Ongeveer 1,8 miljoen vrouwen in Nederland hebben op dit moment de overgangsleeftijd en circa 80 procent van de vrouwen heeft last van klachten. Maar over de klachten die deze vrouwen ervaren en hun prestaties op het werk is helaas nog weinig bekend. In het Verenigd Koninkrijk werd het vorig jaar onderzocht: meer dan 90 procent van de 1.132 respondenten vond dat de menopauzale symptomen een negatieve invloed hadden op het werk.
Veel vrouwen hebben tijdens de overgang last van opvliegers, angstgevoelens, slapeloosheid en concentratie- en geheugenproblemen. Zouden we als collega of werkgever iets meer begrip moeten tonen voor de menopauze?
In Nederland werd dit jaar een literatuurstudie naar de effecten van de overgang op het werk gedaan. Vier onderzoekers van Amsterdam UMC plozen in opdracht van vrouwennetwerk WOMEN Inc. tientallen wetenschappelijke artikelen en rapporten uit.
Nachtelijk zweten, slecht slapen en stemmingswisselingen
De fysieke klachten die met deze transitie gepaard kunnen gaan, kennen veel variatie, zeggen de onderzoekers. Dat geldt ook voor de duur van de overgang. De meest genoemde klachten zijn opvliegers, nachtelijk zweten, vaginale droogheid, slecht slapen, stemmingswisselingen, depressieve of angstige gevoelens, hartkloppingen en concentratie- en geheugenproblemen.
De voorzichtige conclusie is dat vrouwen met ernstige overgangsklachten problemen lijken te hebben in relatie tot werk. Ze zoeken vooral naar individuele oplossingen op het werk.
“Over de overgang wordt op het werk niet of nauwelijks gesproken. En structureel beleid op het gebied van onderzoek en organisatiebeleid om vrouwen in de overgang inzetbaar te houden ontbreekt”, stellen de Amsterdamse onderzoekers.
‘Ineens werd ik ontevreden en wilde ik een drastische verandering’
Helma Bakker (56) begon tijdens de overgang een zwerftocht over de arbeidsmarkt, vertelt ze. “Ik was informatiedeskundige bij Ahold, een verantwoordelijke baan. Maar ineens vond ik er niets meer aan. Dat relateerde ik niet aan de overgang, want ik wist helemaal niet dat ik daar middenin zat.”
“Ik kreeg depressieve en suïcidale gevoelens. Die overgang zorgt ervoor dat oude trauma’s opborrelen.” – Helma Bakker
Je wordt een onvruchtbare vrouw en dat heeft haar veranderd, zegt Bakker. “Mijn zorghormonen verdwenen, ik voelde me ontevreden en niet op mijn plek. Ik wilde een drastische verandering, zoals zoveel vrouwen in deze leeftijd. Mijn hobby’s vond ik niet meer interessant, ik wilde niet meer zorgen, geen leuke dingen meer organiseren.”
Bakker stopte met haar baan, ging als inspecteur bij een gemeente werken en nam na een jaar ontslag. “Ik deed mijn best, maar kreeg het werk niet onder de knie. Ik ben weer gaan werken in de zorg.” Dat gaf zoveel lichamelijke klachten, dat Bakker uiteindelijk helaas voor 80 procent werd afgekeurd.
“Ik kreeg paniekklachten en depressieve en suïcidale gevoelens. Die overgang zorgde ervoor dat oude trauma’s naar boven borrelden. Ik ben inmiddels bezig met een traject om weer aan het werk te gaan als ervaringsdeskundige bij de ggz.”
Lees ook: Hinder op het werk bij meer dan de helft van vrouwen in de overgang.
Overgang wordt vaak verward met burn-out
Bedrijfsartsen, human resources, collega’s en zelfs veel vrouwen weten weinig over de overgang, zegt Saron Petronilia. Zij geeft bij bedrijven workshops over het onderwerp en schreef het boek Alles wat je moet weten over de overgang.
“Ook vrouwen zelf worden overvallen door symptomen waardoor ze tijdelijk minder gaan functioneren. Het gebeurt nogal eens dat arboartsen een burn-out constateren. Dan ga je een heel verkeerd traject in als vrouw.”
De overgang kan beginnen met gewrichts- en spierpijn, zegt Petronilia. En wie denkt bij zulke klachten nou aan de overgang? Bij de vermoeidheid, vergeetachtigheid, depressieve gevoelens, heftige bloedingen of paniekaanvallen die met de overgang gepaard kunnen gaan, is het volgens Petronilia erg lastig om een presentatie te houden, een afdeling te runnen of te doen alsof er niets aan de hand is.
“Maar het stopt ook. Vergelijk het met de puberteit: een emotionele rollercoaster. Daarna ben je weer net zo stabiel als in je kindertijd.”
Lees ook: Overgangsklachten: niet te verwarren met een burn-out.
De overgang in het Britse Lagerhuis
Als het om bewustzijn gaat, kunnen we wel wat leren van het Verenigd Koninkrijk. Daar wordt het onderwerp zelfs tot in het parlement besproken.
“Een werkplek waar geen rekening wordt gehouden met zwangerschappen is niet meer voor te stellen”, zo zei Labour-parlementslid Carolyn Harris vorige week. “Ik ben ervan overtuigd dat er wetgeving moet komen om ervoor te zorgen dat elke werkplek een menopauzebeleid heeft, net zoals een zwangerschapsbeleid.”
En Rachel Maclean van de Conservatieve Partij bracht de overgang ter sprake in het Lagerhuis. “Vrouwen zouden hun werkomstandigheden makkelijker moeten kunnen veranderen als ze last hebben van symptomen die verder gaan dan de stereotiepe opvliegers”, zegt zij.
Lees ook: Wat zijn veel voorkomende overgangsklachten?
Natuurlijk proces is geen zwakte
Hoe je als werkgever moet omgaan met de overgang is inderdaad – zoals Maclean zegt – flexibel, stelt overgangsexpert Petronilia. “Je hoeft geen speciaal menopauzebeleid op te tuigen. Kijk naar de regelingen die er zijn. Zo hebben veel ziekenhuizen de regeling dat nachtdiensten vanaf 58 jaar niet meer hoeven. Prima, maar dan is die overgang allang voorbij. Maak er 48 jaar van.”
De overgang, zegt Petronilia, is een nieuw fenomeen op de werkvloer. Er zijn nu meer vrouwen dan ooit aan het werk en de arbeidsmarkt is nog niet geplooid naar deze klachten.
“Ik krijg van topvrouwen soms het verwijt dat ik de emancipatie dwarszit. Alsof dit natuurlijke proces een zwakte is. Vrouwen steken nu eenmaal anders in elkaar dan mannen en openheid kost tijd. Daarna gaan we het hebben over de penopauze, want daar praat echt geen enkele man over.”
Lees ook: Wat is de invloed van de pil op de overgang?
De overgang is bij iedere vrouw anders
Kortom: onthoud dat ieder vrouwenlichaam anders is. Maak je je zorgen over jouw (vroege of late) overgangsklachten? Dan kun je altijd langsgaan bij je huisarts of gynaecoloog bij SHE Health Clinics. Al is het maar voor jouw gemoedsrust of om het juiste advies te krijgen. Bij SHE Health Clinics hanteren wij een multidisciplinaire en complementaire aanpak, waarbij onze menopauze specialisten nauw samenwerken met onze vrouwelijke cardiologen, psychologen en paramedici (o.a. leefstijl, voeding, acupunctuur, massage, beweging).
Lees ook: Vrouwen vinden hun 50ste het meest uitdagende decennium op het werk.
Meer informatie of afspraak maken?
Wil je meer informatie of een afspraak maken met een gynaecoloog of menopauzeconsulente bij SHE Health Clinics? Neem dan a.j.b. rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.
Meer lezen over de overgang, menopauze en menstruatie?
- SHE Health Clinics overzicht gynaecologisch aanbod.
- SHE Health Clinics overzicht overgang en menopauze.
- SHE Health Clinics infopagina menstruatieklachten.
- SHE Health Clinics gynaecologische check-up.
- Wat zijn de 50 meest voorkomende overgangsklachten?
- DroomSap: eindelijk weer goed slapen!
- Hormoonsuppletietherapie tijdens de overgang.
- Vanaf welke leeftijd kun je in de overgang komen?
- Overgangsklachten: wel of geen hormoontherapie?
- Na menopauze regelmatig bewegen vermindert kans op borstkanker.
- Wat is de invloed van de pil op de overgang?
- Door goed slapen leef je langer: 5 belangrijke voorwaarden.
- Vitamine D tijdens en na de overgang.
- Krachttraining ideale vorm van sport als je in de menopauze komt.
- Hoe herken je Premature Ovariële Insufficiëntie (vervroegde overgang)?
- Seksproblemen rond overgang zijn gelukkig niet blijvend.
- Hoe zwaarder je weegt na menopauze, hoe hoger risico op borstkanker.
- Waarom is migraine ernstiger tijdens de overgang?
- Vrouwen die misbruikt zijn komen vroeger in menopauze.
- Hoe herken je overgangsverschijnselen bij jezelf?
- Verhoogd risico op vroege menopauze bij vrouwen met lage BMI.
- Last van opvliegers? Het is niet altijd de overgang! Dít zijn 13 andere oorzaken.
- Waarom kun je tijdens de menopauze meer last krijgen van botontkalking?
- Blijf je blaas de baas met deze tips (zélfs na de overgang).
- 15 feiten en fabels over de overgang en menopauze.
- Wat is de beste voeding bij overgangsklachten?
- Dít kunnen ook symptomen zijn van de premenopauze.
- Wat kun je tijdens de overgang doen tegen opvliegers?
- Hoe geef je jouw seksleven een boost na de menopauze?
- Hoe herken je een depressie tijdens de overgang en wat kun je er aan doen?
- Menopauze is genetisch bepaald: hoe later je in de overgang komt, hoe gezonder je oud wordt!
- Gezond afvallen in de overgang? Zó doe je dat!
- 6 tips van gynaecologen om je goed voor te bereiden op de overgang.
- Levensduur van vrouwen hangt mogelijk samen met menopauze.
- ‘Helft van vrouwen met overgangsklachten zoekt helaas geen hulp’.
- Hoe meer seks, hoe later je menopauze!
- Waardoor kom je vroeger in de overgang na een kankerbehandeling?
- Waarom moet je ook na de menopauze een uitstrijkje laten nemen?
- Slapeloosheid tijdens de overgang.
- Begin van de menopauze wordt bepaald door dna-reparatie.
- Déze symptomen kunnen wijzen op de overgang.
- Consumptie van veel koolhydraten kan leiden tot een vroegere menopauze.
- 14 vragen over de overgang.
- Hoge bloeddruk wordt over het hoofd gezien bij vrouwen tijdens de menopauze en bij stress.
- Atrofische vaginitis is de onbekende overgangsklacht die tot pijnlijke seks kan leiden.
- Brain fog (hersenmist): veel voorkomend symptoom van de menopauze.
- Symptomen overgang en menopauze per leeftijdsgroep.
- Wat zijn de eerste symptomen van de overgang?
- Menopauze: veel voorkomende overgangsklachten.
- Opvliegers, vergeetachtig, moe? Maak de overgang bespreekbaar op je werk.
- Burn-out of de overgang? Zo merk je het verschil.
- Wijzer dan ooit: nieuw aanzien voor de oudere vrouw in de overgang.
- Overgangsklachten: niet te verwarren met een burn-out.
- 21 verrassende bijwerkingen van de anticonceptiepil.
- Hoe de pil een vrouw verandert.
- Vermindert de anticonceptiepil je levenskwaliteit?
- Risico op trombose bij gebruik gecombineerde anticonceptiepil.
- Wat zijn de 6 hormonen die gewichtstoename veroorzaken?
- 12 praktische tips tegen menstruatiepijn.
- Wel of niet vrijen tijdens je menstruatie?
- Moet ik mij zorgen maken bij bloedverlies na seks?
- Van Vulva Tot Vagina: de voor- en nadelen van de pil.
- Waarom heb je tijdens je menstruatie meer honger?
- 18 feiten en fabels over de menstruatie.
- Abnormale menstruatie? Dan is er sprake van een menstruatiestoornis!
- Wat gebeurt er met je lichaam als je met de anticonceptiepil stopt?
- Waarom weeg je vaak zwaarder tijdens je menstruatie?
- Welke vrouwen hebben risico op vleesbomen?
- 12 tips tegen menstruatiehonger.
- Heb jij een gezonde menstruatiecyclus?
- 15 adviezen voor je hormoonbalans.
- Wat zijn de 7 symptomen van hevig menstrueel bloedverlies?
- 6 tips voor een goede hormonale gezondheid.
- Menstruatiepijn? ‘Mensturberen’ is volgens onderzoek dé oplossing!
- Hoe beïnvloeden hormonen jouw gedrag en humeur?
- Wat iedere vrouw moet weten over PCOS.
- Migraine rond menstruatie: meer terugkerende hoofdpijn en medicatiegebruik.
- Waarom heb je last van diarree tijdens je menstruatie?
- Wat is het PreMenstrueel Syndroom (PMS)?
- Welke invloed hebben hormonen op je gewicht?
- Hoe kun je precies weten of je ovuleert?
- Depressiviteit rondom je menstruatie: wellicht is het PMS of PMDD?
- Hoeveel seks heb JIJ nodig om gezond te blijven?
- Wat zijn de meest voorkomende vulva-aandoeningen?
- Kun je jouw eigen menstruatie opwekken?
- Stop jij kankerverwekkende tampons in je vagina?
- Waarom heb je geen of minder zin in seks?
- Hoe verandert je menstruatie als je 20+, 30+ en 40+ jaar bent?
- Vaginale afscheiding: wat is normaal?
- Coronaprik leidt mogelijk tot menstruatiestoornis.
- Waarom is de menstruatiecyclus van vrouwen in de war geraakt door coronastress?
- ‘Een vrouw met menstruele migraine ligt 4 tot 5 jaar van haar leven in een donkere kamer’.
- Hoe vertel je je bedpartner dat je een soa hebt?
- 14 feiten en fabels over libido.
- Kun je jouw eigen menstruatie opwekken?
- Jonge meiden (12-20 jaar) spreekuur gynaecologie.
- Niet ongesteld geworden? Dat kan komen door één van deze 11 oorzaken.
- Alles wat je moet weten over menstruatie.
- Een opgeblazen gevoel, buikpijn en nog 3 symptomen die kunnen wijzen op een eierstokcyste.
- Wat gebeurt er allemaal met je vagina naarmate je ouder wordt?
- Menstruatiecup: het gezonde alternatief voor tampons.
- 7 dagelijkse dingen die invloed hebben op de gezondheid van je vagina.
- Ken jij het vaginawoordenboekje al?
- Wat is de beste voeding bij overgangsklachten?
- Moeite met klaarkomen? 10 tips voor een beter orgasme.
- Menstruatiepijn en nog 5 symptomen die kunnen wijzen op endometriose.?
- Doorlopen met vaginale ongemakken is onnodig!
- Wat zijn dé 10 gezondheidsvoordelen van seks?
- Dít zijn de 3 beste oefeningen voor je bekkenbodemspieren!
- Zaden eten tegen menstruatieklachten (seed cycling). Helpt dat het echt?
- Welke soa’s kun je hebben zónder dat ze voor duidelijke symptomen zorgen?
- Overgewicht vergroot de kans op een miskraam en op geboorteafwijkingen.
- Menstruatiecyclus beïnvloedt lichaam en geest, dus wat meer bewustzijn kan geen kwaad.
- Consumptie van veel koolhydraten kan leiden tot een vroegere menopauze.
- Deze symptomen kunnen wijzen op een vitamine B12-tekort.
- Déze voedingsstoffen heb je extra nodig als je ouder wordt.
- Déze 4 tekorten komen vaak voor bij vrouwen (en zo voorkom je ze).
- Déze 10 symptomen moet je volgens een gynaecoloog nooit negeren.
Bronnen: Nu.nl, Newson Health, Women Inc., Bol.com, SHE Health Clinics