Wat zijn de 50 meest voorkomende overgangsklachten?

15 oktober 2024

Tijdens de overgang (menopauze) kunnen diverse lichamelijke- en psychische klachten ontstaan. Een aantal van die overgangsklachten hebben een grote impact op de leefstijl en levenskwaliteit van vrouwen. Daarom is de menopauze als levensfase – met alle bijbehorende overgangsklachten – voor veel vrouwen vaak een gevreesd veranderingsproces.

De menopauze is voor alle vrouwen, of je het nu leuk vindt of niet, een onderdeel van het leven. Ongeacht wie je ook bent of waar je vandaan komt, als je een vrouw bent, moet je op een bepaald moment in je leven goed leren omgaan met je overgangsklachten.

Er zijn drie stadia van de menopauze:

Perimenopauze (voor de menopauze)
Menopauze
Post menopauze (na de menopauze).

In tegenstelling tot wat veel vrouwen denken (of hoe het zou voelen), is de menopauze niet voor altijd en je lichaam raakt met de tijd gewend aan de nieuwe veranderingen. Hoe lang het duurt, is afhankelijk van het lichaam van de vrouw en haar algehele gezondheid.

Overzicht met overgangsklachten

Onderstaand beschrijven we de 50 meest gehoorde overgangsklachten.

1. Opvliegers

2. Gewichtstoename / meer buikvet / overgewicht

3. Onregelmatige menstruatie

4. Libidoverlies / laag libido

5. Vaginale droogheid / vaginale droogte

6. Stemmingswisselingen (mood swings)

7. Vermoeidheid

8. Haaruitval

9. Slaapstoornissen

10. Moeilijk concentreren / concentratieproblemen

11. Geheugenverlies

12. Duizeligheid

13. Veranderende stembanden / lagere stem

14. Incontinentie / stressincontinentie

15. Opgeblazen gevoel

16. Allergieën

17. Broze nagels

18. Verandering lichaamsgeur / sterkere lichaamsgeur

19. Onregelmatige hartslag / hartkloppingen

20. Depressie

21. Angst / angstaanvallen

22. Prikkelbaarheid / kort lontje

23. Paniekstoornis / paniekaanvallen

24. Pijn in de borst / borstpijn

25. Hoofdpijn / migraine

26. Pijnlijke gewrichten / gewrichtspijn

27. Brandende tong

28. Elektrische schokken

29. Spijsverteringsklachten

30. Tandvleesklachten

31. Spierspanning

32. Droge huid

33. Misselijkheid

34. Nachtelijk zweten / overmatig zweten

35. Gespannen borsten / gevoelige borsten

36. Droge slijmvliezen

37. Tintelende benen

38. Trage stofwisseling

39. Huilbuien

40. Hoge bloeddruk (hypertensie)

41. Botontkalking / afname spiermassa

42. Veranderingen in het plassen (plotselinge sterke aandrang of moeite om plas op te houden)

43. Verzakking / vaginaverzakking / prolaps (verzakking van blaas, baarmoeder en/of endeldarm)

44. Bekkenbodemklachten (door verzwakte bekkenbodemspieren)

45. Borsten worden kleiner (door minder oestrogeen)

46. Veranderingen in de baarmoeder, eierstokken en baarmoederhals (krimpen in omvang en spieren worden harder)

47. Verminderde zin in seks / geen zin in seks (Female Sexual Interest/Arousal Disorder)

48. Blaasontsteking / urineweginfectie (vaak met enige regelmaat)

49. Brainfog / hersenmist.

50. Atrofische vaginitis (vaginale atrofie, urogenitale atrofie, urogenitaal syndroom van de menopauze)

Denk daarnaast ook aan een verhoogd cholesterol en verhoogd risico op hartklachten. De bescherming door de vrouwelijke hormonen vallen weg en de cardiovasculaire risico’s nemen daardoor toe.

Lees ook: Hoge bloeddruk wordt over het hoofd gezien bij vrouwen tijdens de menopauze en bij stress.

Wat is de oorzaak van overgangsklachten?

De menopauze omvat veel natuurlijke veranderingen aan het gehele voortplantingsstelsel van een vrouw, met inbegrip van haar interne organen, de externe genitaliën, het borstweefsel (dat in staat is om hormonen af te scheiden) en diverse reproductieve en niet-reproductieve hormonen. Als je rond de 35 jaar bent, beginnen de eierstokken al minder oestrogeen en progesteron te produceren, waardoor de vruchtbaarheid begint te dalen en de overgangsklachten kunnen beginnen.

De hormonen die voornamelijk betrokken zijn bij het reproductieve systeem van de vrouw, en daarom dus ook bij de menopauze, zijn de volgende:

Gonadotropin: een hormoon dat zorgt voor de afgifte (GnRH)
Een follikelstimulerend hormoon (FSH)
Een luteïniserend hormoon (LH)
Oestrogeen (3 soorten waaronder estridiol, oestron en estriol)
Progesteron
Testosteron.

In de reproductieve jaren voorafgaand aan de menopauze is estradiol de belangrijkste vorm van oestrogeen, dat voornamelijk vanuit de eierstokken wordt vrijgegeven. Na de menopauze wordt oestron het meest voorkomende type oestrogeen dat wordt geproduceerd en dat wordt meestal wordt vrijgegeven uit de vetcellen en de bijnieren van een vrouw. Oestrogeen bindt zich aan de receptoren van de cellen in de weefsels, met inbegrip van die in de baarmoeder en de borsten en ook in mindere mate van de nieren, het hart, de bloedvaten en andere weefsels.

Lees ook: Synapause voor vaginale droogte en blaasontsteking.

De menopauze heeft niet één oorzaak, want het is een erg complex proces. De belangrijkste veranderingen die tijdens deze overgang in het lichaam van een vrouw plaatsvinden, zijn echter dat er een toenemend verlies van ovariële follikels is (folliculaire atresie genoemd) en er dus een afnemende hoeveelheid oestrogeen wordt geproduceerd. Rijpe follikels scheiden oestrogeen af, dus als het tempo van het folliculaire verlies zich blijft versnellen, wordt er minder oestrogeen geproduceerd. De oestrogeenniveaus beginnen zes tot twaalf maanden vóór de menopauze (tijdens de perimenopauze) te dalen en dat blijven ze gedurende het gehele proces doen.

Lees ook: 14 tips om overgangsklachten te verminderen.

Hoger risico op het krijgen van andere ziekten en complicaties na de menopauze

Diverse wetenschappelijke onderzoeken en jarenlange praktijkervaring hebben aangetoond dat na de menopauze het risico van een vrouw op het krijgen van hart- en vaatziekten, evenals osteoporose (botontkalking), toeneemt.

Lees ook: Waarom kun je tijdens de menopauze meer last krijgen van botontkalking?

Dit is te wijten aan een daling van de oestrogeenspiegels, die de accumulatie van vet verandert en ook bijdraagt aan het verlies van botdichtheid, zwakke botten en een verhoogd risico op botbreuken )(fracturen).

Lees ook: Spontaan je arm of pols gebroken? Wellicht komt het door botontkalking.

Hoe lang duurt de menopauze?

De meeste vrouwen ervaren de overgangsklachten en hormonale veranderingen gedurende vijf tot tien jaar. Voor de meeste vrouwen, ligt het dichter bij ongeveer vijf jaar, maar de symptomen kunnen komen en gaan en daarom kan het voor andere vrouwen veel langer duren.

Lees ook: Vanaf welke leeftijd kun je in de overgang komen?

Wat is het goede nieuws dat geassocieerd kan worden met de menopauze? De levensverwachting van een vrouw in de westerse wereld stijgt en er wordt nu geschat dat oudere vrouwen gemiddeld 79,7 – 84,3 jaar oud worden (een significante stijging met ongeveer 50 jaar geleden). Van ongeveer tweederde van de totale Europese bevolking wordt verwacht dat ze een leeftijd van 85 jaar of ouder zullen bereiken! Dit betekent dat het verzorgen van jezelf tijdens en na de menopauze nog nooit zo belangrijk is geweest!

Lees ook: Krachttraining ideale vorm van sport als je in de menopauze komt.

De overgang is bij iedere vrouw anders

Onthoud dat ieder vrouwenlichaam anders is. Maak je je zorgen over jouw (vroege of late) overgangsklachten? Dan kun je altijd langsgaan bij je huisarts of vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics. Al is het maar voor jouw gemoedsrust of om het juiste advies te krijgen.

Meer informatie of afspraak maken?

Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke gynaecoloog of overgangs-verpleegkundige? Neem dan rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.

Meer lezen over de overgang, menopauze en gezonde leefstijl?