Eén op de drie vrouwen en één op de vijf mannen heeft osteoporose. Maar veel mensen weten het niet. Osteoporose ontstaat door botafbraak. De botten verliezen massa en structuur. Met als gevolg: broze botten die snel breken of een ingezakte wervelkolom. Het wordt ook wel botontkalking genoemd.
Vooral vrouwen in de overgang en menopauze lopen een verhoogd risico op botontkalking, osteoporose en osteopenie. Echter, ook een eenzijdig dieet, alcoholgebruik, medicijngebruik, te weinig bewegen, roken, ondergewicht en bepaalde ziektes en aandoeningen kunnen een verhoogd risico op botontkalking geven. In dit artikel lees je er meer over.
Lees ook: Wat is het verschil tussen osteoporose en osteopenie?
Hoe weet je of je botontkalking hebt?
Je merkt niets van botontkalking zolang je niks breekt. ‘Zomaar’ iets breken kan normaal gesproken niet. Het is een indicatie dat er meer aan de hand kan zijn. In de richtlijn voor botbreuken staat dat iedereen boven de vijftig die iets breekt, moet worden onderzocht op osteoporose. Dat kan met een bloedtest en een botdichtheidsmeting (Dexa-meting). Echter, uit onderzoek blijkt dat dit slechts bij 30 tot 40 procent van de mensen daadwerkelijk gebeurt.
Vraag bij een botbreuk daarom altijd aan de arts of specialist of er wellicht sprake kan zijn van botontkalking. Ook als die arts er zelf niet over begint.
Lees ook: Oorzaken van osteoporose bij vrouwen.
Waarom is dat zo belangrijk?
Osteoporose is de oorzaak van het merendeel van de heupbreuken op oudere leeftijd. Indirect is het daarmee een dodelijke ziekte, want een kwart van de patiënten die een heup breken in Nederland, overlijdt binnen een jaar na de operatie aan de complicaties van de breuk. Er zijn medicijnen die de botafbraak remmen. Hoe eerder je ermee begint, hoe meer behoud van botmassa en botstructuur.
Lees ook: Wat zijn de behandelopties als je last hebt van osteoporose?
Lopen bepaalde mensen meer risico op osteoporose?
Als één van je ouders ooit een heupbreuk heeft gehad, loop je zelf ook een verhoogd risico. Ook mensen met een te hard werkende schildklier, de ziekte van Crohn, Colitis Ulcerosa, reuma, patiënten die prednison gebruiken, mensen die te veel alcohol drinken en magere mensen (ondervoeding of te lage BMI) lopen meer kans op osteoporose.
Ook de overgang speelt een belangrijke rol. Door de afname van het vrouwelijke geslachtshormoon oestrogeen wordt er meer bot afgebroken dan er wordt aangemaakt. In de periode van de overgang naar de menopauze gaat het plotseling hard met de afname van de botmassa.
Lees ook: Waarom kun je tijdens de menopauze meer last krijgen van botontkalking?
Kun je osteoporose voorkomen?
Voor je 25e levensjaar is het belangrijk om sterke botten op te bouwen, middels voldoende vitamine D, vitamine K, calcium en voldoende sport en beweging. Daarna is het zaak om botten stevig te houden en het verlies van botmassa tot een minimum te beperken. Beweeg veel en doe aan krachttraining. En eet ook genoeg calciumrijke producten.
Lees ook: Osteoporose tijdens de overgang: hoe te voorkomen?
Op oudere leeftijd worden de inname van vitamine D, vitamine K en calcium belangrijk om de afbreuk van botontkalking en afname van spiermassa tegen te gaan.
Lees ook: Langer leven dankzij krachttraining.
Mensen die maagzuurremmers gebruiken, hebben een verhoogd risico op botontkalking; omdat de maagzuurremmers belangrijke vitamines en mineralen afbreken. Daarnaast kunnen diverse andere soorten medicijnen – waaronder prednisolon, prednison en hormoonzalf – zorgen voor botontkalking en/of spierverlies (sarcopenie). Kijk goed op de bijsluiter van een medicijn en bespreek dit risico met een behandelend arts of medisch specialist.
Lees ook: Osteoporose: welke vitaminen en mineralen kunnen het helpen voorkomen?
Helpt het consumeren van zuivel tegen botontkalking?
Mensen denken altijd meteen aan het drinken van melk, maar voor sterke botten hoef je dat echt niet te drinken. Er zijn veel mensen die geen melk verdragen en bij hen komt osteoporose niet vaker voor dan bij melkdrinkers.
Ook groene bladgroenten, broccoli en noten barsten van de calcium. Die bevatten bovendien fosfaten die ook essentieel zijn voor sterke botten. Pas op met alcohol, koffie, zout en tabak. Een teveel aan deze producten kan de voordelen van calciumrijke voeding tenietdoen.
Zorg ook voor voldoende vitamine D. Denk aan vette vis, roomboter en eieren. Al halen we de meeste vitamine D uit zonlicht via de huid. Vitamine D zorgt ervoor dat we kalk en fosfaten kunnen opnemen uit de darmen.
Lees ook: Osteoporose: welke heilzame supplementen kunnen helpen?
Preventietips
Voor gezonde botten gelden een paar algemene adviezen:
- Dagelijks op de juiste manier voor voldoende botbelasting en beweging zorgen
- Gezond en gevarieerd eten
- Niet roken
- Matig zijn met het drinken van alcohol
- Vitamine D
- Vitamine K
- Calcium
- Magnesium.
Lees ook: Wat zijn de 12 voordelen als je elke dag een uur loopt?
Meer informatie of afspraak maken?
Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke radioloog, internist, voedingskundige, hormoonspecialist of leefstijlcoach bij SHE Health Clinics? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.
Meer lezen over osteoporose en een gezonde leefstijl?
- SHE Health Clinics overzicht medisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics infopagina botdichtheidmeting.
- SHE Health Clinics infopagina schildklieraandoeningen.
- SHE Health Clinics infopagina hormoonpoli.
- SHE Health Clinics infopagina leefstijl poli.
- SHE Health Clinics infopagina overgang en menopauze.
- De beste tips van SHE Health Clinics.
- Welke vitaminen, mineralen en sporenelementen kunnen helpen na een botbreuk?
- Vitamine D tijdens en na de overgang.
- Oudere vrouwen overlijden vaak na heupoperatie: ‘Kan dus levensbedreigend zijn’.
- Calcium, vitamine D en K voor een gezond hart en sterke botten.
- Déze symptomen kunnen wijzen op sarcopenie (spierverlies).
- Hoe eet je jezelf gezond oud?
- 12 voordelen om als vrouw aan krachttraining te doen.
- Maagzuurremmers veroorzaken vitaminetekort en mineralentekort.
- Vrouwen vinden hun 50ste het meest uitdagende decennium op het werk.
- Welke voedingsstoffen heb je extra nodig als je ouder wordt?
- Vitamine K2: belangrijk voor gezondheid, doch vaak komen we tekort!
- Waarom extra vitamine D slikken óók in de zomer een goed idee is.
- Plant-based voeding voor vrouwen: voordelen en overwegingen.
- Symptomen overgang en menopauze per leeftijdsgroep.
- Wat zijn de eerste symptomen van reuma?
- 10 soorten voeding waar je NIET bepaald gezonder van wordt.
- Welke mineralen heeft jouw lichaam nodig?
- Groene thee effectief tegen metabool syndroom.
- Wat is de beste voeding bij overgangsklachten?
- 18 vragen over artrose.
- Dít zijn de 8 meest voorkomende vroege symptomen van reuma.
- Zijn voedingssupplementen wel nodig?
- Ierse neurowetenschapper: “Wandelen is de grootste probleemoplosser die er bestaat!”.
- Dít zijn dé 20 voordelen van kurkuma voor je gezondheid.
- Wat zijn de 14 gezondste voordelen van stoppen met alcohol drinken?
- 8 tips om gezonder te eten en drinken.
- Iedereen kan de ziekte van Crohn of Colitis Ulcerosa krijgen!
- Wat kun je eten om je darmen gezond te houden?
- Dít zijn de symptomen die kunnen wijzen op een te snel werkende schildklier.
- Hoe kunnen vitamine D en omega 3 het risico op auto-immuunziekten verlagen?
- Wat is een gezond vetpercentage?
- Déze 6 medicijnen kunnen een vitaminetekort veroorzaken.
- Aanzienlijk minder schadelijke stoffen in biologisch voedsel.
- Chronische darmaandoening Colitis Ulcerosa komt steeds vaker voor.
- Dit zijn de lichamelijke én mentale gevolgen van dagelijks alcohol drinken.
- Wat zijn veel voorkomende overgangsklachten?
- 8 redenen waarom wandelen goed is voor je gezondheid.
- Medicinale kracht van voeding lijkt op werking van geneesmiddelen.
- Déze 4 tekorten komen vaak voor bij vrouwen (en zo voorkom je ze).
- 8 tips met eten tegen gewrichtsklachten.
- Overgangsklachten: wel of geen hormoontherapie?
- Regelmatig last van buikpijn en diarree? Aan déze symptomen herken je de ziekte van Crohn.
- Wat zijn de risico’s van maagzuurremmers?
- Welke vitamines moet je slikken en welke moet je uit voeding halen?
- Hoe herken je het carpaal tunnel syndroom?
- 12 gezonde voordelen van groene thee met citroen.
- Wat zijn de symptomen en behandelingen van Fibromyalgie bij vrouwen?
- Déze 4 voedingstekorten komen vaak voor bij vrouwen (en zo voorkom je ze).
- Magnesium: minstens 50% van de mensen heeft er een tekort aan!
- Wat zijn de klachten bij axiale spondyloartritis (axiale SpA)?
- Hoeveel vitaminen moet je als vrouw dagelijks innemen?
- 6 tips voor een gezonder leven.
Auteur: Redactie
Bronnen: Volksgezondheid en Zorg, Osteoporose Medischonline, Plus Magazine, Osteoporose Vereniging, NVTG, Nu.nl, SHE Health Clinics
