Hoe onderzoek je jouw eigen vulva?

Ruim 33% van de volwassen vrouwen heeft nog nooit haar eigen vulva bekeken en ruim 75% van de vrouwen heeft een beeld van de vulva dat eigenlijk niet klopt. Daarnaast bekijkt meer dan 90% van de vrouwen haar vagina en vulva niet met enige regelmaat om te controleren op mogelijke afwijkingen, afscheiding, vaginale schimmel, huidveranderingen en dergelijke.

Om te zorgen dat jij niet (meer) bij deze groep hoort kun je aan de slag gaan met een zelfonderzoek van je vulva. Tijdens zo’n zelfonderzoek leer je jouw vrouwelijke geslachtsorganen beter kennen en dat helpt je te komen tot seksuele heling, vitaliteit, welzijn, tijdig ontdekken van een gezondheidsrisico en preventie van serieuze gynaecologische aandoeningen.

Zelfkennis vulva

Betere kennis van je vulva helpt je ook beter te ontdekken wat je prettig vindt, het zal je helpen als je masturbeert of vrijt en het kan je libido verhogen. Het zelfonderzoek is eigenlijk een ontdekkingstocht, die je hele leven kan duren, en je helpt om een prettige relatie met je lichaam te ontwikkelen. Hoe beter jij je lichaam kent hoe bevredigender je seksleven zal zijn!

Lees ook: 10 soloseks tips: déze dingen moet iedere vrouw weten over masturberen.

Ook een inwendig onderzoek bij de huisarts of gynaecoloog wordt misschien iets minder erg als je goed weet hoe je eigen lichaam eruitziet en in elkaar zit, zelfonderzoek helpt je daarbij.

Lees ook: 7 vaginale klachten die je moet kunnen herkennen.

Zelfonderzoek om een medische reden

Een zelfonderzoek van de vulva kan ook nuttig zijn om een medische reden. Bij zo’n zelfonderzoek let je op of je veranderingen ziet in kleur, dikte of aspect, zoals bijvoorbeeld zweertjes of opvallende plekjes. Soms vraagt de gynaecoloog je ook de vulva (regelmatig) te onderzoeken. Wanneer je dat regelmatig doet, weet je zelf het beste of er veranderingen zijn opgetreden. Vooral bij huidaandoeningen kan dit belangrijk zijn.

Lees ook: Lichen sclerosus: vervelende huidziekte bij vrouwen.

Bij sommige onderzoeken wordt ook gekeken naar de menstruatie en/of eventuele afwijkingen in de menstruatiecyclus. Door een menstruatiecup te gebruiken krijg je beter inzicht in je eigen menstruatiecyclus en de kwaliteit van je menstruatiebloed.

Lees ook: Hoe goed en veilig zijn menstruatiecups? en Wat zegt je menstruatiebloed over je gezondheid?

Persoonlijk zelfonderzoek

Een zelfonderzoek hoeft niet medisch te zijn, het kan je ook helpen met het vergroten van (seksuele) vitaliteit. Een ‘ontdekkingsreis’ om te ontdekken wat jij prettig vindt en waar je lichamelijk gevoelig (voor) bent. Ook voor wie aan de slag wil met sexspeeltjes en masturbatie, zal daar het meest uithalen als de oefeningen samengaan met een goede zelfkennis van het eigen lichaam door middel van zelfonderzoek. Een zelfonderzoek mag je best prikkelen en opwinden, en dus seksueel zijn.

Lees ook: Hoeveel seks heb JIJ nodig om gezond te blijven?

Leidraad voor zelfonderzoek vulva

Naast jezelf heb je eigenlijk alleen een plek nodig waar je rustig en ongestoord kunt zijn. Verder is handig om een handspiegel, lamp en eventueel een mobiele telefoon bij de hand te hebben. Daarnaast kun je als je dat wilt ook nog een eendenbek (speculum) gebruiken.

Je kan het beste beginnen met een globaal zelfonderzoek. Voordat je met het zelfonderzoek begint, zorg je dat je ontspannen bent en voldoende tijd hebt. Het kan natuurlijk ook zijn dat je er tegen op ziet, plan dan een datum en blijf het niet uitstellen.

In grote lijnen begin je het zelfonderzoek van jouw vulva op de volgende manier:

  1. Om de vulva zelf te onderzoeken ga je in een voor jou makkelijke houding staan of zitten. Met één hand spreidt je de schaamlippen iets uit elkaar en vervolgens kun je nu met een spiegel in de andere hand de vulva bekijken. Het kan ook handig zijn om een foto te maken met je mobieltje. Doe wat je het prettigst vindt.
  2. Bekijk als eerste de vulva oppervlakkig en in zijn geheel. Daarna kun je de buitenste schaamlippen bekijken. Daarna volgen de binnenste schaamlippen. De clitoris kun je onderzoeken door de voorhuid naar boven te schuiven. Ook het gebied tussen de vagina en de anus (Perineum), de anus zelf en de venusheuvel zijn onderdeel van je onderzoek.
  3. Doe dit zelfonderzoek 1 x in de 1 á 2 maanden. Het belangrijkste doel is dat je verschil kunt opmerken! Zo kun je zelf in de gaten houden of er veranderingen zijn.
  4. Indien je iets afwijkend vind, neem dan contact op met je huisarts of gynaecoloog bij SHE Health Clinics voor aanvullend onderzoek en diagnostiek.
  5. Mocht je huid anders aanvoelen dan je gewend bent en zijn er geen zichtbare veranderingen, ga ook dan naar de huisarts of gynaecoloog bij SHE Health Clinics.

Lees ook: Wat zijn de meest voorkomende vulva-aandoeningen?

Dieper zelfonderzoek

Ben je vertrouwd geraakt met het globale onderzoek van de vulva, dan kun je een stapje verder gaan met je zelfonderzoek. Eerst misschien alleen met je vingers, en later ook met de spiegel en eendenbek, kun je gaan onderzoeken hoe jouw vagina er van binnen uitziet. Je gaat opzoek naar je baarmoedermond en zult misschien uiteindelijk ook je g-spot vinden. Als je een koperspiraal of hormoonspriaal (Mirena of Kyleena) gebruikt, dan kun je die waarschijnlijk bij je baarmoedermond voelen.

Lees ook: De G-plek (G-spot): hoe, wat en waar?

Zelfonderzoek borsten en huid

Naast een regelmatig onderzoek van je vulva, wordt zelfonderzoek van je borsten en huid aanbevolen om met enige regelmaat te doen. Lees hierover:

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over vulvaklachten, vaginale klachten en vaginale gezondheid?

Bronnen: SHE Health Clinics, Nederlandse Vereniging voor VulvaPathologie (NVvVP), Webvrouw, DeGynaecoloog, NVOG

Deel dit artikel

Welkom op onze vernieuwde website!

SHE Health wordt nog beter!

Onze vernieuwde website biedt je een moderne & toegankelijke ervaring. Want jouw gezondheid verdient de beste zorg én de beste online ondersteuning.

Mis niets van onze opening in november 2025
Meld je aan voor updates voor onze opening en de laatste artikelen over jouw gezondheid.