartkramp) of een hartinfarct.
- Pijn op de borst en/of armen en/of hals en/of kaak.
- Zweten.
- Misselijkheid.
- Kortademigheid.
Deze klachten ontstaan doordat een deel van de hartspier zuurstoftekort heeft. Bij een SCAD is de pijn heviger dan bij een klassiek hartinfarct, doordat er ook pijn is door de scheur zelf. Om te weten of het hartinfarct door een SCAD is veroorzaakt is meer onderzoek van de kransslagaders nodig.
Lees ook: Angina pectoris bij vrouwen: symptomen, risico’s en behandelingen.
Hoe wordt SCAD gediagnosticeerd?
SCAD kan moeilijk te diagnosticeren zijn omdat de symptomen vergelijkbaar zijn met die van een hartaanval, zoals pijn op de borst, kortademigheid en misselijkheid. Vaak blijkt bij jonge patiënten met een hartinfarct pas achteraf dat er sprake is van SCAD. Er zijn echter enkele aanwijzingen dat het om SCAD kan gaan, zoals het feit dat het vaak voorkomt bij jonge, ogenschijnlijk gezonde vrouwen en dat het kan worden geassocieerd met hormonale veranderingen, zoals tijdens zwangerschap of bevalling. Diagnose van SCAD kan worden gesteld met behulp van een angiogram of MRI-scan van de hartslagaders.
Lees ook: Hoe herken je een hartinfarct bij vrouwen?
Behandelingen voor SCAD bij vrouwen
Behandelingen voor SCAD bij vrouwen kunnen variëren, afhankelijk van de ernst van de aandoening. Bij milde gevallen kan medicatie worden voorgeschreven om de bloeddruk te verlagen, het cholesterolgehalte te verlagen en om de grootte van het hartinfarct gunstig te beïnvloeden.
In meer ernstige gevallen kan een operatie nodig zijn om de bloedstroom naar het hart te herstellen. In sommige gevallen kan ook een stent worden geplaatst om de kransslagader open te houden.
Bij SCAD zijn de artsen voorzichtiger met ingrepen. Een dotter- en stentbehandeling kan de situatie namelijk soms erger in plaats van beter maken.
Wat zijn de risico’s van SCAD bij vrouwen?
SCAD bij vrouwen kan ernstige complicaties veroorzaken, waaronder hartaanvallen en zelfs de dood. Vrouwen die een SCAD hebben gehad, hebben ook een verhoogd risico op het ontwikkelen van SCAD in de toekomst. Daarom is het belangrijk dat vrouwen die een SCAD hebben gehad, regelmatig worden gecontroleerd door hun arts en de nodige levensstijlveranderingen aanbrengen om hun risico op herhaling te verminderen.
Lees ook: Welke chronische ziektes komen bij vrouwen het meest voor?
Levensstijlveranderingen om het risico op SCAD te verminderen
Er zijn enkele levensstijlveranderingen die vrouwen kunnen aanbrengen om hun risico op SCAD te verminderen. Dit omvat het verminderen van stress, regelmatig sporten en stoppen met roken en alcohol. Daarnaast is het belangrijk om een gezond dieet te volgen dat rijk is aan groenten, fruit, volle granen, omega-3 vetzuren en magere eiwitten, terwijl het verzadigd vet, suiker en zout beperkt. Het is ook belangrijk om te streven naar een gezond gewicht en regelmatig de bloeddruk en het cholesterolgehalte te controleren.
Lees ook: Wat zijn de 14 gezondste voordelen van stoppen met alcohol drinken?
Veel gestelde vragen (FAQs) over SCAD
Q: Kan SCAD bij mannen voorkomen?
A: Ja, hoewel SCAD vaker voorkomt bij vrouwen, kan SCAD ook bij mannen voorkomen.
Q: Wat zijn de oorzaken van SCAD bij vrouwen?
A: De oorzaak van SCAD is nog niet volledig bekend, maar er zijn enkele factoren die bijdragen aan het risico ervan, zoals hoge bloeddruk, roken, drugsgebruik, een geschiedenis van migrainehoofdpijn en het hebben van bindweefselaandoeningen.
Q: Is SCAD erfelijk?
A: Er is momenteel geen bewijs dat SCAD erfelijk is, maar sommige studies hebben aangetoond dat het vaker voorkomt bij mensen met een familiegeschiedenis van hartaandoeningen.
Medische zorg bij SCAD
Het is belangrijk dat vrouwen die een SCAD hebben gehad, regelmatig worden gecontroleerd door hun arts en de nodige levensstijlveranderingen aanbrengen om hun risico op herhaling te verminderen.
Lees ook: Tips voor vrouwen: hoe hartklachten bespreken bij de huisarts?
Meer informatie of afspraak maken?
Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke cardioloog bij SHE Health Clinics? Neem dan contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.
Meer lezen over het vrouwenhart, hartklachten bij vrouwen en gezonde leefstijl?
- SHE Health Clinics overzicht medisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics infopagina hart- en vaatklachten.
- SHE Health Clinics infopagina ECG (ElektroCardioGram).
- SHE Health Clinics infopagina Dobutamine Frequentie Echo (DFE).
- SHE Health Clinics infopagina hartecho.
- SHE Health Clinics infopagina schildklierklachten.
- SHE Health Clinics infopagina anticonceptie.
- SHE Health Clinics infopagina overgang en menopauze.
- Welke tekenen kunnen wijzen op hartproblemen bij een vrouw?
- Vrouwenhart heeft meeste baat van voeding met kalium.
- Welke symptomen kunnen wijzen op hartkramp en wat moet je dan doen?
- Risico op trombose bij gebruik gecombineerde anticonceptiepil.
- Hoe ziet de toekomst in vrouwenzorg er uit?
- 25 Fascinerende feiten over je hart.
- Zijn jouw omega’s wel in balans?
- Risico’s op hartklachten na chemotherapie.
- mRNA-boosters beschadigen hartspier vaker dan gedacht.
- Doe mee aan de Nationale Vrouwenhart Kennistest!
- 21 verrassende bijwerkingen van de anticonceptiepil.
- Bewerkte koolhydraten (en niet vetten) zijn grootste risico voor hartziekten!
- Wat kun je eten om je darmen gezond te houden?
- Gebrek aan kennis over hartziekten bij vrouwen met migratieachtergrond.
- Hoe weet je of je een te hoog cholesterol hebt en wat zijn de risico’s?
- Last van hoge bloeddruk? Dit zijn de 15 manieren om er snel vanaf te komen!
- 10 voedingsmiddelen om je cholesterol te verlagen.
- Waaraan herken je een lage bloeddruk en wat kun je er tegen doen?
- Hormoonspiraal kan hoge hartslag veroorzaken.
- Zijn voedingssupplementen wel nodig?
- Hoe herken je de symptomen van trombose?
- 20 vragen over hartfalen.
- Nieuw onderzoek: verhoogt risico op huidkanker bij twee porties vis per week.
- Ruim 53% meer pesticiden op fruit.
- Onderzoek onder hartpatiënten: sterk bewerkte voeding verkleint overlevingskansen.
- 8 tips om gezonder te eten en drinken.
- Hoe weet je of je diabetes type 2 aan het ontwikkelen bent?
- Wat is er zo anders aan het vrouwenhart?
- Déze verrassende symptomen kunnen wijzen op hartfalen.
- Hoe kan je ongemerkt een hartaanval hebben (gehad)?
- Schreeuwen is gezond voor vrouwenhart!
- 10 symptomen die bij vrouwen kunnen wijzen op een beroerte.
- Onderzoek van Apple en Harvard wijst op verband tussen PCOS, hartgezondheid, diabetes en andere ziekten.
- Wat zijn de symptomen en behandelingen van Fibromyalgie bij vrouwen?
- Hartfalen bij vrouwen: doodsoorzaak nummer één!
- Wat zijn de 12 voordelen als je elke dag een uur loopt?
- Hoe herken je een ontstoken hartspier (myocarditis)?
- Welke symptomen kunnen wijzen op hartkramp en wat moet je dan doen?
- Wanneer heb je overgewicht of obesitas?
- 10 gezonde voedingstips voor het vrouwenhart.
- 6 feiten en fabels over hart- en vaatziekten bij vrouwen.
- Hoe gezond is koffiedrinken voor je hart? Dít onderzoek geeft hét antwoord!
- Duizeligheid, flauwvallen en hartkloppingen: dít wil je weten over de aandoening POTS.
- Ibuprofen veroorzaakt duizenden doden per jaar door hartstilstand.
- 6 tips voor een gezond vrouwenhart boven de 50 jaar.
- Last van gevoelige borsten, hevige menstruatie of hartpijn? Wellicht komt het door je vaccinatie!
- 12 gezonde voordelen van groene thee met citroen.
- Hoge bloeddruk wordt over het hoofd gezien bij vrouwen tijdens de menopauze en bij stress.
- Vage Klachten? Wat doe je er aan?
- 8 tips om gezonder te eten en drinken.
- Hoe herken je boezemfibrilleren?
- Wat zijn de 14 gezondste voordelen van stoppen met alcohol drinken?
- Ademhalingsoefening tegen angst, stress en depressie.
- Hoe herken je de symptomen van trombose?
- Dé 10 oorzaken van nachtzweten.
- ‘Vrouwen herkennen beroerte vaak niet’.
- Hoe herken je een niet-alcoholische leververvetting?
- Marcel Levi: het vrouwenhart wordt anders ziek!
- Wat kun jij doen als iemand een hartstilstand krijgt?
- Medisch experts willen meer aandacht voor het vrouwenhart.
- 10 oorzaken van pijn op je borst.
- Train je hart om beter om te gaan met stress.
- Hartstichting: ‘Controleer vanaf je veertigste elk jaar je bloeddruk’.
- Tips voor vrouwen: hoe hartklachten bespreken bij de huisarts?
- Hoe magnetrons je hart ‘verstijven’ en je eten vernietigen.
- Aan déze symptomen kun je een TIA of beroerte meestal herkennen.
- Dít zijn de 8 meest voorkomende vroege symptomen van reuma.
- Hoeveel glazen water moet je per dag drinken? Bereken het met deze formule.
- 10 natuurlijke manieren om zónder medicijnen je bloeddruk te verlagen.
- Wat is een gezond vetpercentage?
- Calcium, vitamine D en K voor een gezond hart en sterke botten.
- 6 voordelen van bewegen waar je vrolijker, energieker én relaxter van wordt!
- Déze 6 symptomen kunnen wijzen op een hartinfarct bij vrouwen.
- 8 redenen waarom wandelen goed is voor je gezondheid.
- Meer bewegen zonder te gaan sporten? Met deze 20 tips kan het!
- Zóveel moet je per dag bewegen om al dat zitten goed te maken.
- Gezonde leefstijl nu nóg belangrijker!
- 12 tips om gezond oud te worden.
- Hoe kan een ochtendwandeling net zo effectief zijn als een kop koffie?
- 6 tips voor een gezonder leven.
- 40% van alle gevallen van kanker kan door voeding en leefstijl worden voorkomen!
- 6 feiten en fabels over hart- en vaatziekten bij vrouwen.
- Aan déze symptomen kun je een TIA of beroerte meestal herkennen.
- Hoe herken je een hartinfarct bij vrouwen?
- Welke voedingsstoffen heb je extra nodig als je ouder wordt?
- Hoe kunnen vitamine D en omega 3 het risico op auto-immuunziekten verlagen?
Bronnen: SHE Health Clinics, Hartstichting, VieCuri MC
