Wat zijn de symptomen van vaginale verzakking?

12 augustus 2022

Bij een vaginale verzakking (ook wel vaginale prolaps genoemd) zijn de bekkenbodemspieren en het bindweefsel uitgerekt of beschadigd. Door de slappe bekkenbodemspieren kunnen de baarmoeder, blaas of de endeldarm in de vagina naar beneden zakken en kunnen zelfs naar buiten komen (uitpuilen). Dat kan diverse vervelende klachten opleveren waaronder pijn bij het vrijen, pijn bij bewegen of zitten, constipatie (obstipatie) en ongewenst urineverlies (stressincontinentie).

De organen in het bekken (baarmoeder, blaas, dikke darm) rusten op de bekkenbodem. De bekkenbodem is een netwerk van spieren en bindweefsel. De baarmoeder is opgehangen aan een paar banden. Tussen de voorwand van de vagina en de blaas en de achterwand van de vagina en de dikke darm zit steunweefsel, dat de organen op hun plaats houdt. Als deze banden, de bekkenbodem en het steunweefsel verslapt zijn, kun je een verzakking krijgen.

Verzakkingen (prolaps) komen veel voor, vooral na een zwangerschap, bevalling en na de overgang. Zo’n 25 procent van de vrouwen krijgt ermee te maken. Door bevallingen en ouder worden kunnen verzakkingen ontstaan die vooral incontinentie en constipatieklachten veroorzaken. Als de organen verzakken kan de werking van de organen minder goed zijn. Vaak is er met training (bekkenbodemoefeningen), een pessarium of een kleine medische ingreep iets aan te doen en ben je vervolgens van de klachten verlost.

Lees ook: Prolaps: de bekkenbodem begeeft het…

Wat zijn de symptomen van vaginale verzakking?

Er zijn verschillende vormen van verzakkingen met specifieke klachten.

Symptomen blaasverzakking

De voorwand van de schede, waar de blaas op rust, zakt naar buiten. Dit voelt alsof er een balletje uit de schede zakt.

Mogelijke klachten bij een blaasverzakking zijn:

Zwaar gevoel in het bekken.
Plasproblemen.
Moeite de blaas te legen.
Blaasontstekingen.
Ongewenst urineverlies.

Lees ook: Urineverlies (incontinentie) komt ook bij jonge vrouwen voor.

Symptomen baarmoederverzakking

De baarmoeder zakt uit haar normale positie. Dit voelt als een bobbel in de schede of een balletje uit de schede.

Mogelijke klachten bij baarmoederverzakking:

Gevoel van zwaarte of druk in het bekken.
Terugkerende blaasontstekingen.
Ongewenst urineverlies (stressincontinentie).
Moeite de blaas te legen.

Lees ook: Wat zijn de symptomen van vaginale verzakking?

Symptomen darmverzakking

Als de achterwand van de schede te slap is kan de endeldarm naar buiten komen, of de dunne darm zakt tussen de schede en de dikke darm. Ook hier kan een bobbel in of balletje uit de schede gevoeld worden.

Mogelijke klachten bij een darmverzakking:

Moeizame stoelgang (obstipatie/constipatie)
Niet goed leegkomen bij ontlasten.

Wat zijn de oorzaken van vaginale verzakking?

Vooral de overgang komt een vaginale verzakking vaak voor. Zo’n vijfentwintig procent van de vrouwen heeft ermee te maken. Echter ook na één of meerdere Verzakkingen kunnen tegelijkertijd ontstaan of kunnen elkaar versterken. Zo kan een blaasverzakking het gevolg zijn van een baarmoederverzakking.

De belangrijkste oorzaken van een verzakking zijn:

Verzwakte bekkenbodem
Erfelijke aanleg
Overgewicht
Obesitas
Veroudering (overgang/menopauze)
Bevalling(en)
Zware lichamelijke inspanning.

Een verzakking wordt veroorzaakt door een verzwakking of beschadiging van de spieren, bindweefsel en/of zenuwen van de bekkenbodem.

Lees ook: Welke symptomen kunnen wijzen op te slappe bekkenbodemspieren en wat kun je er aan doen?

Er zijn een aantal risicofactoren waardoor een verzakking kan ontstaan, bijvoorbeeld:

Zwangerschap en bevalling: je kunt de klachten pas vele jaren later opmerken, omdat aanvankelijk omringende spieren en bindweefsel de beschadiging kunnen opvangen en maskeren. Pas als deze hulpsystemen zelf ook verzwakt raken, komt de beschadiging (prolaps) aan het licht. Hoe zwaarder de kinderen bij de geboorte waren en/of hoe moeizamer de bevalling verliep, hoe groter de kans op een verzakking. De kans op een verzakking is bijvoorbeeld groter bij kunstverlossingen die worden ingezet als de bevalling niet vordert. Denk aan verlossing met een vacuümpomp of tangverlossing. Hoe vaker je op natuurlijke wijze bent bevallen, hoe groter de kans op een prolaps.
Leeftijd en overgang (menopauze): hoe hoger de leeftijd, hoe groter de kans op een prolaps. Net als andere spieren en bindweefsel in het lichaam wordt ook de bekkenbodem op oudere leeftijd zwakker.
Overmatige en langdurige druk op de bekkenbodem door overgewicht, obesitas, chronisch hoesten (longziekte of roken), chronische verstopping (constipatie) en zwaar tillen kunnen ook leiden tot een verzakking.
Erfelijke ziekten van het bindweefsel, zoals het syndroom van Marfan of Ehlers-Danlos, kunnen leiden tot een verzakking.
Komen in jouw familie spataderen of liesbreuken voor? Ook dan heb je een verhoogde kans op een verzakking.

Bevallingen

De geboorte van zware kinderen belast de weefsels en spieren rondom de vagina en de bekkenbodemspieren.

De overgang

Het hormoon oestrogeen helpt om de spieren en weefsels in de bekkenbodem sterk te houden. Tijdens en na de overgang daalt het oestrogeenniveau, waardoor de ondersteunde structuren in de bekkenbodem extra kunnen verzwakken.

Baarmoederverwijdering

De baarmoeder is belangrijk voor de ondersteuning van andere organen. Als de baarmoeder is verwijderd, kan de bovenkant van de vagina geleidelijk gaan verzakken.

Lees ook: Wanneer biedt hysterectomie (baarmoederverwijdering) uitkomst?

Hoe vaak komt een verzakking bij vrouwen voor?

Van de vrouwen tussen de 50 en 79 jaar heeft 24 tot 40 procent last van een verzakking. Hiervan heeft ongeveer 25 procent (1/4) symptomen waarvoor ze medische hulp zoeken. De kans om gedurende het leven geopereerd te worden aan een prolaps bedraagt gemiddeld 11 tot 20 procent.

Echter, deze cijfers geven een vertekend beeld, want doordat er een taboe zit op vaginale verzakking, stressincontinentie, constipatie en andere gerelateerde problemen, durven veel vrouwen er uit schaamte niet over te praten en blijven daardoor helaas (te) veel vrouwen onnodig lang met hun klachten doorlopen. Onnodig, want wij kunnen vrouwen op gepaste wijze en zonder schaamte helpen.

Lees ook: Alles wat je moet weten over een orgaanverzakking.

Wat zijn de symptomen van vaginale verzakking?

Onderzoek en diagnose bij vaginale verzakking

Jouw vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics zal je lichamelijk onderzoeken om vast te stellen of je een verzakking hebt, wat voor verzakking het is en hoe ernstig die is.
Stappen in het medische onderzoek zijn:

Een gesprek met jouw gynaecoloog over jouw klachten (anamnese);
Gynaecologisch onderzoek, waarbij de vrouwelijke gynaecoloog met behulp van een spreider (speculum) in de baarmoedermond kijkt;
Inwendig (vaginaal) onderzoek;
Echoscopisch onderzoek (echografie) naar de baarmoeder en eierstokken.

Behandelingen bij vaginale verzakking

Er zijn verschillende behandelingen mogelijk bij een vaginale verzakking. Welke behandeling voor jou het beste is, is afhankelijk van het soort verzakking, jouw klachten en jouw eigen voorkeur. In samenspraak met jouw vrouwelijke gynaecoloog en/of uroloog bij SHE Health Clinics, kun jij beslissen wat voor jou het beste is.
Mogelijke behandelingen bij vaginale verzakking zijn:

Bekkenfysiotherapie
Een gespecialiseerde bekkenfysiotherapeut leert je om de spieren rond het bekken te herkennen op de juiste manier en te versterken.

Vaginale ring (pessarium)
De pessarium ring brengt een verzakte blaas of een verzakte baarmoeder terug op de juiste plaats. Als de vaginale ring goed past, voel je hem niet en kun je gewoon seksuele gemeenschap hebben.

Operatie bij blaasverzakking of een verzakking van de endeldarm.
De gynaecoloog verstevigt de vaginawand met jouw lichaamseigen weefsel.

Operatie bij baarmoederverzakking.
Onze vrouwelijke gynaecoloog bevestigt de baarmoeder aan een stevige band aan het bekken. Slechts een enkele keer is een baarmoederverwijdering noodzakelijk.

Operatie met kunststofmateriaal.

Bij een terugkerende verzakking wordt in bepaalde gevallen voor een operatie met kunststofmateriaal gekozen. Dit wordt meestal middels een buikoperatie gedaan, maar kan ook via een vaginale benadering.

Lees ook: Wat kun je doen aan een baarmoederverzakking?

Risico op overbelasting bekkenbodemspieren

Als je jouw bekkenbodemspieren gaat trainen, dien je eerste te weten of te te slap of te strak zijn. In beide gevallen kunnen problemen ontstaan. Vervolgens kun je onder begeleiding van een expert (bekkenbodemfysio en/of gynaecoloog) jouw bekkenbodemspieren gaan trainen.

Lees ook: Hoe weet je of je bekkenbodem té strak is?

Zelf oefeningen voor je bekkenbodem doen

Wil je zelf oefeningen doen? Lees dan de volgende artikelen om te leren welke oefeningen je het beste kunt doen om jouw bekkenbodemspieren te trainen:

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over vaginale klachten, bekkenbodem en vaginale gezondheid?