14 mythes over menstruatie die je achter je kunt laten

2 juni 2024

Ongeveer de helft van de wereldbevolking ervaart of heeft menstruatie gehad, en toch zijn er nog steeds mythen over dit biologische proces bij vrouwen. In dit artikel ontkrachten we enkele van de meest voorkomende misvattingen over menstruatie.

Vanaf 2023 telt de wereldbevolking 8 miljard mensen, van wie er ongeveer 4 miljard geboren zijn met vrouwelijke geslachtsdelen.

Vrijwel allemaal hebben of zullen deze vrouwen de menstruatie (ongesteldheid) doormaken; het deel van de menstruatiecyclus waarin de baarmoeder (naast bloed) slijmvliesweefsel via de vagina afstoot. Menstruatie kan tussen de 3 en 7 dagen duren en komt meestal om de 28 dagen voor, hoewel de lengte van de menstruatiecyclus kan variëren. Hoewel dit biologische proces ongeveer de helft van de wereldbevolking treft, blijven er veel mythes en misvattingen over bestaan.

Lees ook: 18 feiten en fabels over de menstruatie.

Culturen over de hele wereld belasteren de menstruatie nog steeds en beschouwen menstruatiebloed vaak als “vies” en “onrein”, en de menstruatie zelf als een taboe. Hoewel deze praktijk nu meestal illegaal is, hebben sommige gemeenschappen – zoals een reeks recente tragedies in Nepal suggereert – nog steeds de zogenaamde menstruatiehutten, waarin vrouwen tijdens hun menstruatie de dagen waarin ze bloeden in volledige isolatie doorbrengen. Ook al is dit een extreem voorbeeld is, er zijn veel kleinere mythen en misvattingen met betrekking tot menstruatie die over de hele wereld in omloop blijven.

Om erachter te komen wat enkele van de meest populaire misvattingen zijn en waarom ze niet waar zijn, hebben we onderstaande overzicht gemaakt met 14 verschillende mythes en misvattingen.

Lees ook: Heb jij een gezonde menstruatiecyclus?

1. Seks tijdens je menstruatie

Enkele van de meest wijdverbreide mythes over menstruatie draaien om seks tijdens je menstruatie, waarbij de grootste kanshebber waarschijnlijk is dat je niet zwanger kunt worden tijdens je menstruatie. Dit idee is echter volkomen onjuist. Hoewel het waar is dat bij veel mensen de menstruatie de periode is waarin ze het minst vruchtbaar zijn, hangt het echt af van de lengte van hun maandelijkse cycli.

Lees ook: Wel of niet vrijen tijdens je menstruatie?

Piekvruchtbaarheid treedt op tijdens de ovulatiefase – die meestal ongeveer 12 tot 16 dagen voor het begin van de volgende menstruatie begint – wanneer de eierstokken verse eitjes (eieren) produceren en afgeven. En hoewel de meeste menstruatiecycli ongeveer 28 dagen duren, kunnen sommige cycli maar liefst 21 dagen duren, wat ook van invloed is op het moment waarop de eisprong plaatsvindt. Bovendien kan sperma tot 5 dagen of, volgens sommige bronnen, zelfs 7 dagen in het genitaal kanaal leven. Dus, onbeschermde vaginale seks hebben tijdens je menstruatie kan betekenen dat het sperma net lang genoeg blijft hangen om samen te vallen met de eisprong en een eicel te bevruchten, wat resulteert in zwangerschap.

Lees ook: Deze menstruatiecup maakt vrijen tijdens je menstruatie een stuk gemakkelijker!

Bovendien, als je seks hebt tijdens de menstruatie zonder condoom te gebruiken, neemt het risico op het krijgen van een seksueel overdraagbare aandoening (soa) – waaronder hiv – of een schimmelinfectie toe, vanwege de hormonale veranderingen die op dat moment optreden.

Lees ook: Heb ik een vaginale infectie of een soa?

Vaginale penis-seks tijdens een menstruatie kan in sommige gevallen ook een ontsteking van de peniskop veroorzaken – een soort infectie die “balanitis” wordt genoemd. Maar zolang je alle nodige voorzorgsmaatregelen neemt om een ongewenste zwangerschap en de overdracht van soa’s te voorkomen, is er geen reden om niet van seks te genieten terwijl je ongesteld bent – integendeel zelfs, omdat seks kan helpen om krampen te verlichten en je humeur te verbeteren.

Lees ook: Menstruatiepijn? ‘Mensturberen’ is volgens onderzoek dé oplossing!

2. Als je ongesteld bent mag je niet sporten

Misschien heb je er geen zin in als je ongesteld bent en wil je gewoon lekker op de bank hangen, maar er is anderes geen (goede) reden waarom je niet zou kunnen sporten tijdens je menstruatie. Er wordt zelfs wel eens beweerd dat bewegen helpt tegen menstruatiekrampen. Of is dit ook weer een mythe?

Lees ook: Sporten geeft vrouwen meer voordelen dan mannen.

3. Is het onveilig om je menstruatie te blijven overslaan?

Een andere wijdverbreide misvatting is dat het onveilig is om anticonceptiepillen te gebruiken om je menstruatie voor een langere periode over te slaan. Het is meestal wel veilig om je menstruatie voor een langere tijd over te slaan. Recente richtlijnen van het National Women’s Health Network geven echter aan dat het prima is om de menstruatie te onderdrukken door middel van anticonceptiepillen, en de meeste gynaecologen zijn het erover eens dat deze aanpak doorgaans veilig is.

Sommige mensen beweren zelfs dat, buiten hun rol bij de voortplanting, menstruatie niet nodig is en meer problemen kan opleveren dan ze waard zijn. James Segars, van de afdeling gynaecologie en verloskunde aan de Johns Hopkins University in Baltimore, MD, vertelde bijvoorbeeld: “Een maandelijkse menstruatie is geruststellend, maar het is zeker niet nodig.” “En met deze langdurige, omkeerbare anticonceptiva is het percentage mislukkingen echt heel laag, zodat vrouwen er veel van kunnen profiteren.”

Voor veel mensen kunnen menstruatiesymptomen ernstig zijn en hun normale functioneren en kwaliteit van leven verstoren. Ze kunnen hevig bloeden, invaliderende pijn en andere onaangename symptomen ervaren, zoals migraine en misselijkheid.

Degenen met dysmenorroe (pijnlijke menstruatie), of bepaalde aandoeningen die lastige symptomen veroorzaken, zoals endometriose, PMS, PMDD of PCOS, kunnen in overleg met hun arts of vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics besluiten dat het overslaan van meerdere menstruaties of het continu overslaan van menstruatie de beste optie is voor hun gezondheid en productiviteit.

Lees ook: Hoe verandert je menstruatie als je 20+, 30+ en 40+ jaar bent?

4. Je bent om de 28 dagen ongesteld

Een menstruatiecyclus verschilt niet alleen van vrouw tot vrouw, ook elke maand kan deze anders zijn. Het is dus normaal als je niet precies elke 28 dagen ongesteld wordt, dit kan wisselen per maand.

5. Je mag geen bad nemen

Sommigen denken dat een bad nemen of zelfs douchen tijdens je menstruatie onveilig is. Dit komt ofwel omdat heet water het bloeden stimuleert, of omdat het water je bloedt, wat nadelige gevolgen kan hebben.

Ga je gang en geniet zonder zorgen van dat bad! Je zult je er beter door voelen! Hoewel warm water de doorbloeding kan stimuleren, kan dit juist helpen bij het verlichten van menstruatiekrampen en het verlichten van spierspanning.

Het bloeden stopt niet na volledige onderdompeling in water. De druk van het water kan echter tijdelijk voorkomen dat het bloed uit de vagina stroomt.

Er is geen reden om niet te baden of te douchen tijdens je menstruatie. Hoogstwaarschijnlijk zal ontspannen in een bubbelbad en je daardoor schoner voelen, je humeur verbeteren en je helpen de menstruatiesymptomen wat beter aan te pakken.

Lees ook: Waarom je maximaal twee keer per week zou moeten douchen.

Bovendien is het beter en gezonder om water en milde, ongeparfumeerde zeep te gebruiken om de vulva te reinigen dan doekjes of andere producten. Dit komt omdat veel producten voor intieme verzorging het delicate bacteriële evenwicht in het genitale gebied kunnen verstoren, waardoor infecties gemakkelijker kunnen optreden.

Lees ook: Waarom je beter niet onder de douche kunt plassen.

Een studie waarover Medical News Today vorig jaar rapporteerde, vond een “sterke correlatie” tussen het gebruik van producten voor intieme verzorging, zoals geldesinfecterende middelen en vaginale reinigingsmiddelen, en een verhoogd risico op infectie.

Bovendien kan het hebben van een warm bad tal van andere gezondheidsvoordelen opleveren. Een onderzoek dat vorig jaar over MNT werd behandeld, suggereerde dat baden ontstekingen kunnen verminderen en de bloedsuikerspiegel kunnen verbeteren.

Lees ook: 7 tips voor de juiste vaginale verzorging.

14 mythes over menstruatie die je achter je kunt laten

6. PMS bestaat niet echt en zit tussen je oren

Er wordt vaak lacherig over gedaan en veel mensen zeggen dat het niet bestaat, maar PMS is een echte aandoening. Voordat je ongesteld wordt, stijgt het hormoonniveau in je lijf wat kan zorgen voor symptonen als een slechter humeur. Wist je trouwens dat maar liefst 85% van de vrouwen in één of andere vorm last heeft van PMS-klachten?!

Lees ook: Wat is het PreMenstrueel Syndroom (PMS)?

7. Menstruatie synchroniseren

Is menstruatiesynchronisatie een echt fenomeen? Een doordringende vraag rond menstruatie is of ze daadwerkelijk kunnen synchroniseren. Als twee of meer vrouwen bijvoorbeeld voldoende tijd samen doorbrengen, bijvoorbeeld als huisgenoten, zullen ze dan tegelijkertijd ongesteld zijn?

Een persoon zei dat ze zelfs op school les had gekregen over menstruatiesynchronisatie en zich nog steeds afvroeg of het idee klopte. Ze vertelde: “Ik hoorde lang geleden over menstruatiesynchronisatie toen ik op een meisjesschool studeerde. Toen ik met [mijn twee vrouwelijke huisgenoten] ging samenwonen, merkte ik dat we vaak rond dezelfde tijd ongesteld waren. Een andere vriendin zegt dat dit komt door een alfa-vrouwelijke hormonen die de menstruatiecyclus van andere vrouwen om haar heen beïnvloeden.”

Dus is iets van dit waar? Per slot van rekening hebben velen van ons waarschijnlijk ooit “menstruatiesynchronisatie” ervaren, in een school-, werk- of thuisdeelomgeving.

Het begrip “menstruatie-synchroniteit” verscheen voor het eerst als een wetenschappelijk idee in een Nature-artikel uit 1971. Dit artikel betoogde dat vrouwen die dicht bij elkaar woonden – kamergenoten in een studentenhuis – of die goede vrienden waren, een verhoogde menstruatie-synchronie ervoeren.

De auteurs van het onderzoek geloofden dat dit waarschijnlijk gebeurde omdat de vrouwen die zo dicht bij elkaar woonden in de loop van de tijd feromonen “uitwisselden”, wat uiteindelijk tot dit fenomeen leidde.

Latere studies wierpen echter twijfels op over de methodologie die onderzoekers voor het onderzoek uit 1971 gebruikten. De latere studies brachten talrijke tekortkomingen en wijzigende factoren aan het licht waar de oorspronkelijke onderzoekers geen rekening mee hadden gehouden. Ze merkten ook een “gebrek aan empirisch bewijs voor synchroniciteit op in de voorgaande studies van zowel westerse als niet-westerse populaties.”

Bovendien hebben de daaropvolgende onderzoeken de bevindingen van het oorspronkelijke onderzoek nooit kunnen repliceren. overtuigend. Onderzoek dat recentelijk werd gepubliceerd, vond niet dat kamergenoten op de universiteit menstruele synchronie ervoeren.

Onderzoekers zijn sindsdien meer geneigd te geloven dat het idee niets anders is dan een blijvende mythe, waarbij elke synchronisatie puur toeval is.

Alexandra Alvergne, universitair hoofddocent bioculturele antropologie aan de Universiteit van Oxford in het Verenigd Koninkrijk, vertelde de BBC: “Als mensen houden we altijd van spannende verhalen. We willen uitleggen wat we waarnemen door iets dat betekenisvol is. En het idee dat wat we waarnemen het gevolg is van toeval of willekeur is gewoon niet zo interessant.”

Lees ook: Menstruatiepijn? ‘Mensturberen’ is volgens onderzoek dé oplossing!

8. Tijdens elke menstruatie verlies je liters bloed

Het kan soms lijken of je liters bloed verliest, doch in werkelijkheid is dit slechts rond de 60 ml gedurende elke menstruatie. Een vrouw heeft rond de 4 liter bloed in haar lijf, dus die paar eetlepels die je verliest, maakt voor je lichaam weinig uit. Verlies je gevoelsmatig echt meer bloed en is er sprake van hevig menstrueel bloedverlies (HMB)? Neem dan contact op met je huisarts en/of gynaecoloog bij SHE. Health Clinics.

Lees ook: Wat zijn de 7 symptomen van hevig menstrueel bloedverlies?

9. Tampon-mythen

Ten slotte verwijzen enkele van de meest hardnekkige misvattingen naar het gebruik van tampons om menstruatiebloed te absorberen. Omdat een persoon een tampon in de vagina moet inbrengen, kunnen sommige mensen zich zorgen maken dat dit enige schade kan veroorzaken.

Lees ook: Geen zin meer in maandverband of tampons? Dít zijn de alternatieven!

Een eerste zorg is dat het inbrengen van een tampon het maagdenvlies kan breken, wat, zoals de populaire misvatting zegt, een ‘teken van maagdelijkheid’ is. In werkelijkheid is het maagdenvlies een rekbaar membraan dat de opening van de vagina bekleedt en gewoonlijk de vaginale opening niet bedekt. Als dit het geval was, zou het maagdenvlies voorkomen dat menstruatiebloed en andere soorten afscheiding het lichaam verlaten. Dit zou gevaarlijk zijn en chirurgisch ingrijpen vereisen om te corrigeren.

Omdat het maagdenvlies rekbaar is, veroorzaakt het inbrengen van een voorwerp zo klein als een tampon geen tranen. En aangezien het bloed tijdens de menstruatie de vagina smeert, zou het inbrengen van een tampon niet oncomfortabel moeten zijn, mits correct uitgevoerd.

Als het nog steeds ongemakkelijk voelt, probeer dan een glijmiddel om de tampon erin te schuiven. Een meisje of vrouw moet altijd regelmatig van tampons wisselen, zoals aanbevolen, ongeveer elke 4-8 uur. Het is essentieel dat een vrouw dit doet, anders kunnen het opgehoopte bloed, weefsel en bacteriën het toxische shocksyndroom veroorzaken.

Lees ook: Wat is tamponziekte (Toxic Shock Syndrome)?

Een tweede mythe die veel beginnende tampongebruikers zijn tegengekomen, is dat een tampon in de vagina kan verdwijnen. Dit is gewoon niet waar, want de tampon kan nergens heen. De baarmoederhals bevindt zich aan de bovenkant van de vagina en de opening is veel te klein voor een tampon om door te dringen.

Bovendien zijn vagina’s gemiddeld slechts ongeveer 9,6 centimeter diep en worden tampons geleverd met touwtjes die helpen bij het verwijderen. Dus mocht de tampon toch wat omhoog kruipen, dan kun je altijd gemakkelijk het touwtje opzoeken en de tampon er voorzichtig uittrekken.

Lees ook: Stop jij kankerverwekkende tampons in je vagina?

10. Als je menstrueert kun je niet zwanger raken

Het is minder waarschijnlijk, maar let op dat je ook als je ongesteld bent zwanger kunt raken. Je ovulatiecyclus is onvoorspelbaar en dus weet je niet wanneer er precies een eicel vrijkomt uit je eileider. Gebruik daarom, als je niet zwanger wilt raken, ook als je menstrueert voorbehoedsmiddelen.

Lees ook: Wat zijn alle alternatieven voor de anticonceptiepil?

11. Heftige menstruatie-gerelateerde pijn is normaal

Deze mythe vloeide waarschijnlijk voort uit een algemene overtuiging dat menstruaties pijnlijk moeten zijn en dat vrouwen pijn van de menstruatiecyclus moeten kunnen verdragen.

Pijnlijke menstruaties kunnen echter wijzen op een aantal onderliggende gynaecologische aandoeningen, waaronder vleesbomen (myomen) zijn niet-kankergezwellen in de baarmoeder), poliepen of endometriose. Deze aandoeningen kunnen in de loop van de tijd verslechteren en de vruchtbaarheid verstoren als je ze niet behandelt, dus als je ernstige menstruatiepijn hebt waardoor je je dagelijkse leven niet kunt leven, ga dan zo snel mogelijk lands bij je huisarts en/of gynaecoloog bij SHE Health Clinics.

Lees ook: Welke vrouwen hebben risico op vleesbomen?

12. Menstruatie heeft een slechte invloed op mannen

In sommige culturen zijn vrouwen dankzij deze onzinnige mythe niet toegestaan in hun eigen (gezins)huis, in tempels, mogen ze geen eten serveren of in het algemeen contact hebben met anderen.

In Nieuw-Guinea bestonden er stammen die geloofden dat menstruerende vrouwen ongeluk brachten of anderen ziek konden maken. Er is een geval bekend van een man die van zijn vrouw scheidde nadat hij haar tijdens haar menstruatie op zijn beddengoed had zien liggen. Het is ongelooflijk wat het effect van autosuggestie en mythes over menstruatie kan zijn.

13. Ongestelde vrouwen kunnen geen goede sushi maken

‘Opoe is op bezoek’ is een bekend eufemisme voor menstruatie. Soortgelijke synoniemen kom je in alle talen tegen. Ze verwijzen naar de mythe dat menstruerende vrouwen onrein zijn en dat je hen dus maar beter uit de keuken kunt verbannen om te voorkomen dat de mayonaise schift, de wijn verzuurt of de tomatensaus mislukt. Inmiddels weten we beter, zou je denken. Toch kunnen Japanse vrouwen vanwege hun menstruatie nog altijd geen sushichef worden en hebben Surinaamse restaurants om dezelfde reden veelal alleen mannelijke koks in dienst.

14. De huisarts of gynaecoloog kan toch niets voor mij doen

Menstruatieproblemen zijn altijd een reden om een afspraak te maken met de huisarts en/of om doorverwijzing te vragen naar de gynaecoloog bij SHE Health Clinics. De oorzaak is misschien niet altijd direct te achterhalen, maar om onnodige gezondheidsrisico’s uit te sluiten is het altijd zinnig om medisch onderzoek te laten doen.

Lees ook: 18 feiten en fabels over menstruatie.

Nog vragen?

Mocht je ooit informatie tegenkomen waarvan je niet zeker bent, of je die verontrustend vindt, neem dan contact op met een verpleegkundige, arts of gynaecoloog bij SHE Health Clinics, die dit namelijk voor je kan controleren. Mythen en misvattingen horen niet thuis in de medische zorg!

Klachten over jouw menstruatiecyclus?

Heb je last van menstruatieklachten of heb je het idee dat jouw menstruatie niet in orde is? Luister dan naar je lichaam en neem contact op met je huisarts en/of gynaecoloog. Voor een gynaecologisch onderzoek kun je een afspraak maken met één van de vrouwelijke gynaecologen bij SHE Health Clinics.

Lees ook: Wat zijn veel voorkomende menstruatieklachten?

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke gynaecoloog? Neem dan contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over menstruatie, menstruatieklachten en seks?