Risico’s op hartklachten na chemotherapie

5 maart 2023

Heb je ooit gehoord van hartklachten als bijwerking van chemotherapie? Hoewel chemotherapie in sommige gevallen een effectieve behandeling kan zijn voor kanker, zijn er ook aanzienlijke gezondheidsrisico’s verbonden aan deze kankerbehandeling. Een van de risico’s is dat het de gezondheid van het hart kan beïnvloeden. Veel kankerpatiënten die met chemotherapie zijn behandeld worden na verloop van tijd dan ook hartpatiënt.

In dit artikel zullen we de oorzaken en risico’s beschrijven van hartklachten na chemotherapie.

Oorzaken van hartklachten na chemotherapie

Hartklachten na chemotherapie kunnen worden veroorzaakt door verschillende factoren. Een van de belangrijkste oorzaken is de toxiciteit van de chemotherapie op het hart. Chemotherapie is ontworpen om snel groeiende kankercellen te doden, maar kan ook schade aanrichten aan gezonde cellen in het lichaam, waaronder die in het hart.

Bepaalde soorten chemotherapie, zoals antracyclines, kunnen bijzonder schadelijk zijn voor het hart. Antracyclines zijn effectieve geneesmiddelen tegen kanker, maar kunnen leiden tot een verminderde hartfunctie en hartfalen. Andere soorten chemotherapie, zoals trastuzumab, kunnen de bloedstroom naar het hart verstoren, waardoor hartproblemen ontstaan.

Lees ook: Wat zijn de symptomen van hartziekten bij vrouwen?

Risico’s van hartklachten na chemotherapie

Hartklachten na chemotherapie kunnen leiden tot ernstige gezondheidsproblemen en zelfs tot de dood. Mensen die al bestaande hartproblemen hebben, lopen een hoger risico op hartklachten na chemotherapie. Andere risicofactoren zijn onder meer een hoge dosis chemotherapie, langdurige behandeling met chemotherapie en bestraling van het borstgebied.

Andere factoren die het risico op hartproblemen na chemotherapie kunnen verhogen, zijn onder meer leeftijd, bestaande hartaandoeningen, hoge bloeddruk, diabetes en een slechte algemene gezondheid. Het is belangrijk dat patiënten die chemotherapie ondergaan regelmatig worden gecontroleerd op tekenen van hartproblemen, zodat eventuele problemen vroegtijdig kunnen worden opgespoord en behandeld.

Lees ook: Wat zijn de 10 symptomen die bij vrouwen kunnen wijzen op kanker?

Symptomen van hartklachten na chemotherapie

De symptomen van hartklachten na chemotherapie kunnen variëren, afhankelijk van de ernst van de schade aan het hart. Enkele veelvoorkomende symptomen zijn:

Kortademigheid
Vermoeidheid
Zwelling van de voeten, benen of buik
Hartkloppingen
Duizeligheid of flauwvallen.

Als je één van deze symptomen ervaart na chemotherapie, is het belangrijk om direct jouw behandelend arts of een cardioloog te raadplegen.

Preventie van hartklachten na chemotherapie

Er zijn verschillende stappen die je kunt nemen om het risico op hartklachten na chemotherapie te verminderen. Hier zijn enkele voorbeelden:

Praat met jouw arts over jouw risico op hartproblemen en vraag welke voorzorgsmaatregelen je moet nemen.
Zorg voor een gezonde levensstijl door regelmatig te bewegen en gezond en gevarieerd te eten.
Vermijd roken.
Vermijd alcoholgebruik.
Volg de instructies van jouw arts nauwgezet op bij het nemen van chemotherapie.

Behandeling van hartklachten na chemotherapie

Als je hartklachten ontwikkelt na chemotherapie, zijn er verschillende behandelingen beschikbaar om de symptomen te verlichten en de gezondheid van jouw hart te verbeteren. De behandelingen zijn afhankelijk van de specifieke symptomen en de ernst van de schade aan het hart. Enkele voorbeelden van behandelingen zijn:

Medicijnen om de hartfunctie te verbeteren, zoals bètablokkers en ACE-remmers.
Zuurstoftherapie om de hoeveelheid zuurstof in het bloed te verhogen.
Fysiotherapie om de spieren van het hart te versterken en de bloedstroom te verbeteren.
Harttransplantatie in extreme gevallen.

Risico’s op hartklachten na chemotherapie

Wat zijn andere risico’s van chemotherapie?

Naast dat sommige vormen van chemotherapie schade aan het hart kunnen veroorzaken en het risico op hartaandoeningen verhogen, zijn er nog diverse andere bijwerkingen en risico’s. Dit zijn enkele van de belangrijkste overige risico’s van chemotherapie:

Schade aan gezonde cellen: Chemotherapie is ontworpen om snelgroeiende kankercellen te doden, maar het kan ook gezonde cellen beschadigen die snel delen, zoals die in de mond, het spijsverteringskanaal, de huid en het haar.
Verminderde immuniteit: Chemotherapie kan het immuunsysteem onderdrukken, waardoor het lichaam vatbaarder wordt voor infecties.
Vermoeidheid: Veel mensen ervaren vermoeidheid tijdens chemotherapie. Dit kan het gevolg zijn van de behandeling zelf of van andere bijwerkingen zoals bloedarmoede.
Haaruitval: Chemotherapie kan leiden tot haaruitval op de hoofdhuid en andere delen van het lichaam.
Veranderingen in de bloedplaatjes: Sommige chemotherapieën kunnen het aantal bloedplaatjes verminderen, wat kan leiden tot bloedingen en blauwe plekken.
Misselijkheid en braken: Chemotherapie kan misselijkheid en braken veroorzaken, die soms moeilijk onder controle te houden zijn.
Gewichtsveranderingen: Gewichtsverlies of gewichtstoename kan optreden als gevolg van chemotherapie. Smaakveranderingen en verlies van eetlust zijn ook veelvoorkomende problemen.
Spijsverteringsproblemen: Chemotherapie kan leiden tot spijsverteringsproblemen zoals diarree of obstipatie. Deze bijwerkingen kunnen vaak worden beheerst met medicatie of dieetveranderingen.
Neuropathie: Sommige patiënten kunnen na chemotherapie gevoelloosheid of pijn in de handen en voeten ervaren, bekend als perifere neuropathie.
Verminderde vruchtbaarheid: Chemotherapie kan de vruchtbaarheid bij zowel mannen als vrouwen beïnvloeden. In sommige gevallen kan dit tijdelijk zijn, terwijl het bij anderen permanent kan zijn.
Neurologische problemen: Chemotherapie kan leiden tot neurologische problemen zoals geheugenverlies, concentratieproblemen en brainfog (hersenmist).
Gewrichts- en spierklachten: De chemotherapie kan gewrichten en/of spieren aantasten die daardoor gevoeliger, stijver of pijnlijker kunnen worden. Vooral schouderklachten komen veel voor na chemotherapie.

Voor veel mensen met kanker zijn deze risico’s redenen om chemotherapie te vermijden. Als je overweegt chemotherapie te ondergaan, zal jouw arts met je bespreken welke risico’s specifiek van toepassing kunnen zijn op jouw situatie en wat je mogelijk kunt doen om deze gezondheidsrisico’s te verminderen.

Lees ook: Waardoor krijg je schouderklachten na chemotherapie?

Veel gestelde vragen (V) en antwoorden (A) over chemotherapie en hart- en vaatklachten

V: Is elke vorm van chemotherapie schadelijk voor het hart?
A: Nee, niet alle vormen van chemotherapie zijn schadelijk voor het hart. Sommige soorten chemotherapie zijn veiliger voor het hart dan andere.

V: Wat zijn de risicofactoren voor hartklachten na chemotherapie?
A: De risicofactoren zijn onder meer bestaande hartproblemen, een hoge dosis chemotherapie, langdurige behandeling met chemotherapie en bestraling van het borstgebied.

V: Wat zijn de symptomen van hartklachten na chemotherapie?
A: De symptomen kunnen variëren, maar enkele veelvoorkomende symptomen zijn kortademigheid, vermoeidheid, zwelling van de voeten, benen of buik, hartkloppingen en duizeligheid of flauwvallen.

V: Moet ik mijn arts op de hoogte stellen van mijn familiegeschiedenis van hartaandoeningen voordat ik chemotherapie onderga?
A: Ja, het is belangrijk om uw arts op de hoogte te stellen van uw familiegeschiedenis van hartaandoeningen voordat u begint met de behandeling met chemotherapie. Dit kan uw arts helpen bij het bepalen van uw risico op hart- en vaatproblemen en kan hen helpen bij het nemen van de juiste voorzorgsmaatregelen om uw hart gezond te houden tijdens de behandeling.

V: Kan ik mijn risico op hart- en vaatproblemen verminderen na het beëindigen van chemotherapie?
A: Ja, er zijn stappen die u kunt nemen om uw risico op hart- en vaatproblemen na de behandeling met chemotherapie te verminderen. Dit omvat het handhaven van een gezond dieet, regelmatige lichaamsbeweging, het stoppen met roken, stoppen met alcohol en het verminderen van stress. Het is ook belangrijk om regelmatig te worden gecontroleerd op tekenen van hartaandoeningen.

V: Moet ik stoppen met chemotherapie als ik hart- en vaatproblemen ervaar?
A: Niet noodzakelijk. Als je hart- en vaatproblemen ervaart tijdens de behandeling met chemotherapie, zal jouw arts jouw behandelingsschema mogelijk aanpassen om jouw hartfunctie te beschermen. Dit kan onder meer betekenen dat de dosering van de chemotherapie wordt verlaagd of dat de behandeling wordt uitgesteld totdat de hartproblemen onder controle zijn.

V: Kan ik iets doen om mijn hart gezond te houden tijdens chemotherapie?
A: Ja, er zijn verschillende stappen die u kunt nemen om uw hart gezond te houden tijdens chemotherapie. Dit omvat het handhaven van een gezond dieet, het behouden van een gezond gewicht, het verminderen van stress, regelmatige lichaamsbeweging en het vermijden van roken en alcohol.

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke cardioloog bij SHE Health Clinics? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Bij SHE Health Clinics kunnen we je helpen met preventie, medisch specialistische onderzoeken en behandelingen, gezond gewicht, afvallen, obesitas, voeding, dieet, leefstijladviezen, beweging, ontspanning en preventieve medische onderzoeken.