Waaraan herken je een lage bloeddruk en wat kun je er tegen doen?

9 december 2021

Een lage bloeddruk hoeft niet meteen te betekenen dat er iets mis is. Sommige mensen hebben bloeddrukwaarden die aanduiden dat ze eigenlijk een lage bloeddruk hebben, maar omdat ze er geen last van ondervinden hoeft er niets aan gedaan te worden. Een huisarts zal de bloeddruk meten, doch enkel medicatie voorschrijven wanneer de lage bloeddruk werkelijk een effect heeft op de gezondheid van de patiënt. Een te lage bloeddruk kan ook een symptoom zijn van een onderliggende aandoening. Het is belangrijk om dit altijd uit te sluiten voordat je de lage bloeddruk in de wind slaat omdat je er toch geen last van hebt.

We spreken van een lage bloeddruk, als die zó laag is dat je er klachten van hebt. Of als de bovendruk lager dan 90 is of de onderdruk lager dan 60.

Wat is een lage bloeddruk?

Bloeddruk is de druk in jouw bloedvaten.

Als je hart samentrekt en zo jouw bloed het lichaam in stuwt, is de druk in jouw bloedvaten op z’n hoogst. Dat heet de bovendruk.
Als jouw hart daarna weer ontspant ontstaat er een lagere druk. Dat noemen we de onderdruk.

Jouw bloeddruk wisselt voortdurend. Als je hard rent is de bloeddruk hoger dan wanneer je rustig zit.

Normaal is de bovendruk lager dan 140 en de onderdruk lager dan 95 mmHg.

Mannen hebben een lage bloeddruk bij waarden onder de 110/70 mmHg.
Vrouwen hebben een lage bloeddruk bij waarden onder de 100/60 mmHg.

Lees ook: Waarom het regelmatig meten van je bloeddruk écht een must is.

Wat zijn de symptomen van lage bloeddruk?

Veel voorkomende symptomen van lage bloeddruk zijn:

Duizeligheid, sterretjes of wazig zien en zwart voor de ogen zien
Flauwvallen
Vermoeidheid
Verstoorde darmflora
Hartkloppingen & hartritmestoornissen
Misselijkheid
Zweten
Oorsuizen
Zwakte.

Een lage bloeddruk geeft niet altijd klachten. Er zijn mensen die bijna altijd een lage bloeddruk hebben, zonder er klachten bij te hebben. Men hoeft zich dan ook niet altijd zorgen te maken over een lage bloeddruk. Als er wel klachten zijn bij een (constante) lage bloeddruk, is het nodig om langs de huisarts te gaan. De meest bekende klacht bij een lage bloeddruk is duizeligheid. Dit ontstaat meestal zomaar opeens, bijvoorbeeld wanneer je ineens opstaat. Het bloed heeft dan onvoldoende kracht om door de aderen te stromen, waardoor de hersenen en longen te weinig bloed krijgen. Je kan dan het beste weer even gaan zitten, zodat je lichaam weer tot rust komt. Het kan zelfs zijn dat je flauwvalt. Ook dan is het nodig om een tijdje rust te nemen, voordat je weer verder gaat. Bij een lage bloeddruk kan je ook last hebben van (ernstige) vermoeidheid en moeite hebben met concentratie.

Lees ook: Duizeligheid, flauwvallen en hartkloppingen: dít wil je weten over de aandoening POTS.

Wat zijn de oorzaken van lage bloeddruk?

Een te lage bloeddruk kan veel oorzaken hebben en het kan ook inherent zijn aan een individu. Sommige mensen hebben simpelweg van nature een lagere bloeddruk. In sommige gevallen ligt er een oorzaak of aandoening aan de grondslag. Oorzaken van een lage bloeddruk kunnen zijn:

Bloedverlies door bloedingen, een ongeluk of zware menstruaties.
Infecties waarbij je veel moet braken of diarree hebt.
Tijdens de zwangerschap.
Het gebruik van geneesmiddelen tegen hart- en vaatziekten, te hoge bloeddruk, antidepressiva en slaapmiddelen.
Middelen voor neurologische aandoeningen zoals de ziekte van Parkinson,
Vele andere medicijnen.
Hartproblemen.
Diabetes.
Orthostatische hypotensie: duizeligheid en/of flauwvallen door te snel opstaan.
Postprandiale hypotensie: lage bloeddruk na de maaltijd (vooral bij ouderen).
Vochtverlies of vochtgebrek door koorts, sporten, saunagebruik of grote brandwonden.
Stress.
Koorts
Alcoholgebruik
Warm weer.

Lees ook: Hartstichting: ‘Controleer vanaf je veertigste elk jaar je bloeddruk’.

Wat doen bij een te lage bloeddruk?

Algemene maatregelen om bloedruk te verhogen

Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om een te lage bloeddruk te verhogen. Dit is enkel nodig wanneer je symptomen ondervindt van de lage bloeddruk en er geen aandoening aan de basis ligt.

Eerst en vooral is het belangrijk om voldoende water te drinken om vochttekort te voorkomen. De kleur van de urine is een simpele methode om te zien of het lichaam genoeg water bevat: hoe donkerder, des te minder water. Lees ook: Hoeveel glazen water moet je per dag drinken? Bereken het met deze formule.
Eet ook genoeg zout, tenzij je een zoutarm dieet moet volgen natuurlijk. Dit kan je doen door soms een extra bouillonblokje te gebruiken of iets extra zout in je eten te doen. Pas wel op met zout, want teveel zout is niet goed voor je hersenen, nieren en bijnieren. Ben je vaak duizelig? Gebruik dan een normale hoeveelheid zout. Dit is maximaal 6 gram per dag. Lees ook: Zout blijkt laag zuurstofgehalte en beschadigingen in hersenen te kunnen veroorzaken!
Je kan ook grijpen naar thee op basis van zoethout of voedingssupplementen met berberine. Deze kunnen te lage bloeddruk verhelpen. Neem deze geneesmiddelen of voedingssupplementen niet in zonder medisch advies. Het is namelijk niet altijd nodig om een te lage bloeddruk te behandelen. Lees ook: 10 gezonde voedingstips voor het vrouwenhart.
Zorg ervoor dat je voldoende beweging hebt, ook wanneer je lang moet stilstaan. Niet plotseling stoppen met inspanning, maar even ‘afbouwen’ van de beweging.
Als je aan sport doet is een duursport zoals wandelen en zwemmen waarschijnlijk beter dan een sport met een piekbelasting (zoals sprinten). Lees ook: 8 redenen waarom wandelen goed is voor je gezondheid.
Heeft jouw bed een verstelbaar hoofdeinde, zet dit dan omhoog. Vermijd lang staan. Zit er niet mee te gaan zitten, ook al vinden anderen dat wellicht vreemd.
Ga je naar de sauna of neem je een warm bad, sta dan rustig op. De bloedvaten gaan door de warmte meer openstaan en dit kan de lage bloeddruk verergeren en klachten geven.
Gebruik je medicijnen, bijvoorbeeld plaspillen, en ben je ziek en drink je minder, overleg dan met jouw huisarts of je tijdelijk minder medicijnen kunt innemen.
Op oudere leeftijd kun je nadenken over stoppen met medicijnen die een lage bloeddruk kunnen geven. Bijvoorbeeld stoppen met een bloeddrukverlager of stoppen met een medicijn tegen plasklachten. Bespreek dit met je huisarts.

Manieren om je bloeddruk snel te verhogen

Als je de lichtheid in het hoofd voelt opkomen, moet je oppassen, want dan ben je dichtbij flauwvallen en bewusteloosheid en dan zou je kunnen vallen. Je kunt dan het volgende doen:

Gaan zitten of hurken. Thuis kun je zorgen dat er op plaatsen waar je soms klachten hebt (bijvoorbeeld bovenaan de trap) een stoel of een kruk staat. Sommige mensen nemen bij wandelen een opklapbaar krukje mee om overal te kunnen zitten.
Jouw benen kruisen en tegen elkaar duwen. Dit verhoogt de bloeddruk en kan zowel staand als zittend gedaan worden. Als je al evenwichtsproblemen hebt kun je dit beter niet staand doen.
Stevige vuisten maken; ook dit verhoogt de bloeddruk.
Jouw billen aanspannen; ook dit verhoogt de bloeddruk.
Probeer te gaan zitten, want je kunt jouw klachten niet onderdrukken. En als je blijft staan kun je flauwvallen.

Jouw huisarts of verpleegkundige kan deze bewegingen voordoen en met je oefenen. Niet al deze ‘trucjes’ werken bij iedereen even goed. Welke bij jou werkt kun je zelf uitproberen.

Lees ook: Hoge bloeddruk: wat is het en hoe kun je het behandelen?

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke cardioloog bij SHE Health Clinics? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.