Toch drinken of roken: vrouwen vaak niet goed voorbereid op zwangerschap

Dat roken, drinken, drugsgebruik en ongezonde voeding tijdens de zwangerschap uit den boze zijn, is veel mensen bekend. Maar ook in aanloop daarnaartoe en de eerste weken na de bevruchting houden veel vrouwen er toch nog vaak ongezonde gewoonten op na. Althans dat concludeert wetenschappelijk onderzoekster Veronique Maas van het Erasmus MC in haar proefschrift. “Te weinig vrouwen slikken van tevoren al foliumzuur.”

Vrouwen moeten gezonder gaan leven als ze zwanger willen worden en de kans op een gezonde baby willen vergroten, vindt Veronique Maas. “Je hebt hier veel invloed op. Er zijn veel dingen die je voor aanvang van de zwangerschap kan doen”, zegt ze.

Roken en alcoholgebruik

Uit haar promotieonderzoek – waaraan bijna 3700 vrouwen deelnamen – blijkt dat 40 procent van de vrouwen in de eerste drie maanden van de zwangerschap toch alcohol drinkt. “Ze stoppen pas bij een positieve test, maar dan zijn ze al een paar weken zwanger. En de cruciale fase is juist het begin.” In dezelfde periode rookt 7 procent van de vrouwen.

Lees ook: De impact van alcohol op gezondheid: Ziekten en aandoeningen.

Uit een Oostenrijks wetenschappelijk onderzoek bleek onlangs al dat alcohol tijdens de zwangerschap de hersenstructuur van de foetus aantast.

Lees ook: Alcohol tijdens zwangerschap tast hersenstructuur foetus aan.

Foliumzuur

Ook het slikken van foliumzuur is belangrijk. Dat is een vitamine waarmee je de kans op een open ruggetje en hazenlip bij de baby verkleint. Uit het onderzoek blijkt dat ‘slechts’ 60 procent van de vrouwen dit voorafgaand aan de zwangerschap doet. “Veel vrouwen slikken het pas als ze een positieve test hebben”, zegt Maas. “Dat is eigenlijk te laat. Het advies is om dit vier weken van tevoren te doen.”

Lees ook: Hoe gebruik je een zwangerschapstest of ovulatietest?

Toch begrijpt ze dat niet iedereen dat weet. “Waar krijg je deze informatie? Op school is te vroeg en de huisarts begint er vaak ook niet over. Je moet het maar net horen van vriendinnen of familieleden.”

Lees ook: 21 tips om zwanger te worden.

Beter voorbereiden op zwangerschap

Verloskundige Suze Klapper schrikt wel van het percentage. “Dat is wel zorgelijk. Elke vrouw zou foliumzuur moeten slikken doen voordat ze zwanger wordt”, zegt ze.

Maar niet alleen vrouwen moeten zich beter voorbereiden op een zwangerschap. Ook mannen kunnen dat actief doen. Alcohol, drugs, roken, ongezonde voeding, overgewicht en medicijngebruik hebben allemaal invloed op de kwaliteit van het sperma. “Wij zien bijvoorbeeld problemen bij kinderen van mannen die cocaïne gebruiken. Dat kan leiden tot problemen zoals het loslaten van de placenta, skeletafwijkingen en open ruggetjes”, vertelt de verloskundige.

Klapper raadt aan om alvast bij de verloskundige of gynaecoloog langs te gaan voordat je zwanger wilt worden. “Laat je goed adviseren over wat je wel of niet kunt gebruiken. Voorkomen is hier echt beter dan genezen!”

Lees ook: Overgewicht vergroot de kans op een miskraam en op geboorteafwijkingen.

Alcohol taboe bespreekbaar maken

Het zou volgens Maas helpen als we het er in aanloop naar een zwangerschap meer over deze onderwerpen zouden hebben. “Het zou goed zijn als je gewoon kunt zeggen: ik drink geen wijn vanavond want wij willen een kindje krijgen. Maar ja, dan wordt er veel naar gevraagd en dat vinden mensen ongemakkelijk. Het taboe moet eraf.”

Lees ook: Wat zijn de 14 gezondste voordelen van stoppen met alcohol drinken?

Verwijderen borstimplantaten

Alle siliconen borstimplantaten kunnen gaan zweten (‘gel bleed) en/of lekken, waardoor er schadelijke stoffen in het lichaam van een vrouw kunnen komen. Die giftige stoffen kunnen vervolgens een grote variëteit aan klachten een ziektes veroorzaken, waaronder borstimplantaatziekte, auto-immuunstoornissen en diverse soorten kanker. Daarnaast is bewezen dat via de navelstreng de giftige stoffen de embryo kunnen bereiken en na de bevalling ook via borstvoeding de giftige stoffen op de baby kunnen worden overgedragen.

Lees ook: Symptomen van borstimplantaatziekte.

Vrouwen met siliconen borstimplantaten kunnen overwegen om de borstprotheses voor hun zwangerschap preventief te laten verwijderen (explantatie operatie). Daarmee kunnen we je bij SHE Health Clinics helpen.

Lees ook: De risico’s van borstimplantaten bij kinderwens en zwangerschap.

Hormoonverstoorders

Vrouwen die zwanger willen worden of zwanger zijn, dienen ook op te passen voor hormoonverstoorders (EDC: Endocrine Disrupting Chemicals) in gangbare voeding, zuivel, huishoudelijke producten en PFAS in leidingwater. Die kunnen namelijk gezondheidsrisico’s veroorzaken bij het ongeboren kind.

Lees ook: Wat zijn de meest voorkomende hormoonverstoorders?

Hormoonverstoorders of EDC’s zijn synthetische stoffen die de werking van hormonen imiteren of die de werking ervan juist blokkeren. Zo verstoren ze het hormoonsysteem en veroorzaken ze mogelijk schadelijke effecten op het zenuwstelsel en het immuunsysteem. Veel EDC s zijn persistent (dwz ze verdwijnen niet uit het lichaam) en kunnen zelfs effect hebben bij heel lage concentraties. Hoewel tientallen onderzoeken de negatieve gevolgen tonen die bepaalde EDC s hebben op dieren, het milieu en de mens, zijn er onvoldoende wettelijke maatregelen die het gebruik ervan beperken. Dus worden EDC s nog steeds in veel alledaagse producten gebruikt.

Lees ook: Prenatale blootstelling aan hormoonverstoorders vergroot gezondheidsrisico´s bij kinderen.

Naast voeding, drinkwater en huishoudelijke producten die hormoonverstoorders kunnen bevatten zoals geurkaarsen, textiel, kleding, schoeisel, speelgoed en voedselverpakkingen, dienen vrouwen ook op te passen met het gebruik van bepaalde soorten zeep en schoonmaakmiddelen waarin hormoonverstoorders kunnen zitten.

Lees ook: Zijn schoonmaakmiddelen echt net zo ongezond als sigaretten? Jazeker!

Cosmeticagebruik

De waarschuwing voor hormoonverstoorders geldt ook voor de cosmeticaproducten en personal care producten (o.a. shampoo, deodorant, tandpasta) die vrouwen gebruiken. Want daarin kunnen ook hormoonverstoorders zitten die een negatieve invloed kunnen hebben op het ongeboren kind.

Lees ook: Zwangere cosmeticagebruikers hebben afwijkende hormoonspiegels.

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met onze vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over leefstijl, voeding, vruchtbaarheid, kinderwens en zwangerschap?

Auteur: Redctie

Bronnen: SHE Health Clinics, RTL Nieuws, Erasmus Universiteit Rotterdam, Amazing Erasmus MC

Deel dit artikel

Welkom op onze vernieuwde website!

SHE Health wordt nog beter!

Onze vernieuwde website biedt je een moderne & toegankelijke ervaring. Want jouw gezondheid verdient de beste zorg én de beste online ondersteuning.

Mis niets van onze opening in november 2025
Meld je aan voor updates voor onze opening en de laatste artikelen over jouw gezondheid.