Menopauzale hersenmist (brainfog of breinmist) is een groep symptomen die optreedt rond de tijd van de menopauze, waaronder moeite met het onthouden van woorden en cijfers, verstoringen in het dagelijks leven (het verkeerd opbergen van objecten zoals sleutels), concentratieproblemen (verstrooidheid, vergeetachtig, het verliezen van concentratie, gemakkelijker afgeleid zijn), moeite met schakelen tussen taken, het vergeten van de reden om iets te doen (zoals waarom je in een kamer kwam), en het vergeten van afspraken en evenementen. Uit onderzoek blijkt dat het geheugen van vrouwen inderdaad verandert tijdens de menopauze, dus deze klachten zijn echt – het zit niet in je verbeelding!
Hersenmist (breinmist) is normaal en komt bij vrouwen vaak voor op middelbare leeftijd. Deze vervelende problemen kunnen jouw kwaliteit van leven negatief beïnvloeden. Ze zijn echter meestal vrij mild en zullen na de menopauze verbeteren.
In dit artikel beschrijven we de mogelijk oorzaak, de vraagtekens rondom dementie en geven we je tips over wat jezelf kunt doen tegen hersenmist en het verouderen van je hersenfunctie.
Lees ook: Brain fog (hersenmist): veel voorkomend symptoom van de menopauze.
Symptomen van menopauzale hersenmist
De symptomen van menopauzale hersenmist variëren, maar kunnen de volgende omvatten:
- Vergeetachtigheid: Moeite met het herinneren van recente gebeurtenissen, namen of woorden.
- Moeite met concentreren: Problemen om de aandacht ergens bij te houden of om zich te focussen op een taak.
- Mentale traagheid: Het gevoel dat het langer duurt om informatie te verwerken of beslissingen te nemen.
- Problemen met multitasken: Moeite met het uitvoeren van meerdere taken tegelijk.
Wat is de oorzaak van hersenmist?
Deze geheugenklachten die onder hersenmist vallen kunnen worden veroorzaakt door wisseling, met name daling van hormonen, vooral oestrogeen, en door sommige symptomen van de menopauze, zoals opvliegers, slaapstoornissen en stemmingswisselingen. Als je matige tot ernstige opvliegers hebt, vooral ’s nachts, kun je merken dat jouw geheugen is aangetast.
Lees ook: Wat zijn de 50 meest voorkomende overgangsklachten?
Hoe lang duurt menopauzale hersenmist meestal?
De duur van menopauzale hersenmist verschilt per persoon. Bij sommige vrouwen kan het enkele maanden duren, terwijl anderen meerdere jaren symptomen ervaren. Over het algemeen zijn de cognitieve problemen vaak het meest uitgesproken tijdens de perimenopauze, wanneer hormonale schommelingen het sterkst zijn, en kunnen ze afnemen naarmate de hormonen zich stabiliseren na de menopauze.
Resulteren hersenmist en problemen op latere leeftijd tot dementie?
Vrouwen zijn vaak bezorgd dat deze geheugenproblemen een vroeg symptoom zijn van de ziekte van Alzheimer of dementie. Deze problemen komen echter veel voor bij vrouwen in de overgang (menopauze) en verbeteren meestal met de tijd. Alle vrouwen gaan door de menopauze en de meeste vrouwen zullen gelukkig geen dementie ontwikkelen. Dementie op middelbare leeftijd is zeer zeldzaam, tenzij je een familiegeschiedenis hebt van de ziekte van Alzheimer met vroege aanvang.
Lees ook: Wat zijn de 10 signalen van beginnende dementie (Alzheimer)?
Welke rol speelt hormoonsuppletietherapie in hersengezondheid?
Hormoonsuppletietherapie (HST) – oftewel hormoonvervangende therapie (HVT) of menopauzale hormoontherapie (MHT) – is de meest effectieve manier om symptomen van de menopauze te behandelen. Het behandelen van symptomen van de menopauze met hormoonsuppletietherapie kan jouw hersenmist verbeteren. Je kunt je zorgen maken dat als je hormoonvervangende therapie gebruikt om opvliegers te helpen verlichten, je jouw risico op dementie kunt verhogen. Echter, onderzoek van de International Menopause Society heeft aangetoond dat als je gezond bent en vroeg in de menopauze met je hormoonsuppletie begint, het veilig lijkt te zijn voor cognitie. En als je alleen oestrogeentherapie gebruikt, lijkt het veilig te zijn, zelfs in de late menopauze voor de cognitieve functie.
Lees ook: Hormoonsuppletietherapie tijdens de overgang.
Hormoonsuppletietherapie kan jouw geheugenproblemen helpen, maar wordt op geen enkele leeftijd aanbevolen om geheugenproblemen te behandelen of cognitieve achteruitgang of dementie te voorkomen. Behandeling met oestrogeentherapie wordt geadviseerd als je een vroege menopauze hebt gehad of als jouw eierstokken en/of baarmoeder zijn verwijderd, waardoor een chirurgische menopauze ontstaat. Bespreek de risico’s en voordelen met jouw vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics.
Lees ook: Hormoonsuppletietherapie tijdens de overgang.
Kan je dementie voorkomen of uitstellen?
Er is goed nieuws! Als je hersenmist hebt tijdens de menopauze en je je zorgen maakt over het krijgen van dementie op latere leeftijd, kun je dementie uitstellen of zelfs voorkomen door gezond te blijven. We kunnen sommige risicofactoren voor dementie niet veranderen – leeftijd, vrouwelijk geslacht en erfelijke familiegeschiedenis. Echter, er zijn meerdere manieren om je hersenen te beschermen, waarvan we er hieronder een aantal beschrijven:
- Een gezond hart gaat hand in hand met een gezond brein.
- Laat je hartconditie regelmatig controleren! Obesitas, overgewicht, hoge bloeddruk en diabetes zijn schadelijk voor de gezondheid van de hersenen (Hoge bloeddruk wordt over het hoofd gezien bij vrouwen tijdens de menopauze en bij stress).
- Let op je gewicht en behoud een gezonde BMI 18-25 en stel een doel om je bovenwaarde van je bloeddruk te verlagen tot 120 mm Hg18 (BMI berekenen bij jezelf).
- Bezuinig op zetmeelrijk, vet en suikerhoudend voedsel (10 soorten voeding waar je NIET bepaald gezonder van wordt).
- Vermijd suikerhoudende dranken zoals frisdrank, zuiveldrank, sportdrank en ijskoffie (Frisdrank, sportdrank, zuiveldrank en ijskoffie zitten vol suiker!).
- Voorkom dat je teveel zout inneemt (Zout blijkt laag zuurstofgehalte en beschadigingen in hersenen te kunnen veroorzaken!).
- Eet veel (vers) fruit en groenten. Bij voorkeur biologisch (Aanzienlijk minder schadelijke stoffen in biologisch voedsel).
- Reinig al het fruit en groente voordat je dit bereidt of opeet (Hoe verwijder je bestrijdingsmiddelen van je groenten en fruit?)
- Vermijd consumptie van sterk bewerkte voeding (Ultrabewerkte voeding verhoogt risico op dementie).
- Eet veel vezelrijke voeding (Een vezelrijk dieet kan kans op dementie verkleinen).
- Een voedzaam dieet in mediterrane stijl is gemakkelijk te volgen (Wat kun je het beste eten tegen hersenmist?).
- Zorg dat je dagelijks via voeding en/of supplementen voldoende Omega-3 vetzuren binnenkrijgt (Omega 3-vetzuren helpen denkvermogen als je ouder wordt).
- Neem met regelmaat een hand vol ongebrande walnoten (Neurologen zijn het erover eens: dít is dé meest gezondste snack voor je hersenen!)
- Verricht regelmatige fysieke inspanning – verhoogde cardiovasculaire fitheid vermindert het risico op dementie.
- Doe per week 150 minuten aërobe fysieke activiteit met matige intensiteit (Wat gebeurt er met je als je regelmatig aan yoga doet?).
- Zorg er voor dat je niet te lang stil zit en bij voorkeur iedere 30 minuten even in beweging komt (Langdurig zitten onderbreken is van invloed op de hersenen).
- Wandel als het kan minimaal 30 minuten per dag (22 voordelen van 30 minuten wandelen per dag).
- Een gezonde leefstijl omvat ook het krijgen van voldoende slaap en het minimaliseren van stress (Hoe slaap je jezelf gezond?).
- Stop met roken en drink zo min mogelijk of helemaal geen alcohol (Nieuw onderzoek bewijst: elk glas alcohol is slecht voor je hersenen!).
- Bescherm je brein tegen het meeroken van tabaksrook en tegen luchtvervuiling.
- Creëer een nieuw gezond ochtendritueel voor je hersenen (Wat kun je ’s ochtends het beste doen om je hersenen gezond te houden?).
- Daag je hersenen uit en oefen je door nieuwe vaardigheden te leren, te lezen en vrijwilligerswerk te doen (8 tips om je hersenen te trainen en fit te houden).
- Neem dagelijks voldoende MCT C8 olie en Omega-3, want die houden jouw brein vitaal (MCT C8 olie en Omega-3: gezonde voeding voor jouw hersenen).
- Beoefen mindfulness en meditatie om jouw mentale- en lichamelijke gezondheid te optimaliseren (Hoe mindfulness en meditatie jouw gezondheid kunnen bevorderen).
- Blijf verbonden met de maatschappij, want sociale betrokkenheid kan de gezondheid van je hersenen verbeteren.
- Vind manieren om deel uit te maken van je lokale gemeenschap en maak quality time met familie en vrienden.
Lees ook: Je kunt gemakkelijk jouw risico op dementie verminderen, zo blijkt uit onderzoek.
De overgang is bij iedere vrouw anders
Onthoud dat ieder vrouwenlichaam anders is. Maak je je zorgen over jouw (vroege of late) overgangsklachten? Dan kun je altijd langsgaan bij je huisarts of bij een ervaren vrouwelijke gynaecoloog bij SHE Health Clinics. Al is het maar voor jouw gemoedsrust of om het juiste advies te krijgen.
Lees ook: Symptomen overgang en menopauze per leeftijdsgroep.
Meer informatie of afspraak maken?
Wil je meer informatie of een afspraak maken met een vrouwelijke gynaecoloog of overgangs-verpleegkundige? Neem dan rechtstreeks contact met ons op via 085-2019275 of via ons contactformulier.
Meer lezen over hersengezondheid, de overgang, menopauze en gezonde leefstijl?
- SHE Health Clinics infopagina overgang en menopauze.
- SHE Health Clinics infopagina hormoonpoli.
- SHE Health Clinics infopagina neurologie.
- SHE Health Clinics gynaecologisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics infopagina seksuele problemen.
- SHE Health Clinics infopagina vaginale droogheid.
- SHE Health Clinics infopagina pijn bij vrijen.
- SHE Health Clinics infopagina anticonceptie.
- SHE Health Clinics medisch zorgaanbod.
- SHE Health Clinics infopagina menstruatieklachten.
- De beste tips van SHE Health Clinics.
- Boekenlijst met aanbevolen boeken over (vrouwen)gezondheid.
- Hoe ga je om met hersenmist (brain fog) na je zwangerschap?
- Suikerinname verhoogd risico op dementie en Alzheimer.
- Welke oefeningen kunnen dementie mogelijk verlichten of zelfs voorkomen?
- Vroege overgang geeft vrouwen mogelijk meer risico op dementie.
- Waarom rust er een taboe op de overgang en menopauze?
- Vrouwen vinden hun 50ste het meest uitdagende decennium op het werk.
- Welke voedingsmiddelen versnellen het verouderingsproces?
- Hoe eet je jouw brein gezond?
- 10 andere oorzaken van hersenmist (naast long covid).
- Wat is het no. 1 symptoom dat je dementie hebt?
- Je biologische leeftijd verbeteren gaat sneller dan gedacht!
- Hoe werkt een Dopamine-detox ontgiftingskuur voor je hersenen?
- Hartstichting: ‘Controleer vanaf je veertigste elk jaar je bloeddruk’.
- Wat is het verschil tussen Alzheimer en dementie?
- Neuroloog Bas Bloem wil z.s.m. verbod op chemische middelen die hersenziekte kunnen veroorzaken.
- Hoe weet je of je diabetes type 2 aan het ontwikkelen bent?
- Gezonde leefstijl vermindert kans op dementie met 40 procent!
- Hoe eet je jezelf gezond oud?
- Welke voedingsstoffen heb je extra nodig als je ouder wordt?
- Dit zijn de lichamelijke én mentale gevolgen van dagelijks alcohol drinken
- Lang nadenken of concentreren zorgt voor afvalstoffen in hersenen.
- Meer bewegen zonder te gaan sporten? Met deze 20 tips kan het!
- Wat zijn de 6 hormonen die gewichtstoename veroorzaken?
- Lichaamsbeweging is bij matige depressie net zo effectief als antidepressiva.
- 14 tips om overgangsklachten te verminderen.
- Wat zijn de symptomen van een progesteron tekort?
- Vanaf welke leeftijd kun je in de overgang komen?
- Te lang zitten? Pas dan op voor het dead butt syndroom!
- 22 voordelen van 30 minuten wandelen per dag.
- Vitamine D tijdens en na de overgang.
- Hoe meer seks, hoe later je menopauze!
- Ierse neurowetenschapper: “Wandelen is de grootste probleemoplosser die er bestaat!”
- Hoe beïnvloeden hormonen jouw gedrag en humeur?
- 14 feiten en fabels over libido van een vrouw.
- Psychotische klachten bij vrouwen: door de overgang nog kwetsbaarder?
- Hinder op het werk bij meer dan de helft van vrouwen in de overgang.
- Wat zijn veel voorkomende overgangsklachten?
- 8 tips om gezonder te eten en drinken.
- Waarom bewegen als je stress voelt?
- Omega 3-vetzuren helpen denkvermogen als je ouder wordt.
- 14 vragen over de overgang.
- Hoe weet je of je een te hoog cholesterol hebt en wat zijn de risico’s?
- Trainen van je bekkenbodem kan helpen bij ongewild urineverlies.
- Seksproblemen rond overgang zijn gelukkig niet blijvend.
- Wat zijn de symptomen van vaginale verzakking?
- Last van hoge bloeddruk? Dit zijn de 15 manieren om er snel vanaf te komen!
- 12 tips om gezond oud te worden.
- Wat is de invloed van de pil op de overgang?
- Levensduur van vrouwen hangt mogelijk samen met menopauze.
- Hoe herken je Premature Ovariële Insufficiëntie (vervroegde overgang)?
- Wat voor een type hoofdpijn heb jij? Check het hier!
- 15 feiten en fabels over de overgang en menopauze.
- Hieraan kun je een beginnende blaasontsteking herkennen.
- Na menopauze regelmatig bewegen vermindert kans op borstkanker.
- Wat zijn de behandelingen van FSIAD (Female Sexual Interest/Arousal Disorder).
- Hoe eet je jezelf gezond oud?
- Verband tussen vitamine D-tekort en depressie bij vrouwen.
- Wat zijn de behandelopties als je last hebt van osteoporose?
- Hoeveel vitaminen moet je als vrouw dagelijks innemen?
- Wat gebeurt er allemaal met je vagina naarmate je ouder wordt?
- 10 voedingsmiddelen om je cholesterol te verlagen.
- Waarom kun je tijdens de menopauze meer last krijgen van botontkalking?
- 10 soorten voeding waar je NIET bepaald gezonder van wordt.
- Alles wat je moet weten over een orgaanverzakking.
- Wat kun je tijdens de overgang doen tegen opvliegers?
- Menopauze: veel voorkomende overgangsklachten.
- Hoe zwaarder je weegt na menopauze, hoe hoger risico op borstkanker.
- Wat zijn de oorzaken van vervroegde overgang?
- 6 tips voor een gezonder leven.
- Vaginale droogheid: oorzaken en behandeling.
- Hét verschil tussen migraine, hormonale migraine en menstruele migraine.
- Krachttraining ideale vorm van sport als je in de menopauze komt.
- Vrouwen die misbruikt zijn komen vroeger in menopauze.
- Vitamine K2: belangrijk voor gezondheid, doch vaak komen we tekort!
- Hoge bloeddruk wordt over het hoofd gezien bij vrouwen tijdens de menopauze en bij stress.
- Brain Fog (hersenmist): veel voorkomend symptoom van de menopauze.
- Wat zijn de eerste symptomen van de overgang?
- Oorzaken van osteoporose bij vrouwen.
- Welke voedingsstoffen heb je extra nodig als je ouder wordt?
- Dít zijn de 12 meest voorkomende oorzaken van vaginale droogte.
- Waarom geen melatonine gebruiken als je niet kunt slapen?
- Verhoogd risico op vroege menopauze bij vrouwen met lage BMI.
- Atrofische vaginitis is de onbekende overgangsklacht die tot pijnlijke seks kan leiden.
- Wat kun je eten om je darmen gezond te houden?
- Opvliegers, vergeetachtig, moe? Maak de overgang bespreekbaar op je werk.
- Hoe herken je een depressie tijdens de overgang en wat kun je er aan doen?
- Waarom moet je ook na de menopauze een uitstrijkje laten nemen?
- Urineverlies (incontinentie) komt ook bij jonge vrouwen voor.
- Hoe eet je jouw brein gezond?
- Waarom is migraine ernstiger tijdens de overgang?
- 6 tips van gynaecologen om je goed voor te bereiden op de overgang.
- Consumptie van veel koolhydraten kan leiden tot een vroegere menopauze.
- Welke voedingsstoffen heb je extra nodig als je ouder wordt?
- ‘Helft van vrouwen met overgangsklachten zoekt helaas geen hulp’.
- Gezond afvallen in de overgang? Zó doe je dat!
- Waardoor kom je vroeger in de overgang na een kankerbehandeling?
- Hoe geef je jouw seksleven een boost na de menopauze?
Auteur: Redactie
Bronnen: SHE Health Clinics, International Menopause Society
